Rapportage vreemdelingenketen: meer vreemdelingen aantoonbaar uit Nederland vertrokken
De inspanningen om vreemdelingen die niet of niet meer rechtmatig in Nederland verblijven te laten vertrekken, werpen hun vruchten af. In het tweede halfjaar van 2009 hebben 5.500 vreemdelingen Nederland aantoonbaar verlaten. Dat is een stijging van 22 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2008. In totaal zijn er in 2009 ongeveer 10.400 vreemdelingen aantoonbaar uit Nederland vertrokken. Dat blijkt uit de rapportage vreemdelingenketen over de tweede helft van 2009. De ministerraad heeft op voorstel van minister Hirsch Ballin van Justitie ingestemd met toezending aan de Tweede Kamer van de rapportage vreemdelingenketen.
De dalende trend in het aantal mensen dat naar Nederland kwam om een asielaanvraag in te dienen, zet zich in de tweede helft van 2009 voort. In het tweede halfjaar van 2008 meldden zich 8.050 asielzoekers om een aanvraag in te dienen, in het eerste halfjaar van 2009 waren dat er 7.400 en in het tweede halfjaar van 2009 7.100. In totaal zijn er in het tweede halfjaar van 2009 ongeveer 8.400 asielaanvragen bij de IND in behandeling genomen. Daarmee is de bezetting van de Tijdelijke Noodvoorziening Vreemdelingen in het tweede halfjaar van 2009 met 51 procent afgenomen vergeleken met de situatie eind 2008. De meeste asielverzoeken werden ingediend door Somalische asielzoekers, gevolgd door Irakezen en Afghanen. In de periode januari tot en met september 2009 hebben in totaal 190.700 vreemdelingen asiel aangevraagd in één van de EU-lidstaten. De top-3 bestemmingslanden werd in die periode gevormd door Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Nederland staat in deze periode op de achtste plaats met een aandeel van 6 procent van het totaal. Dat is twee plaatsen lager dan in 2008.
In de rapportageperiode zijn 27.800 aanvragen voor een machtiging voorlopig verblijf (MVV) afgehandeld. Ongeveer zeventig procent van deze aanvragen werd ingewilligd. In dezelfde periode werden bijna 32.200 aanvragen voor een verblijfsvergunning regulier (VVR) afgehandeld. Hiervan werd ongeveer 89 procent ingewilligd. In totaal zijn in 2009 47.600 aanvragen voor een MVV en ruim 56.200 aanvragen voor een VVR afgehandeld. Het grootste deel van de aanvragen VVR betrof gezinsvorming of -hereniging, ruim 11.400 aanvragen. Het aantal aanvragen voor een VVR voor het verblijfsdoel Arbeid of Kennismigrant liep terug vergeleken met het tweede halfjaar van 2008. Dit komt overeen met de trend in de OESO-landen dat door de economische crisis vanaf begin 2008 de vraag naar arbeid daalt. Het aantal aanvragen voor Kennismigrant in het tweede halfjaar van 2009 vertoont wel weer een lichte groei vergeleken met het eerste halfjaar.
Het totaal van 10.400 vreemdelingen dat aantoonbaar uit Nederland is vertrokken, bestaat uit vreemdelingen die zijn vertrokken door tussenkomst van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V), vreemdelingen die met hulp van IOM zijn vertrokken zonder dat zij bij de DT&V zijn geregistreerd, en vreemdelingen die na een weigering aan de grens of nadat zij door de vreemdelingenpolitie zijn aangehouden, Nederland direct hebben verlaten. Van alle aantoonbare vertrekken kwamen de meeste vreemdelingen uit Turkije, Irak, Brazilië, Somalië en Nigeria. De vreemdelingen die Nederland gedwongen verlieten kwamen meestal uit Turkije, Somalië, Nigeria, Marokko en Irak.