Beantwoording vragen lid Van der Ham over arrestatie van homoseksuelen in Uganda

Graag bieden wij u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van der Ham over arrestatie van homoseksuelen in Uganda. Deze vragen werden ingezonden op 27 augustus 2007 met kenmerk 2060723830.

De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen

De minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Drs. A.G. Koenders

Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken en de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking op vragen van het lid Van der Ham (D66) over arrestatie van homoseksuelen in Uganda.

Vraag 1
Hoe beoordeelt u de berichtgeving van Human Rights Watch 1) dat hoge gezagsdragers in Uganda, als reactie op de lancering van een campagne tegen geweld tegen homo’s, allerlei homofobe uitspraken hebben gedaan en opdracht hebben gegeven alle homoseksuelen te arresteren? Kunt u op basis van onze diplomatieke vertegenwoordiging ter plaatse deze berichten bevestigen?

Antwoord
De berichtgeving van Human Rights Watch en de Ugandese media bevestigt de nog immer bestaande stigmatisering van en intolerantie tegenover seksuele minderheden in de Ugandese samenleving. Dit achten wij verontrustend.

Uit informatie van de Nederlandse ambassade in Kampala blijkt het volgende:

a. De persconferentie van Sexual Minorities Uganda (SMUG) op 16 augustus jl. heeft een discussie ontketend over de positie van homoseksualiteit in de Ugandese samenleving;

b. Sinds de persconferentie van SMUG hebben twee Ugandese gezagsdragers in de media benadrukt dat homoseksualiteit in Uganda een ernstig strafbaar feit is;

c. Naast deze feitelijke constatering zijn door hen ook uitspraken gedaan die een negatief waardeoordeel inhouden over de plaats die homoseksuelen in de Ugandese samenleving zou mogen innemen;

d. Er is van overheidswege evenwel geen opdracht gegeven om alle homoseksuelen te arresteren;

e. Staatssecretaris Buturo voor Ethiek en Integriteit heeft in de media gezinspeeld op strengere wetgeving op het gebied van (promotie van) homoseksualiteit. Dit is echter niet bevestigd in officiële berichten van de Ugandese regering.

Vraag 2
Welke acties onderneemt u tegenover de Ugandese regering teneinde deze arrestaties te voorkomen? Is dit bericht reden voor u om de Ugandese ambassadeur te ontbieden? Zo neen, waarom niet? Onderneemt de Nederlandse ambassadeur in Uganda actie op dit gebied? Zo neen, waarom niet? Welke acties onderneemt u in EU-verband? Wordt dit gegeven meegenomen in de overwegingen rond de Nederlandse ontwikkelingshulp die het land ontvangt?

Antwoord
De bescherming van rechten van seksuele minderheden is onderdeel van ons mensenrechtenbeleid. Opheffing van strafbaarstelling van homoseksuele handelingen is een doelstelling van dit beleid.

Nederland heeft een structurele ontwikkelingssamenwerkingsrelatie met partnerland Uganda en verstrekt begrotingssteun aan Uganda. Respect voor mensenrechten is één van de factoren waarop de partnerlandrelatie wordt beoordeeld om waar de regering op is aangesproken, onlangs nog tijdens het bezoek van de minister voor Ontwikkelingssamenwerking. De Nederlandse ambassade in Kampala volgt de ontwikkelingen op dit gebied nauwgezet en heeft onlangs aan ons gerapporteerd in het kader van een onderzoek naar de positie van seksuele minderheden in partnerlanden. Van geval tot geval zal de meest strategische inzet van de ambassade dienen te worden bepaald. Het feit dat Nederland een gewaardeerde, want constructief kritische donor in Uganda is, biedt de mogelijkheid om ook gevoelige mensenrechtenkwesties met de autoriteiten te bespreken.

De Nederlandse ambassade neemt, samen met de Noorse en Zweedse ambassade, binnen de donorcoördinatiestructuur met regelmaat stappen om het onderwerp op de agenda van de dialoog met de Ugandese overheid te krijgen en te houden. Nederland gebruikt zijn uitgebreide netwerk in de justitiesector, immers één van de sectoren waarin Nederland als donor actief is, om ook in dit kader invloed uit te oefenen op politie, openbaar ministerie, rechterlijke macht en gevangeniswezen.

De Nederlandse ambassade steunt voorts het regionale netwerk voor mensenrechten-activisten, dat op dit moment een van de weinige organisaties is die openlijk durft op te komen voor de rechten van seksuele minderheden.

Gezien bovenstaande verontrustende berichten zal de Nederlandse ambassade zal in het daartoe geijkte donoroverleg, te weten de Human Rights Working Group, aansturen op een op korte termijn te houden gesprek met Staatssecretaris Buturo voor Ethiek en Integriteit over de door hem in de pers gedane uitspraken.

  1. Summary van de gebeurtenissen in Uganda van Human Rights Watch, afdeling Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender Rights Program