Beantwoording vragen van de leden Haverkamp, Van Dam, Van Bommel, Voordewind en Van der Staaij over de opgepakte Nederlandse journalisten
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Haverkamp, Van Dam, Van Bommel, Voordewind en Van der Staaij over de opgepakte Nederlandse journalisten in Papoea. Deze vragen werden ingezonden op 31 maart 2009 met kenmerk 2009Z05934.
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Antwoorden van de heer Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken op vragen van de leden Haverkamp, Van Dam, Van Bommel, Voordewind en Van der Staaij (CDA, PVDA, SP, Christenunie, SGP) over de opgepakte Nederlandse journalisten in Papoea.
Vraag 1
Bent u bekend met het artikel “Vier Nederlandse journalisten opgepakt in Papoea”? 1)
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Bent u bereid om, eventueel in EU-verband, een dialoog tussen de Indonesische overheid enerzijds en de Papoea bevolking anderzijds moreel en eventueel ook praktisch te ondersteunen? Zo ja, welke vorm zal deze steun aannemen?
Antwoord
De Speciale Autonomiewet (SAL) voor Papoea uit 2001 is het raamwerk voor de interne dialoog in Indonesië om de provincies Papoea en West-Papoea verregaande bevoegdheden te geven. Om spoedige en volledige implementatie van de SAL te faciliteren zijn, door de ondertekening van de Presidentiële Instructie (INPRES) op 16 mei 2007, alle verantwoordelijke ministeries gesommeerd op gecoördineerde wijze hun programma’s voor Papoea en West Papoea versneld en geïntensiveerd uit te voeren. De gouverneurs van beide provincies zijn primair verantwoordelijk voor dit proces.
Nederland en de EU volgen structureel dit proces en benadrukken zowel bij de Indonesische overheid in Jakarta als ook bij de lokale overheid in Papoea en West-Papoea het belang van een voorspoedige en goede implementatie van de wet en de instructie. Verschillende donoren, waaronder Nederland, dragen ook financieel bij aan ontwikkelingsprogramma’s, die de lokale overheidscapaciteit versterken in Papoea en West Papoea, waardoor een gestructureerde aanpak verder gestimuleerd wordt.
Vraag 3
Kunt u bevestigen dat de vier journalisten inderdaad zijn aangehouden ondanks het feit dat de minister van Welzijn, de heer Aburizal Bakrie, hen toestemming had verleend over het bezoek van Nicholaas Jouwe aan Papoea te berichten?
Antwoord
De vier betrokkenen werden op dinsdag 24 maart jl. aangehouden. Zij hebben aangegeven over een brief te beschikken waarin hen toestemming werd verleend het bezoek van de heer Nicholaas Jouwe aan Papoea te filmen.
Vraag 4
Bent u bereid in overleg te treden dan wel bent u op dit moment al in overleg met de Indonesische autoriteiten om te komen tot een situatie waarin Papoea vrij toegankelijk zal zijn? 2)
Antwoord
Nederland en de EU voeren zowel op centraal als provinciaal niveau een structurele dialoog over de ontwikkelingen in Papoea, waarbij ook de toegankelijkheid aan bod komt. Incidenten daargelaten, bestaat dezerzijds de indruk dat de toegang tot Papoea verbetert. Zo zijn in de afgelopen jaren meerdere bezoeken gebracht aan Papoea door de Nederlandse ambassadeur in Jakarta, EU-diplomaten en Speciale Rapporteurs van de Verenigde Naties.
Vraag 5
Kunt in de beantwoording ook ingaan op het bericht dat IKON-journaliste Babette Niemel Indonesië binnen 24 uur moet verlaten en een jaar lang het land niet in mag? 3)
Antwoord
Ik heb kennis genomen van de berichten over de aanhouding van mevrouw Niemel in Jayapura, de hoofdstad van de Indonesische provincie Papoea en heb mijn bezorgdheid daarover uitgesproken. De Nederlandse ambassadeur in Jakarta heeft meteen na de arrestatie contact opgenomen met diverse Indonesische autoriteiten. Kort daarna is betrokkene op vrije voeten gesteld en heeft de Indonesische Immigratiedienst haar gelast het land te verlaten in verband met een door de Indonesische autoriteiten geconstateerde overtreding van de Indonesische immigratiewet. Op grond hiervan is haar vanaf 26 maart 2009 de toegang tot de Republiek Indonesië voor één jaar ontzegd. Betrokkene heeft op 28 maart jl. het land verlaten.
1) de Volkskrant, 25 maart 2009
2) Het Volkskrant-artikel beschrijft dat “Buitenlandse journalisten die naar Papoea willen, eerst toestemming aanvragen. Die vergunning wordt zelden, en dan nog pas na lang aandringen aan journalisten, ook diplomaten, onderzoekers en medewerkers van mensenrechtenorganisaties verstrekt”
3) NOS Teletekst, 27 maart 2009