Aanvullende maatregelen aanpak overvalcriminaliteit

De politie gaat gebruik maken van quick response teams om het aantal overvallen terug te dringen. Verder zal er meer gebruik worden gemaakt van helikopters om overvallers op heterdaad aan te kunnen houden en van innovatieve maatregelen zoals de DNA-spray. Het openbaar ministerie zal vaker gebruik maken van snelrecht en slachtoffers wijzen op de mogelijkheden van schadevergoeding. Het bedrijfsleven zal fors inzetten op het gebruik van pinnen en het nemen van preventieve maatregelen door het bedrijfsleven. Gemeenten spelen een belangrijke rol in het coördineren van de activiteiten. Via winkelstraatmanagers en toezichthouders komt er extra aandacht voor de aanpak van overvalcriminaliteit.

Verder hebben minister Hirsch Ballin (Justitie) en staatssecretaris Heemskerk (EZ) aangekondigd extra geld beschikbaar te stellen voor bedrijven die in aanmerking willen komen voor een subsidie om beveiligingsmaatregelen te nemen. Dit zijn de voornaamste conclusies van de eerste landelijke bijeenkomst van de Taskforce overvalcriminaliteit zoals die vandaag door de voorzitter van de Taskforce, burgemeester Aboutaleb, zijn gepresenteerd.

Het aantal overvallen is de laatste jaren gestegen van 2165 in 2007 naar 2898 in 2009. Deze vorm van criminaliteit vormt voor slachtoffers een ingrijpende en bedreigende gebeurtenis. Het kabinet wil het aantal overvallen met twintig procent terugdringen in de periode 2008-2010. Voor dit jaar betekent dat 1000 minder overvallen. De door het kabinet ingestelde Taskforce Overvalcriminaliteit heeft tot taak het analyseren van problemen bij de bestrijding van overvalcriminaliteit en het aandragen van oplossingen voor deze problemen. In de taskforce worden de krachten van deze organisaties gebundeld, zodat zij gecoördineerd en in overleg de overvalcriminaliteit kunnen aanpakken. Dit zal gebeuren door een combinatie van preventieve en repressieve maatregelen.

Politie

Tijdens de eerste bijeenkomst werden de eerste initiatieven bekend gemaakt. De politie gaat gebruik maken van snelle actieteams (quick response teams) die ingezet kunnen worden in die gebieden waar veel overvallen plaatsvinden. Daar waar er sprake is van georganiseerde misdaad zal het bovenregionale rechercheteams worden ingeschakeld. Uitgangspunt bij de politie is het vergoten van de pakkans door de ‘heterdaadkracht’ te stimuleren. Daarbij is de inzet om snel te reageren op meldingen van winkeliers om de dader direct aan te kunnen houden. Het gebruik van helikopters, burgerparticipatie als sms-alert en (mobiele) alarmsystemen kunnen daarbij van dienst zijn. Verder maakt de politie een top-100 van landelijk opererende overvallers die regelmatig worden ‘bezocht’. Op lokaal niveau zal er persoonsgericht toezicht plaatsvinden op bekende daders. Tevens wordt er in toenemende mate gebruik gemaakt van nieuwe technologieën zoals de DNA-spray waarbij de overvaller wordt besproeid met een onzichtbare spray waarin unieke kenmerken zijn verwerkt. Ook bestaat er momenteel een systeem waarbij de door de ondernemer aangebrachte beveiligingscamera na een alarmering doorgeschakeld kan worden naar de meldkamer.

Openbaar ministerie

Overvallers krijgen in de regel forse vrijheidsstraffen. Een ruime meerderheid van de overvallers krijgen een vrijheidsstraf van meer dan een jaar. Het openbaar ministerie bestrijdt dan ook het beeld dat er overvallers wegkomen met een taakstraf. Vaak is de buit beperkt, maar de straf fors. Verder investeert het openbaar ministerie in themazittingen, snelrecht en het ontnemen van criminele winsten (plukze). Via slachtoffergesprekken worden winkeliers gewezen op de mogelijkheid om schadevergoeding te claimen tijdens de strafzaak. Het openbaar ministerie heeft ook een taak in toepassen eventuele sancties als veroordeelden zich niet houden aan eventuele aanvullende voorwaarden die zijn opgelegd. Als de reclassering constateert dat betrokkene de voorwaarden overtreedt zal het openbaar ministerie direct vervangende hechtenis vorderen.

Bedrijfsleven

Het bedrijfsleven investeert fors in het nemen van preventieve maatregelen. Dit jaar zal er met name gewerkt worden aan het vergroten van het bewustzijn. Het nemen van maatregelen zoals een kluis met een tijdslot, het trainen van medewerkers en het aanbrengen van camera's en alarmsystemen zijn effectief. De taskforce heeft zich als doel gesteld om tienduizenden bedrijven te bereiken met aanvullende informatie, afgesloten met een landelijke week van de veiligheid in het najaar. Het stimuleren van elektronisch betalen is een absoluut speerpunt. Via de Stichting Bevorderen Efficiënt Betalen is hiervoor in totaal 24 miljoen euro beschikbaar. Initiatieven waarbij gehele winkelcentra cashless gaan werken worden gestimuleerd. Er zijn inmiddels projecten in Almere, Leidsenhage en Horst-aan-de-Maas. Omdat nog steeds veel winkeliers geen pinapparatuur hebben worden er 10.000 extra informatiepakketten verspreid om de voordelen van pinbetalingen te benadrukken en er zijn subsidies beschikbaar voor de aanschaf van betaalautomaten.

Gemeenten

Gemeenten spelen een belangrijke rol in het coördineren van de activiteiten. Via winkelstraatmanagers en toezichthouders komt er extra aandacht voor de aanpak van overvalcriminaliteit. Via de veiligheidshuizen kan er toezicht en nazorg worden georganiseerd, gericht op gedragsverandering bij de daders. Voorbeelden waarin gemeenten financiële ondersteuning bieden aan getroffen winkeliers verdienen navolging.

Rijksoverheid

Om het nemen van beveiligingsmaatregelen te stimuleren stellen minister Hirsch Ballin van Justitie en staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken extra geld beschikbaar. Het gaat om een bedrag van 10 miljoen euro, dat in 2011 beschikbaar komt om de bestaande regeling Veiligheid Kleine Bedrijven voor een jaar te verlengen. Dit bedrag is aanvullend aan de 10 miljoen euro die voor 2010 beschikbaar is voor deze regeling. Daarnaast stelt minister Hirsch Ballin in 2010 een bedrag van 3 miljoen euro beschikbaar voor slachtoffers van overvallen.