Kabinet voert nieuw bekostigingssysteem ziekenhuizen in
De gezondheidszorg in Nederland heeft een hele goede positie in Europa. Om de kwaliteit van de gezondheidszorg ook in de toekomst te garanderen en de zorg betaalbaar te houden, gaat het kabinet vanaf 2011 voor de geleverde prestaties belonen (prestatiebekostiging).
De ongeveer 30.000 DBC’s worden daarbij vervangen door circa 3000 medisch beter herkenbare zorgproducten. Niet langer wordt het ziekenhuisbudget vastgesteld op basis van onder meer ligdagen en polikliniekbezoeken, maar zullen de goede prestaties beloond worden.
Nieuwe route
De vorige kabinetsperiode stond de gezondheidszorg in het teken van de herijking van het verzekeringsstelsel. Dit kabinet kiest bij het zorgstelsel voor een nieuwe route. Het wil niet zozeer aantallen behandelingen belonen, maar kwaliteit. Samenwerking in de zorg, naleving van de richtlijnen én scherper inkoopbeleid van verzekeraars staan centraal. Transparantie en kwaliteit inzichtelijk maken is hierbij een belangrijke voorwaarde, evenals het inzichtelijk maken van prijzen (zowel vrij als gereguleerd), omdat er nog veel winst te behalen is via het belonen van kwaliteit en samenhang.
Belang van patiënt
Terwijl de vergrijzing en het aantal chronisch zieken toeneemt, neemt het aantal mensen dat in de zorg werkt vanaf 2025 alleen maar af. Het is dus zaak de zorg zo doelmatig mogelijk in te richten, juist door kwaliteit en samenhang te belonen. Dat is de nieuwe agenda. Prestatiebekostiging is in het belang van de patiënt, omdat zo goed mogelijk zorg geleverd kan worden. Ook is het in het belang van de werknemers in de zorg, zodat zij gemotiveerd blijven in de zorg te werken. Zij worden aangespoord kwalitatief goede zorg te verlenen.
Saving lives and costs
Door het stimuleren van kwaliteit en veiligheid kunnen veel kosten in de zorg worden bespaard. Saving lives and costs, betere zorg tegen minder kosten, zoals president Obama zei. Door de nieuwe manier van bekostigen ontstaat meer inzicht in over- en onderbehandeling van patiënten. Verzekeraars gaan een groter financieel risico lopen en worden zo geprikkeld om efficiënt te werken en kwaliteit te belonen. Verzekeraars en ziekenhuizen maken via prestatiebekostiging afspraken over het verbeteren van de kwaliteit van zorg én doelmatig werken. Uit de laatste CPB doorrekening blijkt dat de invoering van prestatiebekostiging in combinatie met het versterken van inkoopprikkels voor verzekeraars op middellange termijn een besparing oplevert in de orde van grootte van ½ miljard euro.
Open einde
Het kabinet spreekt zoals reeds eerder gemeld het voornemen uit om het B-segment per 2011 uit te breiden naar 50%. Gelet op de motie Van der Veen, Smilde en Wiegman, zal het definitieve besluit uiterlijk 1 april 2010 worden genomen na overleg met de Tweede Kamer op basis van een zorgvuldige evaluatie van voorafgaande stappen met vrije prijsvorming. Mede tegen de achtergrond dat de voorgestelde manier van kostenbeheersing niet langer een open einde regeling kent.
Verbeterd DBC-systeem
Voorwaarde om over te gaan op prestatiebekostiging is een verbeterd DBC-systeem: DBC’s op weg naar transparantie (DOT). Met deze vereenvoudiging worden de huidige 30.000 DBC’s vervangen door circa 3000 DBC-zorgproducten. Prestatiebekostiging kan namelijk alleen als de prestaties van behandelingen goed zijn omschreven en dat is het doel van deze nieuwe zorgproducten.
Overgangsperiode
Er is een overgangsperiode van tenminste een jaar nodig om prestatiebekostiging verantwoord te kunnen invoeren. Voor zowel het A-segment (bekostiging van ziekenhuiszorg nu nog via budgetten) als het B-segment (bekostiging van ziekenhuiszorg dat nu al op basis van prestaties met vrije prijsvorming gaat, circa 34%) betekent dit een tijdelijke inkomstenbegrenzing voor de ziekenhuizen. Omzetdalingen worden tijdens deze overgangsperiode deels gecompenseerd en omzetstijgingen deels afgeroomd via een “garantiepercentage”. Dit is geadviseerd door de NZa. Hiermee worden ziekenhuizen niet ineens met abrupte financiële gevolgen geconfronteerd.
Medisch specialisten
Tegelijkertijd worden maatregelen genomen om de uitgaven voor medisch specialisten beter te beheersen. Daarmee wordt voorkomen dat de uitgaven voor medisch specialisten verder uit de hand lopen. Het kabinet studeert nog op de mogelijkheid om specialisten voortaan in loondienst te nemen.
Zorgvuldig
Het kabinet bekijkt uiterlijk 1 oktober 2010 of aan de noodzakelijke voorwaarde voor daadwerkelijke invoering is voldaan, namelijk het gegarandeerd in de hand houden van de kosten van prestatiebekostiging. Dit is van belang om prestatiebekostiging zo verantwoord en zorgvuldig mogelijk in te kunnen voeren.