Kabinet: aanpassingen nodig voor gezonde pensioenen

Nieuwsbericht | 07-04-2010 | 00:00

Het kabinet heeft vandaag in een brief aan de Tweede Kamer laten weten welke conclusies het trekt voor de toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel. Het kabinet reageert hiermee op de aanbevelingen van de commissies Goudswaard en Frijns. Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid had deze commissies ingesteld om kwetsbare punten bij de aanvullende pensioenen – zoals het beleggingsbeleid van de pensioenfondsen en de kosten van de vergrijzing - te onderzoeken. Deze punten zijn door de financiële crisis urgent geworden. Veel pensioenfondsen zijn hierdoor in de problemen gekomen.

De commissie Goudswaard concludeerde dat er dringend enkele aanpassingen nodig zijn om het Nederlandse stelsel van aanvullende pensioenen voor de langere termijn gezond te houden. Het kabinet onderschrijft de urgentie en doet concrete voorstellen voor aanpassingen. Daarmee wil het kabinet bereiken dat waar pensioengerechtigden zekerheid is toegezegd, deze ook wordt nagekomen. Zij moeten bovendien duidelijker dan nu het geval is te horen krijgen wat zij reëel aan pensioen kunnen verwachten. Waar sprake is van risico’s moet daarover duidelijk worden gecommuniceerd. Ook krijgen pensioenfondsen ruimte om meer voorwaardelijke afspraken te maken met deelnemers.

De conclusies die het kabinet nu trekt zijn de basis voor gesprekken de komende maanden met de sociale partners. Werkgevers en werknemers gaan in het Nederlandse model immers over de aanvullende pensioenen, de overheid over de AOW. Het kabinet zorgt via een wettelijk kader – de Pensioenwet en het Financieel Toetsingskader – wel dat pensioengerechtigden de nodige zekerheden hebben. Dat wettelijke kader zal op punten aangepast moeten worden om mensen meer waarborgen te geven en pensioenfondsen meer ruimte.

Brede aanpak nodig

Het kabinet onderschrijft dat de fundamenten waarop het Nederlandse systeem is gebaseerd grote voordelen bieden. Ook in de toekomst zijn collectiviteit (iedereen doet mee) en solidariteit (risico’s worden gezamenlijk gedragen) van belang omdat dit pensioenfondsen schaalvoordelen biedt in het beleggen en risico’s gespreid worden. Het kabinet vindt in navolging van de commissie Goudswaard dat het pensioenstelsel meer zou moeten uitgaan van reële waarden van het pensioen (aangepast aan de inflatie in de loop van de tijd) dan van nominale waarden (een vast bedrag, dat in de loop van de tijd kan leiden tot een groot verschil met de reële verwachting).

Concreet stelt het kabinet voor:

• dat pensioenfondsen de kans krijgen pensioenregelingen af te spreken waarbij een waardevast pensioen voorop staat dat rekening houdt met gestegen kosten van levensonderhoud.

• dat pensioenfondsen onder bepaalde voorwaarden pensioenaanspraken kunnen aanpassen als de financiële positie van een pensioenfonds dat noodzakelijk maakt.

• dat pensioenfondsen de communicatie naar de deelnemers hoe dan ook meer in reële termen moeten doen.

• dat de pensioenaanspraken afhankelijk kunnen worden van de levensverwachting. Dit vergroot de financiële schokbestendigheid van de pensioenfondsen.

• dat het huidige Financiële Toetsingskader (de manier waarop de pensioenfondsen hun financiële positie berekenen) wordt aangepast om de zekerheid van de pensioenen te vergroten.dat de pensioenfondsen bij zwaar weer iets meer tijd krijgen voordat zij herstelplannen moeten indienen. Ze hebben daardoor minder last van toenemende schommelingen in koersen op de aandelenmarkt en kunnen zich daardoor beter op de lange termijn richten.

De mogelijkheid van voorwaardelijke pensioenaanspraken gebaseerd op de financiële positie en/of levensverwachting, betekent volgens het kabinet ook dat werknemers de kans moeten krijgen langer door te werken dan tot 65 jaar. Het kabinet zal daarom nog vóór de zomer een voorontwerp van wet publiceren om doorwerken na 65 jaar mogelijk te maken.