Kamerbrief inzake beantwoording vragen van het lid Van Bommel over Spaanse toestemming voor CIA-vluchten uit Afghanistan
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid van Bommel over Spaanse toestemming voor CIA- vluchten uit Afghanistan. Deze vragen werden ingezonden op 5 december 2008 met kenmerk 2080907210.
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Antwoorden van de heer Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken, op vragen van het lid van Bommel (SP) over Spaanse toestemming voor CIA-vluchten uit Afghanistan.
Vraag 1
Hebt u kennisgenomen van berichten in de pers dat Spanje, in de persoon van de minister van Buitenlandse Zaken Pique, begin 2002 een overeenkomst heeft gesloten met de VS over het gebruik van grondgebied om rendition vluchten uit te voeren? 1)
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Herinnert u zich de uitspraken van uw ambtsvoorganger van 16 maart 2006, waarin hij stelt te wachten op de uitkomsten van het onderzoek naar wat er in Spanje en Italië gebeurt? 2) Hebt u ooit daadwerkelijk onderzoek gedaan in Spanje en wat waren daarvan de resultaten?
Antwoord
Ik ben op de hoogte van die uitspraken.
Zowel mijn ambtsvoorganger als ikzelf hebben steeds aangegeven dat het in de gegeven situatie in beginsel aan de betrokken landen zelf is om onderzoek te doen naar aanleiding van beschuldigingen terzake. In verschillende Europese landen zijn ofwel door het parlement dan wel door justitiële instanties, onderzoeken geëntameerd. Het Spaanse nationale strafhof, Audiencia National, stelde een onderzoek in naar dergelijke vluchten van en naar Guantánamo Bay, maar Spaanse betrokkenheid kon niet worden aangetoond.
Naar aanleiding van de recente berichten in de Spaanse media heeft de Audiencia National het eerder genoemde onderzoek opgepakt. Hiervoor is een onderzoeksrechter aangewezen.
Ook het Spaanse parlement heeft naar aanleiding van de openbaarmakingen een debat gevoerd met de Minister van Buitenlandse Zaken
Vraag 3
Hebt u kennis genomen van de resolutie van het Europees Parlement van 14 februari 2007, waarin deze onder punt 116 haar verontrusting uitspreekt over 68 tussenlandingen van CIA-toestellen op Spaanse vliegvelden? 3)
Antwoord
Ja.
Vraag 4
Is het waar dat medewerking aan renditionvluchten in strijd is met de Europese mensenrechtenregels 4) en bent u daarom bereid Spanje te veroordelen en er tevens op aan te dringen volledige openheid van zaken te geven en een volledig einde te maken aan deze praktijken van rendition? Kunt u dat toelichten?
Antwoord
Zoals in het verleden vaker aan uw kamer is medegedeeld, wijst de Nederlandse regering het overbrengen van op onrechtmatige wijze gedetineerde terrorismeverdachten zonder adequate juridische waarborgen alsmede het gebruik van geheime detentiecentra af.
De Spaanse regering heeft reeds in het Spaanse parlement aangegeven dat zij de VS heeft verzocht geen landingen uit te voeren door vliegtuigen met dergelijke gevangenen.
1) “Spanje wist van CIA-vluchten uit Afghanistan”, NRC Next, 4 december 2008
“Spain ‘authorised’CIA rendition flights”, Telegraph, 4 december 2008, Zie http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/spain/3538908/Spain-authorised-CIA-rendition-flights.html
2) “Verder wachten wij op de uitkomsten van het onderzoek naar wat er in Spanje en Italilë gebeurt. U baseert zich op wat er in de krant staat op wat er gezegd wordt. Dat neem ik serieus, en ik heb al gezegd dat de Nederlandse regering daar bezorgd over is. Wij zullen daar ook verder onderzoek naar doen.”
Zie Handelingen, verslag debat over CIA-vluchten, d.d. 16 maart 2006, nr 59-3824.
3) Resolutie van het Europees Parlement over het verondersteld gebruik door de CIA van Europese landen voor het vervoer en illegaal vasthouden van gevangenen (2006/2200(INI))
Zie http://www.europarl.europa.eu/comparl/tempcom/tdip/final_ep_resolution_nl.pdf
4) Trouw, 22 februari 2008, “CIA vervoerde terreurverdachten wél via Brits grondgebied”