Harde aanpak asbest

Het Rijk wil dat er beter en strenger toezicht wordt gehouden op de verwijdering van asbest, zodat er minder gevaar is voor mens en milieu. Met gemeenten heeft het Rijk duidelijke afspraken gemaakt om het toezicht op de asbestverwijdering structureel te verbeteren. Ook moet er door gemeenten harder opgetreden worden tegen illegale asbestverwijdering. De ontwikkeling van een Asbestvolgsysteem, aanpassing van de regelgeving, stringenter toezicht op bedrijven en betere handhaving op overtredingen moeten ervoor zorgen dat de asbestregels beter worden nageleefd.

Toezicht door gemeenten

Het toezicht en handhaving door de gemeenten wordt jaarlijks onderzocht door het inspectie van het ministerie van VROM. Twee jaar geleden bleek dat veel gemeenten de handhaving en het toezicht niet op orde hadden. Gerichte ondersteuning vanuit het ministerie heeft ervoor gezorgd dat veel gemeenten inmiddels duidelijke verbeteringen hebben laten zien. Rotterdam, Lansingerland, Terneuzen en Vlissingen die in tegenstelling tot andere gemeenten nog steeds geen verbeteringen hebben laten zien, zijn door minister Cramer van VROM gemaand hun asbesttaken op te pakken. Tegen deze gemeenten is een procedure in het kader van taakverwaarlozing in voorbereiding.

Controle op bedrijven en certificerende instellingen

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het afgelopen jaar het toezicht op bedrijven en certificerende instellingen verscherpt. De certificerende instellingen vervullen een belangrijke rol, omdat asbest alleen door gecertificeerde bedrijven mag worden verwijderd. Om de controle op bedrijven en certificerende instellingen te verscherpen is in 2009 het Arbeidsomstandighedenbesluit aangepast. Certificerende instellingen worden verplicht om bij ernstige overtredingen het certificaat in te trekken met als gevolg dat het bedrijf geen werkzaamheden op het gebied van asbest meer mag uitvoeren. De Arbeidsinspectie en Inspectie Werk en Inkomen hebben de afgelopen jaren daarnaast het aantal inspecties opgevoerd om naleving van de regels af te dwingen.

Strafrechtelijke handhaving asbestregelgeving

Door het OM is in 2008 en 2009 prioriteit gegeven aan de strafrechtelijke handhaving van de asbestregelgeving. Dit heeft geresulteerd in meer dan 240 strafzaken waarin sprake was van overtreding van de asbestregels. In een aantal van deze zaken zijn door de rechter fikse veroordelingen uitgesproken, namelijk boetes van 10.000 € tot 125.000 €, (deels voorwaardelijke) gevangenisstraffen, (voorwaardelijke) algehele stillegging en werkstraffen. De politie heeft daarnaast momenteel meer dan 10 grootschalige opsporingsonderzoeken naar zware criminaliteit in de asbestbranche in uitvoering of voorbereiding.

Achtergrond

Iedereen heeft een eigen verantwoordelijkheid om alert te zijn op asbest en zorgvuldig om te gaan met de verwijdering ervan: gemeenten, provincies, bouw- en installatiebedrijven, inspecties, certificerende bedrijven en de burgers zelf. De overheid stelt strenge regels en houdt toezicht. Asbest wordt sinds 1994 niet meer toegepast in Nederland. Asbest is nog wel in grote hoeveelheden in de gebouwde omgeving aanwezig. Bij toepassingen in hechtgebonden vorm leidt dit niet tot blootstelling of risico. Daar waar bestaande asbestbronnen op dit moment wel een groot risico vormen (de grote aantallen met asbest verharde wegen en paden in de regio’s Hof van Twente en Harderwijk) heeft het Rijk gekozen voor actieve sanering. Het overige asbest, dat voornamelijk in en op gebouwen aanwezig is, vormt pas een risico op het moment dat sprake is van verwering of bewerkingen, bijvoorbeeld bij renovatie, onderhoudswerkzaamheden of sloop.