Juist tijdens de crisis ruimte om te blijven ondernemen

Ruimte om tijdens de crisis te kunnen blijven ondernemen, exporteren en innoveren was in het crisisjaar 2009 een belangrijk aandachtspunt van het ministerie van Economische Zaken (EZ).

Via uitbreiding van diverse regelingen zijn ondernemers in Nederland geholpen met het verkrijgen van kapitaal. Gezonde bedrijven krijgen met deze ondersteuning voldoende financiering om te kunnen blijven investeren. EZ heeft zich ingezet om crisismaatregelen te nemen die de economie op korte termijn stimuleren en op de lange termijn bijdragen aan duurzame economische groei.

Innovatie

Dat blijkt uit het jaarverslag van EZ. Het ministerie heeft vorig jaar veel aandacht besteed aan de wijze waarop Nederland nu en in de toekomst geld kan blijven verdienen, ondanks de economische crisis. Bijna 2500 bedrijven zijn in 2009 geholpen aan bijna zeshonderd miljoen euro aan garanties van de Nederlandse overheid.

In totaal werd daarnaast meer dan een miljard euro ingezet om innovatie te stimuleren en te behouden. Vorig jaar konden daardoor meer dan zestienduizend bedrijven dankzij fiscale loonkostensubsidies (WBSO) ook tijdens de crisis blijven werken aan innovatie. De maatregel werd gebruikt voor ruim zestigduizend onderzoekers bij bedrijven.

Ook konden onderzoekers van belangrijke onderzoeksbedrijven behouden blijven voor innovatie door ze tijdelijk te detacheren bij kennisinstellingen. Hierdoor zijn vorig jaar 1875 kenniswerkers en 191 jonge onderzoekers uit het bedrijfsleven tijdelijk aan het werk gegaan bij kennisinstellingen.

Naast de deeltijd-WW was dit voor veel R&D-bedrijven een belangrijke maatregel tijdens de crisis. Eind 2009 waren er meer dan vierduizend partijen betrokken bij de innovatieprogramma’s, waarvan zeventig procent bedrijven uit het MKB. Binnen deze programma’s werd voor meer dan 700 miljoen euro aan R&D geïnvesteerd.

Startende ondernemers en veiligheid

EZ nam verder diverse initiatieven om microfinanciering voor startende en doorgroeiende ondernemers mogelijk te maken en op gang te houden. Via onder meer Qredits werden in 2009 meer dan zeshonderd kredieten verstrekt. Via TechnoPartner werd hightech starters geholpen aan financiering, advies en bedrijfsruimte.

Om meer ruimte voor ondernemerschap te scheppen startte EZ in 2009 samen met provincies en gemeenten met de herstructurering van bestaande bedrijventerreinen. In totaal is hier 400 miljoen euro voor beschikbaar.

Ook veiligheid van ondernemers kreeg volop aandacht. Vorig jaar werden bij bijna vierduizend ondernemers geholpen met een beveiligingsscan via de regeling Veiligheid Kleine Bedrijven.

Export en internationaal ondernemen

Om de export op peil te kunnen houden stelde EZ in 2009 de Tijdelijk Aanvullende Staatskredietverzekering (TASK) in. Ook werd de Exportkredietverzekering (EKV) uitgebreid. Daarmee kunnen Nederlandse ondernemers hun transacties herverzekeren bij de Nederlandse staat en makkelijker financiering krijgen.

Via economische missies en regelingen voor ondernemers met een blik over de grens, werd gewerkt aan het bevorderen van internationaal ondernemen en de positionering van Nederland als vestigingsland. De NFIA haalde vorig jaar 155 investeringsprojecten naar Nederland met een recordbedrag van 3,14 miljard euro.

De economische neergang zorgde voor meer protectionistische neigingen in een aantal landen. EZ heeft binnen internationale fora zoals de WTO onverminderd ingezet op het tegengaan daarvan in het belang van het Nederlandse bedrijfsleven. Via economische diplomatie in markten waar de overheid nog een belangrijke rol speelt, werd opgekomen voor de positie van het Nederlands bedrijfsleven.

Sterke consument

Naast het scheppen van ruimte voor bedrijven stond aandacht voor de consument centraal. Zo werd op 1 oktober 2009 het Bel-me-niet Register ingevoerd (ca 4,5 miljoen inschrijvingen) evenals een algeheel spamverbod.

Daarnaast kwamen er 44 nieuwe geschillencommissies en volgden wettelijke maatregelen om malafide sms-aanbieders aan te kunnen pakken. Ook werd overstappen naar een andere internetprovider vergemakkelijkt en kunnen consumenten hun telecomcontract voortaan maandelijks opzeggen na de eerste periode.

De website ConsuWijzer trok meer dan 2 miljoen bezoekers, waardoor de consument beter werd geïnformeerd over zijn rechten en plichten.

Duurzaamheid en energie

Vanwege het klimaat en betrouwbare olie- en gasleveranties is een actieve energie- en klimaatpolitiek essentieel. EZ heeft via de regeling voor duurzame energie en maatregelen voor CO2-reductie een bijdrage geleverd aan de kabinetsdoelstellingen op dit gebied.

In 2009 werden verder subsidieregelingen opengesteld voor onder meer elektrisch rijden en wind op zee. Particulieren kunnen subsidie krijgen om zelf warmte en zonnestroom op te wekken. Vanwege het belang van stabiele aanvoer van energie werd veel geïnvesteerd in een goede relatie tussen de Nederlandse overheid en de buitenlandse leveranciers.

Extra aandacht was er daarom voor energiediplomatie, onder meer met bezoeken aan Rusland, Algerije en Qatar. Om van Nederland een gasrotonde van Noordwest-Europa te maken, zodat we ook in de toekomst van gas voorzien blijven, nam EZ vorig jaar maatregelen om de werking van de gasmarkt te verbeteren en investeringen in gasopslagcapaciteit te stimuleren.

Website verantwoordingsdag

Het jaarverslag van het ministerie van Economische Zaken is de vinden op de website www.verantwoordingsdag.nl