Ontvangstname rapport De Staat van het Klimaat
Speechpunten minister Cramer bij in ontvangst nemen rapport “De Staat van het Klimaat 2009”, woensdag 3 februari, 17.30-17:45, Nieuwspoort te Den Haag.
Dames en heren,
Dank voor “De Staat van het Klimaat”. Deze publicatie is een soort klimaatjaarverslag. Welke nieuwe wetenschappelijke inzichten zijn er? Welke internationale afspraken zijn er gemaakt? Welk beleid is er gevoerd? Hoe heeft de uitstoot van broeikasgassen zich ontwikkeld? Dat valt allemaal te lezen in de Staat van het Klimaat.
Dames en heren, ik baseer mijn beleid op wetenschap. Daarom kan in mijn reactie niet voorbijgaan aan de ophef over het IPCC, het internationale panel van klimaatdeskundigen. Ik ben diep verontrust over de fout in het Vierde Assesmentrapport over de smeltende Himalaya gletsjers. Zeker ook omdat in aanloop van de publicatie tal van keren op deze fout gewezen is. De veiligheidskleppen hebben collectief gefaald.
Ik heb geen enkele behoefte deze fout te bagatelliseren of te vergoelijken. We hebben het hier over een fout met gevolgen. Het vertrouwen in de wetenschap (en daarmee ook in de politiek) heeft een deuk opgelopen.
Dat zal ook u als klimaatwetenschappers dwarszitten. Door dit soort fouten komt uw gehele beroepsgroep in een kwaad daglicht te staan.
Des te meer reden om het vertrouwen zo snel mogelijk te herstellen. Bij internationale klimaatonderhandelingen als in Kopenhagen baseren we ons allemaal op de conclusies van het IPCC. Het Platform moet dus boven elke twijfel verheven zijn. Juist daarom is het mijn taak als minister om deze toestand zonder omhaal aan de kaak te stellen. Vandaar dat ik voorman Pachaury meteen per brief verzocht heb de zaak te onderzoeken. Liefst extern, door de onafhankelijke Auditdienst van de VN, zeg maar de Rekenkamer van de wereld. IPCC moet volledige openheid geven over hoe de fout ontstaan is. Dit mag absoluut niet meer voorkomen.
We gaan zelf ook actie ondernemen. Nederland zal zelf voorstellen doen om procedures van het IPCC te verbeteren. Ik heb daarnaast het Planbureau voor de Leefomgeving gevraagd regionale hoofdstukken te controleren. En ik zal het PBL meteen vragen om de verklaring voor de fout in paragraaf 12.2.3, want daar staat ten onrechte dat 55% van Nederland beneden zeeniveau ligt. Dit is mij zojuist ter ore gekomen.
Tot zover míjn rol als politicus. Sta mij toe nog een paar woorden te wijden aan uw rol als wetenschapper.
De grootste klimaatscepticus is meestal zelf klimaatwetenschapper, dat weet u allemaal. Buiten de wetenschap bestaat het beeld dat het allemaal koekoek éénzang is. Juist om dit beeld te veranderen is het van groot belang dat u de discussie met klimaatsceptici niet uit de weg gaat. U heeft niets te vrezen. U doet uw werk volgens de hoogste standaard. Openlijke discussie met de meest geharnaste klimaatsceptici is het beste medicijn tegen het verwijt dat u allemaal ‘klimaatalarmist’ bent.
Bij alle ophef moeten we niet vergeten dat de belangrijkste conclusies overeind staan. Het klimaat verandert, de aarde warmt op, dat komt voor een groot deel door menselijk handelen, en we moeten nu ingrijpen.
We moeten daarom standvastig beleid voeren. Internationale afspraken zijn onverminderd nodig en zullen ook dit jaar mijn aandacht hebben.
Dames en heren, tot slot, in Staat van het Klimaat staat – leesbaar en feitelijk – netjes op een rij wat er in 2009 gebeurd is met het klimaat. Ik kan iedereen aanraden dit te lezen. Believers én non-believers.
En laten we over de staat van het klimaat toch vooral een open debat blijven voeren, zonder loopgraven maar met open vizier en recht door zee. Daar heeft iedereen baat bij. Wetenschap, politiek en het publiek!