Jaarverslag

HGIS Jaarverslag 2009

Ministerie van Buitenlandse Zaken

Inhoudsopgave

Doelstelling 3. Dichterbij brengen van een oplossing voor de conflicten in het Midden-Oosten.

Het Midden-Oosten vredesproces (MOVP) is in 2009 in zwaar weer geraakt als gevolg van de Israëlische inval in Gaza om de aanhoudende raketbeschietingen van Hamas te stoppen (operatie “Cast Lead”) en de weigering van de Palestijnen om de onderhandelingen te hervatten zolang Israël doorgaat met de bouw van nederzettingen. De bredere regio zag een verdere destabilisatie in Jemen en toename van binnenlandse onlusten in Iran. Ook de nieuwe politiek van de president Obama gericht op Iran en op het MOVP heeft in 2009 niet geleid tot de gehoopte doorbraken. In deze context heeft Nederland zich in bilateraal en in internationaal verband met kracht ingezet voor stabiliteit en dialoog.

In de nasleep van Cast Lead heeft Nederland EUR 7,8 miljoen noodhulp ter beschikking gesteld voor de Palestijnse Gebieden. In november 2009 organiseerden Nederland en Egypte voorts in het kader van de Unie voor de Mediterrane Regio een internationale waterconferentie. De conferentie heeft bouwstenen opgeleverd voor de regionale waterstrategie die in 2010 zal worden ondertekend en die bijdraagt aan een oplossing van de waterproblematiek in de regio en de daaruit voortvloeiende instabiliteit.

Doelstelling 4. Een moderne krijgsmacht die wereldwijd maatwerk kan leveren bij crisisbeheersingsoperaties en bij het opbouwen van veiligheidsorganisaties.

In 2009 is Nederland wereldwijd actief geweest in diverse crisisbeheersingsoperaties. Zo heeft Nederland in 2009met grote inzet van mensen en middelen bijgedragen aan de ISAF-missie in Uruzgan. De samenwerking met vooral Australië en de VS binnen het kader van het Provincial Reconstruction Teamheeft in 2009 vastere vorm aangenomen. Onder doelstelling 5 wordt dieper ingegaan op de Afghanistan missie.

Naast de missie in Uruzgan heeft Nederland in 2009 bijgedragen aan andere crisisbeheersingsoperaties. Zo heeft Nederland in NAVO- en EU-kader fregatten ingezet om een bijdrage te leveren aan piraterijbestrijding voor de kust van Somalië. In EU-kader heeft Nederland hierbij gedurende enkele maanden het commando gevoerd over de EU-Atalanta missie. Tijdens de missie is gebleken dat het uitleveren en berechten van piraterijverdachten nog verdere aandacht behoeft.

Verder waren er in 2009 Nederlandse militairen actief in onder andere Bosnië, Kosovo, Tsjaad, Burundi en Irak. Met deze inspanningen heeft Nederland wereldwijd bijgedragen aan verbetering van internationale vrede en veiligheid. Die inzet was niet in alle gevallen militair van aard: zo heeft Nederland in Kosovo met 35 functionarissen bijgedragen aan de missie voor opbouw van de rechtsstaat (EULEX).

Doelstelling 5. Samenhang en effectiviteit van het veiligheids- en ontwikkelingsbeleid vergroten.

In 2009 heeft Nederland stevig ingezet op het verdiepen en verbreden van de samenhang en effectiviteit van het veiligheids- en ontwikkelingsbeleid. De focus op conflictgebieden en fragiele staten blijft van belang om de ontwikkelingsdoelstellingen, mensenrechten en regionale stabiliteit te bevorderen en om negatieve ontwikkelingen, zoals illegale migratie, terrorisme en criminaliteit tegen te gaan. Ook is in2009 gewerkt aan het verbeteren van de inter- en intradepartementale samenwerking (gericht op de 3D-benadering) en het versterken van de internationale inzet in conflictgebieden en fragiele staten.

Bijlage 5 HGIS-uitgaven Natuur, Milieu en Water

(bedragen x EUR 1000)

2008

2009

ODA Natuur en Milieu

Directe uitgaven Natuur en Milieu

Landenspecifieke sectorale samenwerking

187.378

213.295

Thematische samenwerking in landen en regio's

85.885

95.506

Subtotaal directe uitgaven Natuur en Milieu

273.263

308.801

Toerekening macrosteun

13.210

7.836

Multilateraal

VN-instellingen

GEF-ODA/ Montreal Fund

24.080

2.062

UNEP

9.383

9.140

Verwoestijningsverdrag

131

136

UNDP

9.401

9.930

IFAD

8.517

9.518

FAO partnershipprogramma

4.409

0

UN-HABITAT

1.656

450

Internationale Financiele Instellingen

IDA en regionale ontwikkelingsbanken

11.363

9.404

WB-Partnership Programma

12.897

12.879

Europese ontwikkelingssamenwerking

Europees Ontwikkelingsfonds (EOF)

8.340

8.991

Toerekening EU-begroting

13.505

11.720

Subtotaal Multilateraal

103.682

74.230

Particuliere kanaal

Speciale Activiteiten

30.764

56.143

TMF en MFS

87.673

62.018

Subtotaal overig

97.518

78.901

Oret, Miliev en ORIO

78.598

60.309

MFP

0

0

SALIN

3.163

2.117

SNV

12.567

13.880

PSO

1.840

1.245

MATRA

1.350

1.350

Subtotaal Particulier Kanaal

215.955

197.062

Overige toerekeningen

Apparaatsuitgaven

17.207

17.164

Natuur en Milieu Educatie

1.000

908

Int. onderwijs instituten

10.878

12.539

Subtotaal Overige Toerekeningen

29.085

30.611

Totaal ODA Natuur en Milieu

635.195

618.540

Waarvan voor:

- Regeringsstandpunt Tropisch Regenwoud (RTR)

66.000

68.000

BNP (x mln)

602.466

562.400

ODA Natuur en Milieu als % van het BNP

0,105

0,110

Non-ODA Natuur en Milieu

Natuur en Milieu programma's

Clean Development Mechanism

40.124

22.550

Joint Implementation

9.176

44.283

GEF non-ODA

816

0

Internationale samenwerking Milieu

4.481

4.312

Waterbeheer (Partners for Water)

12.825

10.724

Subtotaal

67.422

81.869

Overig

MATRA

2.670

3.110

Subtotaal

2.670

3.110

Totaal Non-ODA natuur en milieu

70.092

84.979

TOTAAL NATUUR EN MILIEU IN HGIS

705.287

703.519

Bijlage 6 Uitgaven HIV/AIDS, Malaria en Tuberculose

(bedragen x EUR 1000)

ODA

2008

2009

ODA HIV/AIDS, TB en Malaria

Bilaterale uitgaven HIV/AIDS, Malaria en TB

Partnerlanden met HIV/AIDS, Malaria en TB

90.379

87.868

Niet-gedelegeerde middelen

42.685

48.981

Toerekening macrosteun, noodhulp, en wederopbouw

28.910

21.531

Subtotaal directe uitgaven HIV/AIDS, Malaria en TB

161.974

158.379

Multilateraal

VN-instellingen

UNHCR

2.940

2.940

UNDP

4.700

4.965

UNICEF

5.250

5.250

UNFPA

55.135

62.933

UNAIDS

36.000

36.000

WHO/PAHO

4.354

4.000

Partnershipprogramma WHO

16.446

14.966

Internationale Financiele Instellingen

GFATM

80.000

60.000

IDA en regionale ontwikkelingsfondsen

8.266

7.429

WB Partnerschapsprogramma

1.970

1.038

Europese ontwikkelingssamenwerking

Europees Ontwikkelingsfonds (EOF)

10.008

10.790

Toerekening EU-begroting

13.505

11.720

Subtotaal Multilateraal

238.574

222.031

Particulier Kanaal

Aandeel HIV/AIDS, Malaria en TB van Medefinancieringsstelsel (MFS)

57.006

49.564

Thematische medefinanciering

SALIN

5.200

9.403

PSO

1.150

830

Subtotaal Particulier Kanaal

63.356

59.798

Overige toerekeningen

Apparaatsuitgaven

12.905

12.873

Int. onderwijs instituten

1.210

1.266

Subtotaal Overige toerekeningen

14.115

14.139

TOTAAL ODA HIV/AIDS, Malaria en TB

478.019

454.347

Non-ODA HIV/AIDS, TB en Malaria

Partnership Programma WHO (begroting VWS)

600

1.000

Overig

1.949

1.950

TOTAAL NON-ODA HIV/AIDS, TB en Malaria

2.549

2.950

TOTAAL HIV/AIDS, TB en Malaria in HGIS

483.117

457.297

Bijlage 7 ODA-uitgaven Onderwijs

(bedragen x EUR 1000)

2008

2009

Bilaterale uitgaven

Partnerlanden met onderwijs als sector

265.156

214.059

Niet gedelegeerde middelen (Silent partnership, ECD, onderwijs post conflict, capaciteitsopbouw)

46.363

51.200

Noodhulponderwijs

Hoger onderwijs

91.792

104.070

Andere activiteiten

1.500

1.500

Education for All (EFA )/ Fast Track Initiative (FTI)

0

0

Toerekening macrosteun en schuldkwijtschelding (*)

39.570

23.472

Toerekening andere thema's, zoals noodhulp en wederopbouw

33.416

26.992

Subtotaal bilateraal kanaal

477.797

421.293

Multilateraal

VN-instellingen

27.619

30.023

ILO

329

340

UNHCR

2.814

2.814

UNICEF

7.350

7.350

UNRWA

9.000

9.000

UNESCO

280

243

WFP

4.000

4.000

PP ILO

3.846

6.276

Internationale Financiële Instellingen

WB-Partnership Programma

1.500

1.500

IDA en regionale ontwikkelingsfondsen

16.531

14.860

Europese ontwikkelingssamenwerking

Europees ontwikkelingsfonds (EOF)

6.672

7.235

Toerekening EU-begroting

13.505

11.720

Subtotaal Multilateraal

65.827

65.338

Particulier Kanaal

Medefinancieringsprogramma

72.522

49.108

SALIN onderwijs

2.000

3.000

PSO

1.150

830

Overige

0

0

Subtotaal Particulier Kanaal

75.672

52.938

Overige toerekeningen

Apparaatsuitgaven

17.207

17.164

Subtotaal Overige Toerekeningen

17.207

17.164

TOTAAL Onderwijs

636.503

556.732

TOTAAL OS-begroting

5.049.300

4.693.653

Uitgaven Onderwijs als % van de OS-begroting

12,6%

11,9%

(*) In 2008 verhoogd met aan onderwijs gekoppelde macrosteun in Oeganda

Bijlage 8. De non-ODA uitgaven naar beleidsthema (bedragen x EUR 1000)

Begroting 2009

Realisaties 2009

Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten

1.1

Internationale rechtsorde

42.485

42.728

1.2

Mensenrechten

9.825

15.236

1.3

Internationale juridische instellingen

14.223

14.788

Justitie

Rechtshandhaving/Europol

21.841

25.085

Rechtshandhaving/NFI

0

500

88.374

98.337

Vrede, veiligheid en conflictbeheersing

2.1

Nationale en bondgenootschappelijke veiligheid

16.458

16.355

2.3

Non-proliferatie en ontwapening

8.395

8.182

2.5

Regionale stabiliteit en crisisbeheersing

124.275

96.176

2.6

Humanitaire hulpverlening

3.767

205

2.7

Goed bestuur

10.790

11.605

Defensie

Uitvoeren crisisbeheersingsoperaties (diverse operaties)

313.100

349.593

476.785

482.116

Versterkte Europese samenwerking

3.2

Ondersteuning bij pre- en postaccessie

10.708

8.558

3.4

Nederlandse positie in de EU

3.447

3.678

3.5

Raad van Europa

9.303

9.489

Toerek.

EU-begroting

60.500

60.500

83.958

82.225

Meer welvaart en minder armoede

4.1

Handels- en financieel systeem

24.515

15.732

4.2

Armoedebestrijding

6.952

2.613

4.3

Ondernemingsklimaat ontwikkelingslanden

12.500

12.500

4.5

Nederlandse handels- en investeringsbevordering

6.265

6.609

Justitie

Effectieve besturing van het Justitieapparaat/WIPO

146

130

Financiën

Mult. Ontw. Banken en Fondsen

837

1.330

VenW

Veiligheid goederenvervoer scheepvaart (IMO)

416

327

Veiligheid luchtvaart (ICAO en EASA)

1.365

1.210

EZ

IS opkomende markten

4.599

4.692

Bijdrage aan organisaties

364

337

Bijdrage UNWTO

219

211

Algemeen (bijdragen aan int. instituten)

0

654

Bijdrage aan diverse instituten

1.076

148

Algemeen

1.275

2.202

Verdere vrijmaking v/h intern. handels-/invest.verkeer en versterking v/d econ. rechtsorde

4.394

4.528

Bevorderen van internationaal ondernemen

59.413

74.441

Stimuleren van buitenlandse investeringen in Nederland (ANL/NFIA)

735

592

Het gericht ondersteunen van het bedrijfsleven in kansrijke sectoren op zowel binnen- als buitenlandse markten

66.574

32.656

Bijdrage aan internationale organisaties

1.249

2.010

LNV

Internationale contributies/FAO

3.417

3.173

Beheer van de natuur (Tropisch hout)

61

61

196.372

166.156

Toegenomen menselijke en sociale ontwikkeling

5.2

Kennisontwikkeling

2.596

2.596

5.4

HIV/AIDS

1.951

1.791

5.6

Participatie civil society

0

136

OCW

Wetenschappelijk onderwijs

3.239

3.269

VWS

Projecten via UNODC

5.000

5.000

WHO-partnerschap

6.000

6.000

18.786

18.792

Beter beschermd en verbeterd milieu

6.1

Milieu en water

7.698

2.899

VROM

Clean development mechanism

50.221

22.550

Internationaal milieubeleid

3.803

4.312

VenW

Integraal waterbeleid (Partners voor Water)

14.687

10.724

Weer, klimaat, seismologie, ruimtevaart (WMO)

709

728

EZ

CO2/reductieplan-Joint Implementation

28.704

44.283

105.822

85.496

Welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van het personenverkeer

7.1

Consulaire dienstverlening

8.800

23.435

7.2

Vreemdelingenbeleid

1.105

941

9.905

24.376

Versterkt cultureel profiel, positieve beeldvorming in en buiten Nederland

8.1

Nederlandse cultuur

13.325

7.428

8.2

Cultureel erfgoed

3.615

3.145

8.3

Draagvlak Nederlands buitenlands beleid

25.137

27.864

OCW

Cultuur: overig

1.231

1.504

Cultuur: overig

166

7.103

43.474

47.044

Overige uitgaven

9.01

Geheim

0

26

10.1

Nominaal en onvoorzien

56.116

5

11.1

Apparaatsuitgaven

535.287

524.400

Div. dept.

Attachés

54.556

53.999

645.959

578.430

Totaal non-ODA

1.669.435

1.582.972