Week van de ondernemer

Toespraak | 14-04-2010

“Als we aan de mensen hadden gevraagd wat ze wilden, dan hadden ze gezegd: snellere paarden”.

Dat zijn woorden van de man die aan de wieg stond van de moderne auto-industrie. Het zijn woorden van Henry Ford.

Henry Ford was een origineel denker.
Een man van wie we iets kunnen leren.

Tachtig jaar geleden trof de economische crisis vooral de industriële steden in de Verenigde Staten zwaar. Steden als Detroit, de Amerikaanse hoofdstad van de automobielindustrie. Daar waren de gevolgen voor bedrijven en burgers enorm.

Ford was een man die kansen zag waar anderen dachten dat niets meer mogelijk was.
Midden in de crisis - in die stad, in 1932 - introduceerde Henry Ford de eerste goedkope auto met V8-motor. Een belangrijke innovatie. Het zou tot in de jaren ’50 de belangrijkste motor blijven voor Ford.

Ford was iemand die altijd kansen zag. Iemand die juist in de vernietiging van een oud systeem de kiem zag van iets nieuws.

In vier woorden: Ford was een ondernemer.

In dat opzicht kunnen we ook nu iets van hem leren.
Hij laat zien welke eigenschap een ondernemer uniek maakt.

Als de klant een sneller paard wil, is het de taak van de ondernemer om die vraag te vertalen. Henry Ford zag een manier om van de automobiel een massaproduct te maken.

Zo beantwoordde hij aan die vraag.
Maar zijn antwoord was beter dan de vraag. Daar ligt de sleutel tot succesvol ondernemerschap.

Een ondernemer luistert naar de markt, maar vertaalt die vraag bovendien in iets dat er nog niet is.

Dat je zo tot succes komt, zelfs, of misschien juist in periodes van tegenspoed, dat is een les die we van Henry Ford mogen leren.

Afgelopen maand bezocht ik China.
Een heel inspirerende reis, die vooral in het teken stond van het openen van kansen voor ondernemingen.
Ik heb een belastingverdrag mogen ondertekenen met Hong Kong en heb vooral ook veel Nederlandse ondernemers gesproken die in China actief zijn.

Zoals bijvoorbeeld een voormalig profwielrenner die nu in de buurt van Hong Kong fietsen produceert.

Ik heb er trouwens ook bij een Chinese autofabrikant – die eerst bekend was als batterijenproducent - een testritje mogen maken in een automobiele innovatie van onze tijd, een elektrische auto. Een pittig wagentje bleek dat te zijn.
Volgens mij is het geen toeval dat dergelijke innovaties juist nu opkomen.

Ik heb het nu twee keer over een motor gehad.
Ik doe dat nog één keer. En dan heb ik het over u, als ondernemer, en in het bijzonder als MKB-ondernemer.
U bent de motor waarop onze economie draait. U bent degene die de economie van ons land aandrijft.
U zorgt voor banen, productiviteit en groei.

Iedereen die een beetje verstand van motoren heeft wéét dat je onderhoud moet plegen.
Dat geldt hier ook. En dat is in het bijzonder een verantwoordelijkheid van de overheid.
Dat onderhoud bestaat hierin, dat je moet zorgen voor omstandigheden waarin ondernemers kúnnen ondernemen.

Dit is de tijd om naar die motor te kijken, net zoals Henry Ford tachtig jaar geleden deed. Hij introduceerde een motor die zijn bedrijf klaarmaakte voor de toekomst.

De overheid heeft nu een belangrijke taak. Het is aan de overheid om omstandigheden te creëren waarbij u als ondernemer kansen kunt aanpakken.

Dames en heren,

Een crisis biedt, hoe gek het misschien klinkt, kansen.

Niet omdat dat in een crisis makkelijk is, maar juist omdat het moeilijk is.
Want kansen ontstaan uit creativiteit, en creativiteit ontstaat uit verandering. Onder druk wordt creativiteit vloeibaar. Als het nódig is om te veranderen, dan is er geen ontkomen aan. Dan is er ruimte voor initiatief, voor innovatie en creatie.

Dat zagen we in de tijd van Henry Ford en dat is nu niet anders.

Maar dan is goed samenspel tussen overheid en ondernemer wel heel belangrijk. Juist nu.

Hier ligt voor mij persoonlijk een grote motivatie, en ook een verantwoordelijkheid die ik duidelijk voel.

[Gevoerd beleid]

Als ik terugkijk naar de afgelopen pakweg tien jaar, en de dingen die ik heb gedaan, dan zie ik wel een bijzondere lijn.

Ik heb mijn eigen bedrijf dat ik in mijn studententijd startte tot een succes zien komen. Ik heb gezien vanuit de stoel van een ondernemer hoe een overheid je kan helpen én kan dwarszitten bij het ondernemen.

Ik heb daarvan geleerd. Ik heb geleerd dat het de taak van de overheid is om ondernemers in staat te stellen om te ondernemen.

En toen ik staatssecretaris van Financiën werd kreeg ik ineens het gereedschap in handen om de daad bij het woord te voegen.

Ik ben daarmee dus direct begonnen. In mijn eerste belastingplan verlaagde ik bijvoorbeeld direct de belastingdruk voor MKB-ondernemers.
En ben ik begonnen met het aanpakken van overbodige en te ingewikkelde regels.
Bij voorbeeld het afschaffen van de Eerstedagsmelding. En het fiscaal mogelijk maken van elektronisch factureren.
Ook heb ik de Successiebelasting fors verlaagd.

Toen kwam de crisis er overheen.
Dat was ingrijpend. Maar het maakte alleen maar duidelijk dat die aanpak belangrijker werd. Er moest dus een tandje bij.

Dat werd een fiscaal crisispakket, gericht op ondernemerschap.

Dat fiscale crisispakket zette op de korte termijn in op liquiditeitsverbetering. En er waren maatregelen die op de lange termijn ervoor zorgen dat onze uitgangspositie beter is zodra we uit de crisis komen.

En nu ben ik minister en is mijn verantwoordelijkheid verbreed tot het hele beleidsterrein van Financiën.

We staan voor een uitdaging zoals dat heet.
In 2009 kromp onze economie met 4%. Onze overheidsschuld is gestegen. Net als de werkloosheid.

Dan is het meer dan ooit van belang dat de motor van onze economie blijft draaien.

Dat is waaraan ik werk, met alles wat ik in me heb.
En ik weet dat u dat ook doet.

[Toekomst]

Dames en heren,

Ik vind het – eerlijk waar – fantastisch om hier te zijn.
U mag best weten dat er wel wat aan vooraf gaat voordat ik ergens verschijn. Ik krijg enorm veel uitnodigingen. Véél meer dan ik kan aannemen.

En sinds ik minister ben geworden zijn het er nog meer geworden, terwijl ik het ook nóg drukker heb gekregen.

Het gebeurt dus nogal eens dat ik helaas een uitnodiging moet afslaan.
Je moet keuzes maken.
Maar dat deze afspraak door zou gaan, stond voor mij als een paal boven water.

We zien voorzichtig tekenen van economisch herstel.
Dat is dankzij het feit dat er een ondernemersgeest bestaat die echt respect afdwingt.
Daarom ben ik hier.

Als we onze economie weer willen laten groeien, hebben we een goed ondernemersklimaat en investeringsklimaat nodig. Daarom hebben we de basis onder onze economie, tijdens deze crisis, nog steviger gefundeerd.
Zo herstellen en versterken we onze internationale concurrentiepositie.
Zoals ik bijvoorbeeld in China heb ervaren.

Nederland kan op u rekenen; dat is altijd zo geweest, en dat is nu niet anders.

Daarmee gaan we verder.
Zolang ik minister van Financiën ben zal de bevordering van ondernemen een pijler zijn onder mijn beleid.
U kunt op mij rekenen.

Tot slot:
Nu ik hier toch ben, wil ik u nog wel een tip geven.
Dat gaat over een regeling die relatief weinig ondernemers kennen: middeling.
Dat is aantrekkelijk als je een sterk wisselend inkomen hebt. Dan betaal je vaak meer belasting dan wanneer je een gelijkmatig inkomen hebt.
Met de middelingsregeling worden drie aaneengesloten jaren opgeteld en door drie gedeeld. Zo krijg je drie gelijkmatige jaren en dat is vaak voordeliger. Zo zijn er nog veel meer tips.
Op de website van de Belastingdienst vindt u dat terug. Of vraag het uw accountant.

Dank u wel.