Beantwoording vragen Van Baalen over ondersteuning van de Europese Unie van het vredesproces in Atjeh
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van Baalen over ondersteuning van de Europese Unie van het vredesproces in Atjeh. Deze vragen werden ingezonden op 11 april 2007 met kenmerk 2060712020.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken op vragen van het lid Van Baalen (VVD) over ondersteuning van de Europese Unie van het vredesproces in Atjeh.
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het bericht “EU mission criticizes Indonesian military for interference in Aceh vote”? 1)
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Wat is u bekend over de inmenging van het Indonesisch leger bij de tweede stemronde van de lokale verkiezingen in Atjeh van 4 maart jl.?
Antwoord
Ik ben ervan op de hoogte dat zich tijdens de tweede stemronde van de lokale verkiezingen in Atjeh, die plaatsvonden in twee districten, een aantal incidenten heeft voorgedaan waarbij lokale elementen van het Indonesische leger waren betrokken. Het ging hierbij om het verzamelen van verkiezingsmateriaal na sluiting van de stemlokalen bij een kiescommissie van een sub-district en een incident waarbij lokale militaire leiders dorpshoofden bijeen riepen om hen te adviseren hoe zij niet moesten stemmen. Deze incidenten zijn in strijd met het verkiezingsregelement. Ik sluit mij echter aan bij de reactie van het hoofd van de verkiezingswaarnemingsmissie van de EU, dat het hier een kleinschalige inmenging betrof die de integriteit van de verkiezingen niet heeft aangetast.
Vraag 3
Deelt u de mening dat het vredesproces in Atjeh na afronding van de Aceh Monitoring Mission van de Europese Unie op 12 december jl. zelfstandig succesvol verloopt? Welke invloed hebben zowel het Indonesische leger als de voormalige GAM-rebellen op het verdere verloop van het vredesproces en de democratisering in Atjeh?
Antwoord
Ik deel de mening dat het vredesproces tot op heden succesvol verloopt, maar wil er tegelijkertijd op wijzen dat we er nog niet zijn. Het 30 jaar durende conflict is diepgeworteld en is niet alleen oplosbaar met handtekeningen onder een vredes-MoU. Het MoU moet ook daadwerkelijk worden geimplementeerd. Nauwlettende aandacht en steun van de internationale gemeenschap zijn hierbij van groot belang.
Er valt niet te ontkennen dat het optreden van zowel het Indonesische leger als de voormalig GAM-rebellen het vredesproces zou kunnen verstoren. Het is een bekend feit dat oud-strijders een van de grootste potentiële “spoilers” zijn van vredesprocessen, wanneer deze niet adequaat wordt gere-integreerd in de samenleving zodat hen een toekomst zonder wapens kan worden geboden. Atjeh is hierin geen uitzondering. Hoewel er een aantal incidenten heeft plaatsgevonden, die tonen dat het vredesproces nog niet ten einde is, is er geen reden om aan te nemen dat een van de twee partijen niet gecommitteerd zou zijn. Het gaat bij deze incidenten om lokale elementen en niet om een van hogerhand geiniteerd beleid.
Vraag 4
Bent u bereid, indien de bij het vredesproces betrokken partijen daar om vragen, een voortgezette Europese Unie-inzet in Atjeh bij uw collega’s binnen de RAZEB te bepleiten?
Antwoord
Dit is niet aan de orde omdat de bij het vredesproces betrokken partijen niet om voortgezette EU inzet in Atjeh hebben gevraagd. Daarbij vormt de positieve trend in het vredesproces vooralsnog geen aanleiding om een voortgezette Europese Unie-inzet te bepleiten. Wel ondersteunt de EU op andere wijze de consolidatie van het vredesproces. Zo voert de Europese Commissie namens de EU een uitgebrei d programma uit in Atjeh ter ondersteuning van het vredesproces, onder andere gericht op re-integratie, hervorming van de justitiële sector en versterking van lokaal bestuur. Daarnaast ondersteunen verschillende EU-lidstaten, waaronder Nederland, de hervorming van de Atjehnese politie gericht op community policing en mensenrechten, capaciteitsopbouw van het overheidsapparaat en versterking van het maatschappelijk middenveld.
1) International Herald Tribune, 9 maart 2007