Beantwoording vragen van het lid Peters over de situatie van Tamils in Sri Lanka
Graag bieden wij u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Peters over de situatie van Tamils in Sri Lanka. Deze vragen werden ingezonden op 20 april 2009 met kenmerk 2009Z07494.
De Minister van Buitenlandse Zaken, De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Drs. M.J.M. Verhagen, Drs. A.G. Koenders
Antwoorden van de heer Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken en de heer Koenders, Minister voor Ontwikkelingssamenwerking op vragen van het lid Peters (GroenLinks) over situatie van Tamils in Sri Lanka.
Vraag 1
Hoe oordeelt u over het optreden tot nu toe van de Sri Lankaanse overheid met betrekking tot de Tamil bevolking? Hoe beoordeelt u de berichten dat het Sri Lankaanse leger onzorgvuldig en lukraak aanvalt, waardoor veel burgerslachtoffers vallen? Zijn hiervoor bewijzen gevonden? 1)
Antwoord
De Nederlandse regering maakt zich grote zorgen over het lot van de tienduizenden burgers in het conflictgebied in het Noorden van Sri Lanka. Deze humanitaire noodsituatie is uiterst zorgwekkend. Beide partijen, zowel de LTTE als de Sri Lankaanse overheid zijn bij machte dit drama te beëindigen. Het ontbreekt hen echter aan de politieke wil. Beide partijen maken zich schuldig aan schendingen van internationale verdragen voor mensenrechten en humanitair recht. De Sri Lankaanse overheid moet haar uiterste best doen om burgerslachtoffers te vermijden. Overgave door de LTTE en vrije toegang voor hulpverlening kunnen de humanitaire nood lenigen. De LTTE moet de burgerbevolking vrije uittocht uit het conflictgebied verlenen, geweld af te zweren, recrutering van kindsoldaten stop te zetten en terug te keren naar de onderhandelingstafel.
Er is nu direct de noodzaak van een ‘humanitaire pauze’, zodat de VN, het Rode Kruis en andere organisaties de mensen die volstrekt gebrek aan alles hebben te helpen in deze noodsituatie. Het Rode Kruis, de enige organisatie die nu toegang heeft, wordt door Nederland gesteund. Zoals vermeld in onze brief van 25 maart jl., kende Nederland € 1 miljoen toe aan de organisatie IOM. Een voorstel voor een bijdrage van € 0,5 miljoen voor ontheemden (IDP’s) in het noorden van Sri Lanka via Nederlandse organisaties is in de laatste fase van beoordeling.
Vraag 2
Is het waar dat de gevechten inmiddels weer zijn hervat, na het eenzijdig staakt-het-vuren van het Sri Lankaanse leger? 2) Hoeveel burgers hebben tijdens het staakt-het-vuren de gevechtszone weten te ontvluchten?
Antwoord
Ja, op 13 en 14 april gold een staakt-het-vuren van het Sri Lankaanse leger in verband met het Nieuwjaar in Sri Lanka. Op 15 april werden de gevechten weer hervat. Slechts weinig mensen hebben gebruik kunnen maken van het bestand om te vluchten. Het leger heeft maandag 20 april 2009 een tweede tijdelijk staakt het vuren gerespecteerd en burgers geholpen het conflictgebied te verlaten. De afgelopen dagen hebben naar schatting 25.000 mensen het noordelijke deel van de NFZ weten te ontvluchten. Deze getallen veranderen snel en zijn niet te verifiëren vanwege het gebrek aan objectieve waarnemers.
Vraag 3
Hoe beoordeelt u de aanbevelingen van de International Crisis Group over wat er moet gebeuren om de situatie te verbeteren? 3)
Antwoord
Wij kunnen instemmen met de aanbevelingen van de International Crisis Group. Graag verwijzen wij naar het gestelde in onze brief van 25 maart jl., waarin wordt aangeven welke stappen in VN en EU verband reeds zijn ondernomen. Wij kunnen u verzekeren dat ook ná 25 maart jl. de acties van VN en EU onverminderd zijn voortgezet. Vorige week was de SGVN Chef de Cabinet Vijay Nambiar in Sri Lanka, waarbij gesprekken op hoog niveau zijn gevoerd (minister van Defensie en de President). Nederland ondersteunt de inzet op de benoeming van een Speciaal Gezant van de SGVN om (ontwikkelings)politieke en humanitaire activiteiten per direct te stroomlijnen. Voor de effectiviteit van een speciale gezant is het noodzakelijk dat beide partijen uitdrukkelijk hun goedkeuring geven en dat het mandaat voor beide partijen duidelijk is. Vooralsnog stemt de Sri Lankaanse regering niet in.
EU-ambassadeurs in Colombo zijn laatstelijk op 20 april jl. bijeen geweest om met andere like-minded landen te spreken over de situatie. Op 12-13 mei a.s. is een EU Trojka bezoek aan Sri Lanka gepland op niveau van vice-ministers. Voorafgaand daaraan zal tijdens een ontmoeting tussen de EU en India opnieuw worden aangedrongen op een actieve rol ten aanzien van Sri Lanka.
Vraag 4
Hoeveel Sri Lankanen en Tamils wonen er in Nederland?
Antwoord
Cijfers van het CBS uit 2008 melden 10.000 Sri Lankanen.
Vraag 5
Worden er naast Europese initiatieven ook acties ondernomen richting de Sri Lankaanse overheid door landen uit de regio? Zo ja, welke?
Antwoord
Zie ons antwoord op vraag 3. Geruime tijd wordt bij India aangedrongen op een actieve rol ten aanzien van Sri Lanka.
Vraag 6
Bent u bereid deze vragen te beantwoorden vóór het algemeen overleg Sri Lanka van volgende week?
Antwoord
Ja.
1)New York Times, 20 maart 2009: “A slaughter waiting to happen” (Lakhdar Brahimi, oud adviseur van de secretaris generaal van de VN)
2)De Telegraaf, 15 april 2009: “Weer gevechten op Sri Lanka na wapenstilstand”
3)International Crisis Group, 9 maart 2009: “Conflict Risk Alert: Sri Lanka”
http://www.crisisgroup.org/home/index.cfm?id=5974&l=1