Lagere staatsschuld en nieuw risicokader in 2008
De staatsschuld als percentage van het Bruto Binnenlands Product (BBP) zal in 2008 verder afnemen. Doordat echter de rente is opgelopen, nemen de rentelasten van de Staat iets toe. Dat blijkt uit de begroting van de Nationale schuld, hoofdstuk IXA van de Rijksbegroting, die vandaag aan de Kamer is aangeboden.
De staatsschuld zal eind 2008 naar verwachting 218,1 miljard euro bedragen (2007: 217,4 miljard euro), 37,5 procent van het BBP (2007: 39,1% BBP). Daarmee wordt de trend van een steeds verder dalende staatsschuld voortgezet. De staatsschuld vormt een deel (ongeveer 83 procent) van de zogenaamde EMU-schuld, het getal dat relevant is in Europese vergelijkingen.
De rentelasten voor de Staat nemen iets toe, vooral doordat in 2008 met een hogere rente wordt gerekend dan in 2007. De rentelasten bestaan uit de rente op de staatsschuld en overige betaalde rente, bijvoorbeeld in het kader van het zogenaamde schatkistbankieren en de rente over de saldi van het FES en AOW-fonds die intern overgeboekt wordt. De rentelasten (verminderd met de rentebaten) bedragen in 2008 naar schatting 12,1 miljard euro (2007: 11,3 miljard euro), waarvan 9,9 miljard euro rente op de staatsschuld (2007: 9,5 miljard euro). De totale uitgaven in begrotingshoofdstuk IXA (exclusief aflossingen op de staatsschuld) bedragen in 2008 naar verwachting 13,8 mld (2007: 15,0 miljard euro). Naast de rentelasten omvat dit bedrag tevens de in het kader van schatkistbankieren verstrekte leningen en tegoeden.
De Staat financiert zijn schulden tegen zo laag mogelijke rentekosten met behoud van een acceptabel risico voor de begroting. Het risico heeft betrekking op het risico dat door onverwachte rentestijgingen de rentekosten voor de Staat onaanvaardbaar hoog worden. Tot en met 2007 is gestuurd op een bedrag waarover renterisico mag worden gelopen (het basisrisicobedrag). Vanaf 2008 zal gewerkt worden met een nieuw risicokader. In dit risicokader wordt er naar gestreefd e en 7-jaars benchmark met een gelijkmatig aflosprofiel te repliceren. Het uitgiftebeleid blijft in beginsel onveranderd. Renteswaps worden gebruikt om de uitgifte om te zetten naar de benchmark. Meer informatie over het nieuwe risicokader is vanaf eind september beschikbaar op de website van het Agentschap van het ministerie van Financiën.
In 2008 zal het schatkistbankieren verder worden uitgebreid. Hierbij houden aan de overheid gerelateerde instellingen gelden rentedragend aan in de schatkist. Daarnaast bestaat de mogelijkheid voor een aantal instellingen om tegen aantrekkelijke tarieven krediet op te nemen of leningen af te sluiten. Door de bundeling wordt efficiënter omgegaan met publiek geld. Het aantal rechtspersonen met een wettelijke taak (RWT's) dat hieraan deelneemt, zal in 2008 stijgen van 125 naar 155.