Beantwoording vragen lid Van Velzen over voorgenomen executie van de Amerikaanse journalist Mumia Abu-Jamal

Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van Velzen over de voorgenomen executie van de Amerikaanse journalist Mumia Abu-Jamal. Deze vragen werden ingezonden op 3 mei jl. met kenmerk 2060714050.

De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen

Antwoord van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, op vragen van het lid Van Velzen (SP) over de voorgenomen executie van de Amerikaanse journalist Mumia Abu-Jamal.

Vraag 1
Herinnert u zich de uitspraken van de voormalig minister van Buitenlandse Zaken, de heer Van Aartsen, over de destijds voor 2 december 1999 geplande executie van de Amerikaanse journalist Mumia Abu-Jamal 1), waarin hij stelde dat Nederland het zorgwekkende probleem van de doodstraf in de Verenigde Staten regelmatig aan de kaak stelt en dat in bijzondere gevallen, zodra de executiedatum bekend is, geprobeerd wordt de plaatselijke Amerikaanse autoriteiten over te halen tot strafomzetting?

Antwoord
Ja.

Vraag 2
Bent u bereid om uw invloed uit te oefenen om in bijzondere gevallen de Amerikaanse autoriteiten over te halen af te zien van executie? Zo neen, waarom niet?

Antwoord
Zie antwoord op de vragen 7 en 8.

Vraag 3
Is het u bekend dat Abu-Jamal de afgelopen 25 jaar in een dodencel heeft gezeten? Is het u tevens bekend dat verschillende mensenrechtenorganisaties waaronder Amnesty International zware kritiek hebben gehad op onder andere de bewijsvoering in deze zaak en dat iemand anders bekend heeft de betreffende politieman neergeschoten te hebben? 2) Wat is uw oordeel hierover? Heeft u over deze zaak ooit contact gehad met uw Amerikaanse ambtgenoten?

Antwoord
Ja, ik ben bekend met het feit dat Abu-Jamal de afgelopen 25 jaar in een dodencel heeft gezeten en met de kritiek van Amnesty International dat in deze zaak de internationale minimumnormen die een eerlijke rechtsgang moeten waarborgen niet nageleefd zijn. Nederland intervenieert echter niet in de rechtsgang van andere landen en dus ook niet in die van de Verenigde Staten. In dit specifieke geval is dan ook geen contact geweest met mijn Amerikaanse ambtgenoten.

Vraag 4
Heeft u kennisgenomen van de uitspraken van de vertegenwoordiger van de staat Pennsylvania, Mike McGeehan ‘I want to see Mumia Abu-Jamal die. I don’t care how many Hollywood types are for him, we’re going to see him die in Pennsylvania’ en de uitspraak van het hoofd van de politie van Philadelphia (president of the Philadelphia Fraternal Order of Police) Richard Costello: ‘If you don’t like it you can join him (Abu-Jamal). We’ll take out the electric chair, we’ll make it an electric couch. Our position on this will not brook any type of equivocation, any delay or anything else’. 3)

Antwoord
Ja.

Vraag 5
Is het u bekend dat Mumia Abu-Jamal in hoger beroep is gegaan tegen zijn veroordeling? Is het u tevens bekend dat de aanklagers ook in hoger beroep zijn gegaan en opnieuw de executie van deze man eisen? 4)

Antwoord
Ja.

Vraag 6
Deelt u de mening dat het onmenselijk is om 25 jaar een mogelijke executie als een zwaard van Damocles boven het hoofd van een gedetineerde te laten hangen?

Antwoord
Ja.

Vraag 7
Bent u bereid om, bij voorkeur nog voor de behandeling voor het Court of Appeal of the Third Circuit op 17 mei aanstaande, uw bezwaar kenbaar te maken tegen de aanhoudende pogingen om Abu-Jamal te laten executeren?

Vraag 8
Bent u bereid u met spoed op Europees niveau in te spannen voor een EU-demarche, waarin u het gezamenlijk bezwaar uit tegen het uitvoeren van doodstraffen en specifiek tegen de aanhoudende pogingen deze journalist te laten executeren? Deelt u de mening dat het wenselijk is, in dit bijzondere langslepende proces, om daarmee niet te wachten tot een executiedatum gepland is? Zo neen, waarom niet?

Antwoord
De EU intervenieert regelmatig in het geval van op handen zijnde executies in de VS. Dat gebeurt onder meer wanneer de executie een moratorium van minimaal vijf jaar op het uitvoeren van de doodstraf in een staat doorbreekt. Een mogelijke executie van de heer Abu-Jamal zou de eerste voltrekking van de doodstraf in Pennsylvania sinds 1999 zijn. De regering zal derhalve, indien tot een executiedatum wordt besloten, er binnen de EU met kracht voor pleiten deze zaak bij de Amerikaanse autoriteiten aan de orde te stellen. Een interventie voordat de rechtsgang is doorlopen, is evenwel niet wenselijk (zie ook het antwoord op vraag 3).

Vraag 9
Bent u bereid om deze vragen voor 17 mei aanstaande te beantwoorden, gezien de naderende datum van deze, waarschijnlijk laatste, beroepszaak?

Antwoord
Ja.

1) Vragen van het Lid Marijnissen 20/10/1999 aanhangsel van de handelingen nr 215

2) Onderzoek 17/2/2000 Amnesty international UNITED STATES OF AMERICA
A Life in the Balance - The Case of Mumia Abu-Jamal

3) zie link 'free mumia'

4) zie noot 2