Beantwoording vragen van lid Van Bommel over de heer Melkert en de klokkenluider van de UNDP
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van Bommel over het UNDP-programma in Noord-Korea en de rol van de heer Melkert hierbij. Deze vragen werden ingezonden op 30 juli 2007 met kenmerk 2060722130.
De minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Bert Koenders
Antwoorden van de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, op vragen van het lid Van Bommel (SP) over de heer Melkert en de klokkenluider van de UNDP
Vraag 1
Wat is uw reactie op het artikel “Ad Melkert en de klokkenluider”? 1)
Vraag 3
Hoe beziet u het rapport van de onderzoekscommissie rondom het ‘cash-for-Kim’ schandaal en de reactie van de heer Melkert hierop? Bent u van mening dat het een gedegen onderzoek betrof? Kunt u in uw antwoord ingaan op het feit dat de onderzoekers zelf niet in Pyongyang zijn geweest, alsmede het feit dat de informatie die was verstrekt niet geverifieerd kon worden?
Antwoord
De Board of Auditors (rapport van 31 mei jl.) had opdracht om in het initiële onderzoek in te gaan op een drietal kwesties: uitbetaling van salarissen in buitenlandse valuta, inhuur van lokale staf via de Noord-Koreaanse overheid, en toegang tot projecten. Het onderzoek was derhalve beperkt in omvang en opzet, zoals is toegelicht door de Board of Auditors zelf in hoofdstuk 2 van het rapport.
De Board of Auditors is van plan op korte termijn naar Noord-Korea af te reizen om de tweede fase van de accountantscontrole uit te voeren.
Ik heb eveneens kennisgenomen van de reactie van UNDP (management response van 1 juni jl.). Voor nadere informatie terzake zou ik u willen verwijzen naar mijn antwoord op de vragen van het lid Boekestijn (nr. 206072214 0).
Zodra de VS in januari jl. Nederland informeerde over aanwijzingen te beschikken dat VN-hulpgelden in Noord-Korea bij het regime terecht zouden zijn gekomen, heeft Nederland bij UNDP aangedrongen op diepgaand, onafhankelijk onderzoek. Het onderzoeksrapport van de Board of Auditors geeft weliswaar inzicht in de drie hierboven genoemde kwesties, doch er is nog steeds geen duidelijk antwoord gekomen op de vraag of het klopt dat een deel van de hulpgelden bij het Noord-Koreaanse regime terecht zijn gekomen. Nederland heeft daarom aangedrongen op een aanvullend, breder opgezet onderzoek. UNDP heeft toegezegd een voorstel hiertoe voor te leggen aan de komende Uitvoerende Raad van 10-14 september (UR; bestaande uit vertegenwoordigers van de VN-lidstaten).
Vraag 4
Kunt u aangeven of de onderzoeksmethode waarvan gebruik is gemaakt door de UNDP in Noord-Korea vaker gehanteerd wordt door de UNDP bij vermeende misstanden? Zo ja, welke landen c.q. kwesties betrof dit? Bent u van mening dat dit bijdraagt aan een open en transparante organisatie van de Verenigde Naties?
Antwoord
UNDP en -in meer algemene zin- de VN beschikken over meerdere methoden van toezicht, monitoring, controle en evaluatie. VN-lidstaten, waaronder Nederland, beoordelen deze toezichtmethoden als adequaat en in lijn met hetgeen in internationale organisaties, maar ook bij overheden en bedrijven, gebruikelijk is. Zo worden alle fondsen en programma’s van de VN (waaronder UNDP) standaard iedere 1 à 2 jaar onderzocht door externe accountants. Deze rapporten en aanbevelingen worden jaarlijks aan de Algemene Vergadering van de VN (AVVN) voorgelegd, waarbij alle lidstaten inzicht kunnen krijgen in de bevindingen. Daarnaast vinden veelvuldig interne audits plaats.
Het onderhavige onderzoek is uitgevoerd door de Board of Auditors (BoA). De BoA, die in 1946 is ingesteld door de Verenigde Naties, voert externe audits uit voor de VN-programma’s, agentschappen en fondsen. Deze onafhankelijke Board of Auditors bestaat uit de hoofden van auditdiensten van drie lidstaten van de VN, die elke twee jaar voor een periode van 6 jaar worden gekozen door de AVVN. De BoA rapporteert via het Advisory Committee on Administrative and Budgetary Questions (ACABQ) bevindingen en aanbevelingen aan de AVVN.
Deze ACABQ heeft, op verzoek van UNDP en de Secretaris-Generaal van de VN, in februari 2007 het verzoek gedaan aan de BoA om een speciale audit uit te voeren naar de activiteiten van UNDP (United Nations Development Programme), UNFPA (UN Population Fund), UNOPS (UN Office for Project Services) en UNICEF (UN Children’s Fund) in Noord-Korea, met speciale aandacht voor transacties in buitenlandse valuta, inhuur van staf en toegang tot projecten.
De BoA verricht circa 30 onderzoeken per jaar, veelal regulier, soms naar aanleiding van specifieke onderzoeksbehoeften of vermeende misstanden. De meeste onderzoeken worden openbaar gemaakt. Zo is het onderzoek inzake het UNDP-programma in Noord-Korea te vinden op de website van UNDP.
Vraag 2
Deelt u de opvatting dat de heer Melkert de facto hoofd van de UNDP is aangezien Kemal Dervis zichzelf een ceremoniële rol heeft toebedacht? Zo neen, waarom niet?
Antwoord
Op 1 maart 2006 trad de heer Melkert aan als “UN Under-Secretary-General and Associate Administrator of UNDP”. De heer Dervis en de heer Melkert zijn een onderlinge taakverdeling overeengekomen. Daarbij is de heer Dervis vooral verantwoordelijk voor de VN-brede coördinatie van de ontwikkelingsactiviteiten van de VN. De heer Melkert is als “Chief Operations Officer” verantwoordelijk voor de dagelijkse operationele leiding van de organisatie.
Voor nadere informatie zou ik u willen verwijzen naar mijn antwoord op de vragen van het lid Boekestijn van 30 juli jl. (nr. 2060722140).
1) Vrij Nederland, 28 juli 2007