Beantwoording vragen van het lid Pectold over Chodorkovsky
Graag bied ik u hierbij, mede namens de staatssecretaris van Economische Zaken, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Pechtold over Chodorkovsky in de Russische Federatie. Deze vragen werden ingezonden op 13 maart 2007 met kenmerk 2060709430.
de minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken op vragen van het lid Pechtold (D66) over Chodorkovsky in de Russische Federatie.
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht dat de strafvervolging tegen de heer Chodorkovsky in de Russische Federatie wat betreft de rechtmatigheid verslechtert? Kunt u de Kamer hierover informeren? Hoe beoordeelt u de gang van zaken in dezen? 1)
Vraag 6
Bent u bereid om de gang van zaken rondom de strafvervolging tegen de heer Chodorkovsky op de Europese agenda te zetten en te bewerkstelligen dat vanuit de Europese Unie protest wordt aangetekend bij de Russische overheid over de gebrekkige transparantie en eerlijke rechtsgang in deze zaak?
Antwoord
Ja. De heer Chodorkovsky is in 2003 gearresteerd en beschuldigd van onder meer belastingontduiking. In 2005 werd hij veroordeeld tot een gevangenisstraf van negen jaar, die in hoger beroep met een jaar is verminderd. De Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa heeft haar bezorgdheid uitgesproken over tekortkomingen in de rechtsgang. Een klacht van Chodorkovsky is in behandeling bij het Hof voor de Rechten van de Mens. De regering wil niet vooruitlopen op het oordeel van het Hof en acht het daarom niet wenselijk over de aanvaardbaarheid van de detentie van Chodorkovsky een standpunt in te nemen.
Op 5 februari jl. zijn er nieuwe aanklachten ingediend tegen Chodorkovsky, ditmaal wegens verduistering en witwassing. Volgens berichten zijn de dag voor de zitting over de nieuwe aanklachten vijf advocaten van Chodorkovsky op een vliegveld in Moskou aangehouden, en zijn documenten doorzocht. Het staande houden van de advocaten en doorzoeken van vertrouwelijke stukken maakt inbreuk op een eerlijke procesgang en is reden tot zorg.
Ik hecht sterk aan de mensenrechtenconsultaties die twee keer per jaar worden gehouden tussen Rusland en de EU, waarin onder meer wordt gesproken over het functioneren van de rechterlijke macht, inclusief de onafhankelijkheid van rechters. In deze consultaties is ook zorg overgebracht over belemmeringen die de verdediging van Chodorkovsky ondervindt.
Vraag 2
Is het waar dat ABN-AMRO één van de vijf westerse banken is die de beursgang van Yukos-concurrent Rosneft heeft begeleid?
Antwoord
Ja.
Vraag 3
Hoe beoordeelt u deze beursgang, gezien het gegeven dat Rosneft voor een groot deel van zijn inkomsten leunt op Yuganskneftegaz, een onderdeel van Yukos dat in 2004 via een veiling in handen kwam van Rosneft, wat door Yukos als diefstal werd ervaren?
Vraag 4
Hoe beoordeelt u de betrokkenheid van een Nederlandse bank bij deze zaak in het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen? 2)
Het is niet aan de Nederlandse regering om een oordeel te vellen over een beursgang in het buitenland van een buitenlands bedrijf. De bestaande normen voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, zoals de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen of de Equator Principles, gaan niet in op de situaties zoals bedoeld in de vraag.
Vraag 5
Bent u bereid om in overleg te gaan met Nederlandse bedrijven, en ABN-AMRO in het bijzonder, die zaken doen in de Russische Federatie en bent u bereid deze bedrijven te wijzen op de verslechterende democratische instituties zoals de bescherming van mensenrechten en het recht op een eerlijk proces in de Ru ssische Federatie en om ze te wijzen op de standaarden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen?
Antwoord
De Nederlandse overheid voert een actief stimulerend beleid ter bevordering van maatschappelijk verantwoord ondernemen in Nederland en over de grenzen, inclusief ondernemen in de Russische Federatie. Zo is bijvoorbeeld een ‘toolkit ’ Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in de Russische Federatie ontworpen om ondernemers te informeren over de MVO-relevante aspecten van het Russische ondernemingsklimaat.
1) http://www.robertamsterdam.com/2007/02/white_paper_abuse_of_state_aut.htm
2) “ABN-AMRO begeeft zich op glad ijs” in FEM-Business, 20/7/2006