Kabinetsreactie op rapport 'Behoorlijk omgaan met schadeclaims'
De ministerraad heeft op voorstel van minister Hirsch Ballin van Justitie ingestemd met toezending aan de Tweede Kamer van de kabinetsreactie op het rapport 'Behoorlijk omgaan met schadeclaims' van de Nationale ombudsman. In de kabinetsreactie komt naar voren dat dit rapport goed aansluit bij het streven van het kabinet om conflicten liefst in goed overleg tot een oplossing te brengen. Het kabinet ziet het rapport als een belangrijke stimulans daarbij. Het kabinet tekent hierbij aan dat er bij de rijksoverheid weliswaar zekere verschillen in de afhandeling van schadeclaims bestaan, maar dat van structurele tekortkomingen geen sprake is.
Het rapport van de Nationale ombudsman bevat een schadevergoedingswijzer met spelregels voor een behoorlijke omgang met schadeclaims en geeft een beeld van de praktijk bij de ministeries. Het kabinet aanvaardt deze spelregels als een praktische handreiking die voldoende ruimte laat voor een op bijzondere gevallen toegespitste wijze van behandeling en afweging van belangen en omstandigheden. De omgang met claims vergt immers veelal maatwerk, waarbij standaardoplossingen niet altijd uitkomst bieden. De spelregels kunnen een nuttige functie vervullen voor de manier waarop met claims wordt omgegaan, maar de spelregels komen niet in de plaats van - en zijn niet van gelijke orde als - de juridische regels waaraan de overheid en de wederpartij zijn gebonden bij de afwikkeling van schadeclaims.
In de spelregels staat dat de overheid alert moet zijn of achter een financiële claim een dieperliggend conflict schuilgaat. In zo'n geval moet de aandacht primair uitgaan naar de oplossing van het achterliggende conflict en niet alleen naar de financiële claim. Maar er zijn ook talloze claims waarbij geen sprake is van een achterliggend 'conflict' dat moet worden opgelost, maar waarin gewoon de zaaksschade moet worden vergoed die is veroorzaakt door feitelijk optreden van de overheid.
Een andere spelregel gaat over het instellen van hoger beroep door de overheid, als deze door de rechter in het ongelijk is gesteld. Onderkend wordt dat de overheid daarmee terughoudend moet omgaan, zoals door de Nationale ombudsman wordt opgemerkt. Toch kan er een argument zijn om juist wel hoger beroep in te stellen. Bijvoorbeeld als met de zaak grote financiële belangen zijn gemoeid of als de zaak een precedent schept voor vele volgende zaken. Afgesproken is dat de Nationale ombudsman en het kabinet de toepassing van de spelregels periodiek zullen bespreken.