Kamerbrief betreffende geannoteerde agenda Informele Europese Raad d.d. 18 en 19 oktober 2007
Graag bieden wij u hierbij, mede namens de minister-president, de geannoteerde agenda aan van de informele bijeenkomst van EU-staatshoofden en regeringsleiders te Lissabon, welke op 18 en 19 oktober a.s. plaats zal vinden.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
De staatssecretaris voor Europese Zaken,
Drs. F.C.G.M. Timmermans
Geannoteerde agenda van de Informele bijeenkomst EU-staatshoofden en regeringsleiders te Lissabon op 18 en 19 oktober 2007.
De bijeenkomst zal twee hoofdthema’s kennen: in de eerste plaats de afronding van de IGC en in de tweede plaats de inhoudelijke onderwerpen globalisering, de Lissabon-strategie (inclusief de externe dimensie) en klimaatverandering. Daarmee belichaamt deze top de afronding van de verdragsdiscussie, en een hernieuwde concentratie op de grote beleidsthema’s voor de Unie en de lidstaten. De Europese Commissie heeft voor de informele bijeenkomst een mededeling opgesteld: “The European interest: succeeding in the age of globalisation ”(COM (2007) 581 final, d.d. 3 oktober jl.).
Globalisering/Lissabon strategie (inclusief de externe dimensie)
Nederland is van mening dat de Commissiemededeling een goed kader biedt voor een discussie op Europees niveau over de voordelen en de uitdagingen van de globalisering.
Deze informele bijeenkomst hoe de EU deel uitmaakt van onze inspanningen om in te spelen op de globalisering. De mondialisering van de economie neemt snel toe, evenals de bijbehorende kapitaalstromen. Deze ontwikkelingen rechtvaardigen dat er meer aandacht aan de externe dimensie van de Lissabon-strategie wordt geschonken, in het besef dat de nadruk de afgelopen jaren vooral op de interne dimensie (structurele hervormingen) heeft gelegen. Deze verbrede benadering van de Commissie inzake de Lissabon-strategie, waarbij een grotere nadruk wordt gelegd op de externe dimensie, kan worden ondersteund.
Uitgangspunt voor Nederland in de discussie over de externe dimensie is: open markten, zowel binnen de EU (de Interne Markt) als buiten de EU. Open markten zijn de basis voor de huidige en toekomstige Europese welvaart en bieden de mogelijkheid Europese normen en standaarden verder te verspreiden. Maar met open markten zijn we er niet. Er moet ook aandacht zijn voor de onzekerheid en zorgen die sommige mensen als gevolg van de globalisering ervaren. De EU moet tegelijkertijd ook buiten de EU pleiten voor een eerlijk speelveld. Niet door toe te geven aan protectionistische reflexen, maar door te zorgen voor eerlijke concurrentie op de wereldmarkt. Derde landen moeten worden overgehaald de Europese standaarden (bijv. t.a.v. productveiligheid, klimaatdoelstellingen, maatschappelijk verantwoord ondernemen en de bescherming van intellectueel eigendom) over te nemen.
Ook intern moet de EU orde op zaken stellen: door middel van structurele hervormingen de arbeidsmarkten flexibeler maken, zorgen dat werknemers de juiste kennis en vaardigheden hebben, de concurrentie verscherpen, de werking van de interne markt verbeteren en innovatie bevorderen. We moeten hard werken aan een aantrekkelijker ondernemingsklimaat, teneinde economische activiteiten (hoofdkantoren, productie, innovatie) in de EU te behouden en investeringen van buiten de EU aan te trekken. Zaken als betere regelgeving, een reductie van de administratieve lasten, en een goede en betaalbare bescherming van intellectueel eigendom zijn cruciaal.
De resultaten van de herziene Lissabon-strategie zijn tot dusver positief. Lidstaten maken serieus werk van hervormingen, zowel op het terrein van de arbeidsmarkt als bij het bevorderen van ondernemerschap en innovatie. De strategie staat thans goed op de rails. De geïntegreerde richtsnoeren voor groei en werkgelegenheid voldoen goed.
Financiele markten
Openheid brengt ook risico’s met zich. Zo is er veel discussie over staatsinvesterings-fondsen, de turbulentie op de financiële markten en hedgefunds.
Staatsinvesteringsfondsen leveren over het algemeen al jaren een waardevolle bijdrage aan de economie, maar het is wel van belang om de transparantie van de activiteiten van de staatsinvesteringsfondsen te vergroten.
Eén van de onderwerpen die het voorzitterschap in de informele discussie over globalisering aan de orde wil stellen is de situatie op de financiële markten en de turbulentie die afgelopen zomer ontstond na problemen rond de verstrekkers van 'sub-prime' hypotheekleningen in de VS. Het kabinet bepleit dat de Ecofin Raad op basis van een te verschijnen analyse verder beziet welke lessen de lidstaten en EU-instellingen moeten trekken uit de recente turbulentie.
Een aantal lidstaten dringt aan op de ontwikkeling van een gedragscode voor hedgefunds. Hoewel deze fondsen niet over één kam moeten worden geschoren en voordelen bieden voor de financiële markten, zijn gebrekkige transparantie en marktdiscipline aandachtspunten. Zelfregulering door de sector op mondiaal niveau kan verwelkomd worden en Nederland kan een oproep hiertoe van de EU ondersteunen.
Klimaatverandering
Na de EU-Voorjaarsraad in maart jl. spreekt de informele Europese Raad thans opnieuw over klimaatverandering, als opmaat voor de VN-klimaatconferentie in Bali in december van dit jaar. Het leiderschap dat de EU in maart toonde – door het aannemen van ambitieuze klimaatdoelstellingen – heeft er in belangrijke mate toe bijgedragen dat de druk om op wereldniveau tot afspraken te komen sterk is toegenomen. De EU moet dat leiderschap vasthouden. Het is daarom van belang dat de regeringsleiders in Lissabon de partijen oproepen om in Bali de impasse in de internationale onderhandelingen te doorbreken en tot een formeel onderhandelings-proces te besluiten, dat uiterlijk in 2009 moet leiden tot een akkoord over een nieuw wereldwijd klimaatregime voor de periode na 2012. Om duidelijk te maken dat de EU snel werk maakt van het eigen klimaatbeleid, is het een goed signaal datde Commissie, gelijktijdig met de conferentie op Bali, het pakket EU-wetgevingsvoorstellen ter implementatie van de in maart vastgestelde doelstellingen presenteert.Nederland zal in Bali (en daarna) in het bijzonder aandacht vragen voor de zorgen van ontwikkelingslanden, die de zwaarste lasten van klimaatverandering zullen moeten dragen.
IGC
En marge van deze informele Europese Raad zal de Intergouvernementele Conferentie voor het eerst op het niveau van de staatshoofden en regeringsleiders bij elkaar komen. Het Portugese Voorzitterschap wil tijdens deze informele Europese Raad politieke overeenstemming bereiken over het Hervormingsverdrag. Doel van het nieuwe Hervormingsverdrag is het verbeteren van de effectiviteit en de democratische legitimiteit van de uitgebreide Unie en de samenhang van haar externe optreden.
Door de IGC op expertniveau is een complete verdragstekst uitgewerkt. In die tekst zijn de punten die specifieke voor Nederland van bijzonder belang zijn, goed opgenomen. Een beperkt aantal punten van individuele lidstaten kon in door de experts niet worden beslecht, waarna ermee werd volstaan om op die punten de teksten op te nemen die op de steun van de overgrote meerderheid konden rekenen. En marge van de RAZEB van 15-16 oktober jl. werd het concept-Hervormingsverdrag al in IGC-kader op politiek niveau besproken.
Een beperkt aantal lidstaten kwam tijdens deze vergadering nog terug op hun individuele wensen voor wijziging of aanvulling van het thans voorliggende pakket van verdragsteksten, protocollen en verklaringen (zie de openbare stukken CIG 1/1/07 REV1, CIG 2/1/07 REV1 en CIG 3/1/07 REV1). Met name in het oog sprongen de Poolse wens voor een sterkere verankering van het zogenaamde Ioannina-mechanisme (thans opgenomen in IGC-verklaring nummer 4) en de Bulgaarse wens inzake de spelling van de euro in het cyrillisch alfabet.
Een ander punt dat leidde tot discussie vormde, maar strikt genomen geen onderdeel vormt van de IGC, is het voorstel van het Europees Parlement voor een verdeling van de EP-zetels in de zittingsperiode 2009-2014. Italië heeft aangegeven het voorstel niet te kunnen accepteren en drong aan op een andere zetelverdeling c.q. uitstel van de besluitvorming hierover.
In reactie op deze en andere punten werd door veel landen aangedrongen op strikte naleving van het IGC-mandaat en op het oplossen van de uitstaande punten voor of tijdens de informele Europese Raad te Lissabon.
Nederland heeft in de RAZEB aangedrongen op strikte naleving van het IGC-mandaat, zoals ook overeengekomen met Uw Kamer.
Het is de Nederlandse inzet op deze informele Europese Raad overeenstemming te bereiken over het Hervormingsverdrag, conform het gedetailleerde IGC-mandaat zoals vastgesteld tijdens de Europese Raad van juni 2007.
Externe betrekkingen
De ministers van Buitenlandse Zaken zullen tijdens hun werkdiner op donderdagavond hun besprekingen van de RAZEB op 15 oktober jl. vervolgen over het MOVP en Libanon.