Kamerbrief inzake beantwoording vragen van het lid Haverkamp over het bericht "Birmees tot dertien jaar cel veroordeeld"
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Haverkamp over het bericht "Birmees tot dertien jaar cel veroordeeld". Deze vragen werden ingezonden op 4 februari 2010 met kenmerk 2010Z02199.
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Antwoorden van de heer Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken op vragen van het lid Haverkamp (CDA) over het bericht "Birmees tot dertien jaar cel veroordeeld".
Vraag 1
Kent u het bericht “Birmees tot dertien jaar cel veroordeeld”? 1)
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Heeft u informatie over het aantal van dergelijke incidenten dat afgelopen tijd heeft plaatsgevonden? Zo ja, ziet u in de aanloop naar de verkiezingen een toename van maatregelen van het Birmese regime om de onafhankelijke informatievoorziening door journalisten en elektronische media te beperken?
Antwoord
De door Nederland financieel ondersteunde en in Thailand gevestigde NGO Assistance Association for Political Prisoners-Burma (AAPPB) houdt het aantal politieke gevangenen in Birma bij. Volgens het jaarverslag zijn in 2009 weliswaar enkele honderden politieke gevangenen vrijgelaten, maar zijn er tevens enkele honderden gearresteerd, waardoor het aantal politieke gevangenen in 2009 is gestegen met 15 personen naar een totaal van 2.177. Circa 41 van deze gevangenen zijn aangeklaagd voor activiteiten die verband houden met journalistiek of media. De mate van mediacensuur is consistent met die van voorgaande jaren. Arrestaties van journalisten als Ngwe Soe Lin bewijzen dat het regime ondergronds opererende media tracht te ondermijnen en intimideren.
Vraag 3
Deelt u de mening dat onafhankelijke media een belangrijk middel vormen om de democratie in Birma te vergroten en met name in dit verkiezingsjaar onmisbaar zijn? Zo ja, op welke manier ondersteunt Nederland deze onafhankelijke media?
Antwoord
Zowel in bilateraal als in multilateraal verband komt Nederland op voor de vrijheid van meningsuiting. Vrije en onafhankelijke media zijn een absolute voorwaarde voor de vrijheid van meningsuiting. In Birma ontbreekt het echter aan vrije media: overheidscontrole en censuur zijn duidelijk aanwezig. Via projecten gefinancierd uit het Mensenrechtenfonds draagt Nederland bij aan het bevorderen van de Birmese mediadiversiteit. In dit belangrijke verkiezingsjaar zullen een aantal projecten worden gefinancierd ter bevordering van onafhankelijke media, voor een bedrag van in totaal 400.000 €. Tevens geeft Nederland een bijdrage van 115.000 € voor verkiezingstrainingen voor politieke activisten.
Vraag 4
Welke diplomatieke mogelijkheden ziet u voor de EU om open en eerlijke verkiezingen in Birma te bevorderen? Vindt er overleg plaats met landen in de regio over de manier waarop bij het Birmese regime kan worden aangedrongen op openheid rond de verkiezingen? Zo nee, bent u bereid hierop in EU-verband aan te dringen?
Antwoord
De EU tracht vrije en eerlijke verkiezingen onderwerp te maken van een rechtstreekse dialoog met Birma. Het moet echter nog blijken of een dergelijke dialoog tot stand kan komen. De situatie in Birma staat permanent op de agenda van de verschillende overlegfora, zoals ASEM en EU-ASEAN, waar de EU en landen uit Azië elkaar treffen, en waaraan ook Birma zelf deelneemt. Zowel tijdens plenaire vergaderingen als en marge daarvan wordt met de Aziatische (buur-) landen gesproken over mogelijkheden tot verbetering van de situatie in Birma. De druk vanuit de ASEAN-landen op Birma om veranderingen door te voeren neemt overigens toe. Vanzelfsprekend onderzoekt de EU de mogelijkheden om projecten te ondersteunen die het democratische verloop van de verkiezingen bevorderen.
Vraag 5
Is het bericht waar dat Aung San Suu Kyi pas na de verkiezingen zal worden vrijgelaten? Zo ja, over welke mogelijkheden beschikt u om deze vrijlating te bespoedigen en hoe zet u die in?
Antwoord
Naar verwachting doet het hooggerechtshof in Rangoon op zeer korte termijn uitspraak over het hoger beroep dat Aung San Suu Kyi heeft aangetekend tegen de veroordeling tot achttien maanden huisarrest die haar in mei 2009 werd opgelegd. Vooruitlopend op deze uitspraak zou een Birmese minister publiekelijk gezegd hebben dat Aung San Suu Kyi in november van dit jaar vrijgelaten kan worden, dus na afloop van het huisarrest. In dat geval kan zij waarschijnlijk geen rol spelen bij de aanstaande verkiezingen. Ondertussen blijven Nederland en de EU zich onverminderd inzetten voor haar spoedige vrijlating, onder andere door het Birmese regime hier rechtstreeks op aan te spreken. Recentelijk gebeurde dat nog tijdens een hoogambtelijke EU-ASEAN bijeenkomst in Brunei.
Overigens is op 13 februari, aan de vooravond van het bezoek van de speciale rapporteur van de VN Quintana, de 83-jarige Tin Oo vrijgelaten. Tin Oo is vice-voorzitter van oppositiepartij NLD en heeft zijn 6 jaar huisarrest uitgezeten.
1) Trouw, 29 januari 2010 http://www.trouw.nl/nieuws/wereld/article2975405.ece/Birmees_tot_dertien_jaar_cel_veroordeeld.html