Lancering SWK-certificaat

Toespraak | 01-06-2010

Dames en heren,
In ons land vinden we het heel normaal dat je op vrijwel elk product dat je koopt garantie krijgt. Niet alleen op de wasmachine of de auto, maar ook op je nieuwe huis. Dat lijkt heel vanzelfsprekend, maar Nederland is daarin wel tamelijk uniek. Er is bijna geen ander land waar ze zoiets hebben als een GIW-garantie. Of nu dan zijn opvolger van de Stichting Waarborgfonds Koopwoningen, het SWK.

De GIW-garantie heeft een jaar of 35 bestaan. In die tijd is zo’n driekwart van alle nieuwbouwwoningen die jaarlijks worden opgeleverd, voorzien van een GIW-certificaat. De rest viel onder een andere of helemaal geen garantieregeling.

Het GIW-certificaat is daarmee een begrip geworden in huizenland. Als koper wist je: als ik een huis met GIW-garantie koop, dan voldoet ’t in elk geval aan de minimum-kwaliteitseisen en dan wordt ‘ie ook zeker afgebouwd als de aannemer failliet gaat.

Het was een extra zekerheidje onder het toch al grote consumentenvertrouwen in de huizenmarkt. Nieuwbouwwoningen gingen jarenlang als warme broodjes over de toonbank. Mensen die in slaapzakken voor de deur van de verkopende makelaar lagen om toch vooral niet achter het net te vissen.

Wat natuurlijk ook meespeelde was dat de huizenprijzen jarenlang alleen maar omhoog leken te kunnen gaan. Een huis kopen was een investering die je er altijd ruimschoots uithaalde, dacht iedereen.
Geen bouwer, projectontwikkelaar of hypotheekadviseur die dat tegensprak.Want allemaal verdienden ze er een dik belegde boterham aan.

Inmiddels weten we beter. De bouwsector zit als gevolg van de economische crisis zwaar in de problemen, veel bouwvakkers en werknemers in aanpalende sectoren, zoals de installatiebranche, zitten zonder werk en consumenten durven geen ander huis te kopen zo lang ze hun oude niet hebben verkocht. Volgens het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid worden er dit jaar elf procent minder woningen, kantoren, fabrieken enzovoort gebouwd dan vorig jaar.

Toen de problemen zich vorig jaar in alle hevigheid aandienden, is dit kabinet direct in actie gekomen.

Er is 1,3 miljard euro gestoken in een stevig en evenwichtig pakket maatregelen, bedoeld om én de bouwmotor aan de praat te houden én de werkgelegenheid in de bouwsector te bevorderen.

Er is onder meer een kleine 400 miljoen euro gegaan naar de zeer populaire stimuleringsregeling voor stilgevallen of startklare woningbouwprojecten. Maar bijvoorbeeld ook de verhoging van de grens voor de Nationale Hypotheekgarantie naar 350.000 € heeft z‘n effect niet gemist. De kopers van huizen tot 3,5 ton hebben nu de zekerheid dat ze bij de verkoop van hun woning niet met een eventuele restschuld blijven zitten. In deze tijd een flinke kopzorg minder. Maar er is meer nodig om mensen in deze tijd een huis te laten kopen. Je wilt als koper zeker zijn dat jouw huis tijdig wordt opgeleverd en afgebouwd als de bouwer failliet gaat. Die afbouwvoorwaarde is opgenomen in de NHG. Iemand die een huis koopt met de Nationale Hypotheekgarantie hoeft dus niet bang te zijn dat hij een half afgebouwd huis opgeleverd krijgt of helemaal geen huis.

Ook wil je als koper dat je bij bouwkundige problemen kunt terugvallen op een goede garantieregeling. Daar is destijds het GIW-certificaat voor in het leven geroepen. Vandaag staan we stil bij de lancering van de opvolger, het SWK-certificaat.

Ik vind het jammer dat het GIW-certificaat verdwijnt, want het was een sterk merk. Juist in een tijd dat je het als bouwsector zo moeilijk hebt, zou je zo’n troefkaart niet moeten weggooien. Het kan voor consumenten net het beslissende zetje zijn om tot koop over te gaan.

Feitelijk komen er zelfs twee certificaten voor in de plaats: die van het SWK én een van Woningborg. Welke je als consument krijgt, hangt van het project of het type huis. Wel bieden beide grosso modo dezelfde dekking als het GIW-certificaat. De koper van een nieuw huis kan dus nog steeds terugvallen op een goede garantieregeling. Voor de mensen die nu nog een GIW-certificaat hebben verandert er niks, behalve het loket waar ze zich moeten melden bij een geschil met de aannemer.

Je kunt je alleen wel afvragen: twee certificaten in plaats van één, is dat in het belang van de consument? En niet alleen twee certificaten, ook twee arbitrage-instituten. Ik vind dat het verschil tussen die twee instituten niet te groot moet zijn, omdat je als koper niet kunt kiezen tussen het ene of het andere certificaat.

De Stichting Waarborgfonds Koopwoningen en Woningborg hebben nog wel wat uit te leggen aan het publiek. Al is het maar omdat hun certificaten voorlopig niet kunnen tippen aan de naamsbekendheid van hun voorganger. Op SWK en Woningborg rust de hypotheek om duidelijk te maken dat je met hun certificaten net zo veel zekerheid hebt als in het verleden met het GIW-certificaat.
Ik vind ook dat SWK en Woningborg hun dienstverlening niet zouden moeten beperken tot het uitgeven van certificaten. Doe wat nu de aannemers zelf doen: controleer hoe het met de kwaliteit van de woning is gesteld. Ga de bouwplaats op, vraag naar de bestekstekeningen en kijk of de woningen voldoen aan minimaal de eisen uit het Bouwbesluit. Dat kan veel problemen voorkomen bij de opleveringskeuring en daar hebben zowel consument als bouwer baat bij.

Dames en heren,
Het GIW-certificaat is dood, leve het SWK-certificaat. Ik roep de Stichting Waarborgfonds Koopwoningen – en ook Woningborg – op om hun product nu snel en goed onder de aandacht te brengen van het grote publiek. Zodat ‘SWK’ net zo’n bekende klank krijgt als ‘GIW’.
Dank u wel.