Resultaten sigarettenvangsten 2009

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal
Postbus 20018
2500 EN Den Haag

Datum 26 mei 2010

Betreft Douane en FIOD resultaten sigaretten controles

Geachte voorzitter,

In mijn brief van 15 maart j.l (kenmerk DGB/2010/2172) heb ik u toegezegd dat ik uw Kamer regelmatig zal informeren over ontwikkelingen en resultaten die de Douane het afgelopen jaar heeft behaald in verschillende dossiers waarvoor de Douane (mede)verantwoordelijk is.

Het onderwerp waarover ik uw Kamer met deze brief wil informeren zijn de ontwikkelingen en de resultaten die de Douane samen met de FIOD heeft behaald in het kader van de taak om de smokkel van sigaretten tegen te gaan.

Ontwikkelingen

Tijdens de eerste jaren van het nieuwe millennium werd tabaksaccijns hoofdzakelijk ontdoken doordat misbruik werd gemaakt van douaneregelingen voor opslag en vervoer van accijnsproducten. Door samenwerking met de tabaksfabrikanten is deze vorm van tabaksmokkel aanzienlijk verminderd.

Ook door de goede samenwerking met andere lidstaten van de EU, OLAF en Europol is deze smokkel afgenomen.

Tabaksaccijns is vervolgens hoofdzakelijk ontdoken door het op de markt brengen van namaaksigaretten. Het merendeel van deze namaaksigaretten komt uit China, maar ook in Europa worden namaaksigaretten geproduceerd. De meeste illegale fabrieken worden opgerold in Polen en Tsjechië.

Zoals bekend is de kwaliteit van namaaksigaretten over het algemeen slecht. Vermoedelijk vanwege die slechte kwaliteit kiest de consument steeds vaker voor echte sigaretten. In Nederland zien we een behoorlijke afname van de consumptie van namaaksigaretten van 4% in 2005 naar 0,9% in 2008.

Vanaf 2006 zien de Douane en de FIOD een sterke opkomst van onbekende sigarettenmerken die zelf geen thuismarkt hebben (de zgn. cheap whites). Deze merken worden afgezet op de zwarte markt in de UK. De tussenopslag en het verdere vervoer van deze sigaretten vindt plaats in en vanuit Nederland en België.

De laatste trend is dat er sigaretten Europa in worden gesmokkeld vanuit de Verenigde Arabische Emiraten. Open bronnen bevestigen de aanwezigheid van diverse sigarettenfabrieken in de vrijhandelszones aldaar.

Inbeslagnames

Er zijn in 2009 in Nederland 209.904.331 stuks sigaretten in beslag genomen. Indien deze sigaretten in Nederland op de markt waren gebracht, zou de Nederlandse schatkist een bedrag van

36,3 miljoen euro zijn misgelopen (accijns en BTW).

Daarnaast is er 320 kg rooktabak en 163 kg waterpijptabak in beslag genomen. Het accijnsbelang voor deze zendingen bedraagt ongeveer € 37.000.

Van de 209.904.331 stuks in beslag genomen sigaretten zijn 1.848.682 stuks afkomstig uit kleine partijen die door de Douane in beslag genomen zijn. Deze partijen voldoen niet aan de ATV richtlijnen en komen niet in aanmerking voor strafrechtelijk onderzoek.

• Postzendingen 414.673 stuks

• Reizigersbagage (luchthavens) 255.658 stuks

• Overige kleine inbeslagnames door Douane 1.178.351 stuks

Deze kleinere partijen worden in de tabellen buiten beschouwing gelaten.

De overige 208.055.649 stuks sigaretten zijn het resultaat van 20 grotere inbeslagnames. Over deze 208.055.649 stuks sigaretten is over het algemeen meer specifieke informatie bekend, zoals de bestemming, herkomst en of het merkvervalsing betreft. Deze informatie wordt in de onderstaande tabellen weergegeven:

Tabel 1: Verdeling naar modaliteit land- en zeezijde

Het grote aantal sigaretten in het binnenland heeft te maken met vier grote inbeslagnames: 25 miljoen in Friesche Palen, 22 miljoen in Zwaag, 38 miljoen in Breda en 25 miljoen in Sint Philipsland.

Tabel 2: Verdeling naar namaak en echt

In deze tabel zijn de zogenaamde “cheap whites” opgenomen. Cheap whites zijn sigarettenmerken die in geen enkele lidstaat van de Europese Unie geregistreerd zijn en binnen de EU geen legale thuismarkt hebben. De verpakkingen van deze merken voldoen ook niet aan de Europese eisen.

Het overgrote deel van de cheap whites komen we tegen in de smokkel naar het Verenigd Koninkrijk en Ierland.

Tabel 3: Verdeling naar bestemmingsland

De bestemming Verenigd Koninkrijk is ten opzichte van 2008 met 17% gestegen. Dit komt voornamelijk door het grote aantal in beslag genomen sigaretten in het binnenland. Deze werden voor een groot gedeelte gevonden in loodsen van waaruit de sigaretten verder gedistribueerd werden naar het Verenigd Koninkrijk.

Tabel 4: Verdeling namaak/echt met bestemming Nederland

Van de 46.330.100 stuks nagemaakte sigaretten met bestemming Nederland was van 10.535.100 stuks (22%) de verpakking voorzien van een vervalst Nederlands accijnszegel.

Tabel 5: Herkomst zending

Wederom staat China op de eerste plaats. Het grote aantal met herkomst onbekend komt door het grote aantal in beslag genomen sigaretten in het binnenland. Bij deze inbeslagnames zijn geen vervoersdocumenten aangetroffen, waardoor de herkomst niet is vast te stellen.

Hoogachtend,

mr. drs. J.C. de Jager

minister van Financiën