Kamerbrief inzake beantwoording vragen van de leden Ferrier en Irrgang over aidsbestrijding in Rusland

Graag bied ik u hierbij, mede namens de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Ferrier en Irrgang over aidsbestrijding in Rusland. Deze vragen werden ingezonden op 12.11.2009 met kenmerk 2009Z21236.

De Staatssecretaris voor Europese Zaken,

Frans Timmermans

Antwoorden van de heer Timmermans, Staatssecretaris voor Europese Zaken op vragen van de leden Ferrier en Irrgang (CDA en SP) over aidsbestrijding in Rusland.

Vraag 1

Kent u het bericht “Aidsdeskundige: Epidemie in Rusland wordt onbeheersbaar” waarin wordt gesteld dat de HIV-epidemie in Rusland onbeheersbaar dreigt te worden? 1

Antwoord

Ja.

Vraag 2
Deelt u de analyse dat de aidsepidemie in Rusland onbeheersbaar wordt als het land niet méér gaat doen aan het voorkomen van verspreiding van HIV, waaronder het gebruik maken van programma’s waarbij drugsgebruikers hun spuiten kunnen inleveren?

Antwoord

Ik deel die analyse. Het gaat niet alleen om spuitomruilprogramma’s maar ook om verstrekking van substitutiebehandeling, bijvoorbeeld methadon. Daarvan is bewezen dat het drugsgebruikers in staat stelt om verantwoordelijkheid voor hun gezondheid te nemen waardoor het risico op infectieziekten geminimaliseerd wordt. Juist dat medicijn is in Rusland verboden.

Vraag 3
Was Nederland aanwezig bij de in het artikel genoemde driedaagse conferentie over aidsbestrijding in Moskou? Zo ja, heeft Nederland het belang van harm reduction, namelijk het tegengaan van de overdracht van onder andere HIV/aids via injecterend drugsgebruik, naar voren gebracht, formeel dan wel informeel, bij de Russische autoriteiten?

Antwoord

Nederland was op ambtelijk niveau vertegenwoordigd op de conferentie. In de sessies onder leiding van UNODC, dat met HGIS financiering in Rusland werkt, is de Nederlandse positie inzake harm reduction onder de aandacht van de autoriteiten gebracht. Nederland ondersteunt bovendien via het MATRA-programma harm reduction en HIV/AIDS preventie -en voorlichtingsprogramma’s.

Vraag 4
Op welke wijze kunt u (nogmaals) bij de Russische autoriteiten het belang van inzet op harm reduction onderstrepen en voorkomen dat nu Rusland geen financiering van het Global Fund to Fight Aids, Tuberculosis and Malaria meer ontvangt, harm reduction programma’s gaat sluiten?

Antwoord

Ik ben in overleg met mijn collega van VWS inzake een officiële reactie aan de Russische autoriteiten over de noodzaak van harm reduction. Dit is ook voor de activiteiten van UNODC en andere organisaties, die zich inzetten voor de gezondheid van drugsgebruikers, van belang. Inmiddels heeft het bestuur van het Global Fund tijdens zijn laatste vergadering besloten om de steun aan het NGO consortium GLOBUS bij wijze van uitzondering te continueren tot eind 2011 tot een maximum van USD 24 miljoen.

Vraag 5

Bent u bereid binnen de Europese Unie en de Raad van Europa initiatieven te ontwikkelen om harm reduction op een voor Rusland acceptabele wijze op de agenda te krijgen, gezien de urgentie en het volksgezondheidsbelang van een effectieve HIV-preventie in Rusland en binnen en buiten de Europese Unie?

Antwoord

Ik ben van mening dat de Raad van Europa op dit moment niet de aangewezen organisatie is om harm reduction op een voor Rusland acceptabele wijze op de agenda te krijgen.

De Europese Commissie heeft afgelopen oktober een mededeling getiteld “Bestrijding van hiv/aids in de Europese Unie en de naburige landen, 2009-2013” gepubliceerd. Deze beleidsnota bestrijkt de hele breedte van de hiv/aids problematiek, inclusief harm reduction en voorziet in mechanismen voor samenwerking tussen EU lidstaten, kandidaat lidstaten en buurlanden zoals de Russische Federatie. Van bijzonder belang is de actieve rol die maatschappelijke organisaties is toegedacht bij de operationalisering en uitvoering van het beleid. Ik zie dit als een belangrijk instrument voor de EU om de noodzaak van harm reduction in Rusland te blijven aankaarten. De ervaring leert dat – anders dan de politieke top - functionarissen van de gezondheidszorg, de politie en het gevangeniswezen op lokaal niveau vaak overtuigd zijn van nut en noodzaak van harm reduction.

1 Trouw, 30 oktober 2009