Installatie Bestuurscommissie MIRT-Verkenning Grevelingen
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Vandaag zetten we essentiële stappen in het belang van een markant deel van de Zuidwestelijke Delta. We staan er niet iedere dag bij stil hoe bijzonder dit gebied is.
Het landschap is ingepolderd door de mens. Ook de scheiding tussen zoet en zout is door mensenhanden aangebracht. De Deltawerken maakten een einde aan de geleidelijke overgang tussen rivierwater en zeewater. Zij waren het antwoord op de watersnoodramp van 1953 en maakten van ons land de best beveiligde delta ter wereld.
Oude waarden blijven van kracht, maar er komen nieuwe ambities bij. Toen we de Deltawerken bouwden, ging het vooral om waterveiligheid. Veiligheid staat nog steeds op nummer 1. Maar we hebben nu te maken met nieuwe uitdagingen. Het gaat om méér dan veiligheid alléén:
· We willen dat de natuur in onze Delta de ruimte heeft. Dat visetende vogels voldoende voedsel vinden. Dat oesterbanken voor de commercie behouden blijven.
· We willen van onze Deltameren blijven genieten, door erin te zwemmen en erop te zeilen en te surfen.
· Daarnaast willen we dat Goeree- Overflakkee en Schouwen-Duivenland kunnen overstappen op blauwe energie.
Maar ook het onderwerp waterveiligheid krijgt met de komst van klimaatverandering een nieuwe dimensie. We willen niet alleen vandaag veilig zijn, we kijken ook vooruit naar morgen. We bereiden ons voor op een stijgende zeespiegel en een toename in de afvoer van onze rivieren.
We brengen veranderingen aan in het gebied waarmee we meerdere doelen tegelijk dienen. We benutten de mogelijkheden die het water ons biedt. De mogelijkheid om energie op te wekken. En de mogelijkheid om met getijdenwerking de natuur te herstellen.
Vandaag passeren we twee belangrijke mijlpalen op weg naar een meer natuurlijke Delta. De MIRT-verkenning voor het Grevelingenmeer begint. We verkennen een alles-in-één-plan, dat tegemoet komt aan de behoeften van dit gebied als geheel. Met nieuwe kansen voor natuur, recreatie en waterbeheer en het opwekken van duurzame energie.
De wens om dit plan uit te voeren is groot.
· Dat merk ik aan bestuurders uit de regio. Frans Hamelink en Joop Evertse hebben onvermoeibaar voor dit plan gelobbyd en velen geënthousiasmeerd. Samen met Ad Verseput en Arend-Jan van der Vugt hebben ze de aanzet gegeven voor deze MIRT-verkenning.
· Ik merk het als ik over het MIRT spreek in de Tweede Kamer. Kamerleden blijven erop aandringen dat dit plan verder moet worden gebracht.
· Ook het bedrijfsleven is zeer betrokken. Energiebedrijf Delta heeft grote belangstelling om de energiecentrale in de Brouwersdam te bouwen. De Duurzame Jachthaven van de Toekomst is een zeer ambitieus concept.
Het grote draagvlak voor dit plan heeft bijgedragen aan mijn beslissing om de opdracht voor deze MIRT-verkenning te geven. Het heeft de bestuurders uit de regio doen besluiten om medeopdrachtgever te worden en samen met rijk de MIRT-verkenning te financieren.
Vanaf vandaag gaat u als bestuurscommissie aan de slag met de MIRT-verkenning. Daar zijn we allemaal blij mee.
U begint uw werk in een tijd dat financiën onder druk staan. We weten allemaal dat er grote bezuinigingen voor de deur staan. Dat overheden kritisch moeten kijken naar hun uitgaven. Op korte termijn is er geen grote hoeveelheid middelen beschikbaar.
In deze tijd wordt samenwerking met private partijen belangrijker. We zijn aangewezen op innovatieve financiële constructies. De uitdaging is groot. Maar de wil om te slagen is dat ook.
Ik heb alle vertrouwen in uw bestuurlijke slagkracht en het brede draagvlak van dit project. Ik blijf deze MIRT-verkenning vanuit Den Haag nauwgezet volgen.
En er gebeurt nog meer. Ook met het Volkenrak-Zoommeer zijn we hard aan de slag. De verandering van zoet naar zout neemt het blauwalgenprobleem weg. Het biedt nieuwe kansen voor schelpdiervisserij en recreatie. Maar hiervoor zijn ook nieuwe klimaatbestendige zoetwatervoorzieningen nodig.
Om het definitieve besluit over deze verandering te nemen, is Deltares inmiddels gestart met de praktijkproef voor de beperking van de zoutlek door de Volkenraksluizen. Deze proef hebben we nodig om zeker te weten dat het Haringvliet en Hollands Diep de zoetwaterfunctie voor de Zuid-Hollandse Eilanden en het Westland kunnen behouden.
Daarnaast werken we maatregelen voor het Volkenrak-Zoommeer verder uit om in 2012 een uitvoeringsbeslissing te kunnen nemen.
We vieren vandaag dat regio en rijk in dit gebied samenwerken. Ik heb 4,2 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de uitwerking van de maatregelen. Ook provincies en waterschappen dragen vanuit de stuurgroep Zuidwestelijke Delta 1 miljoen euro bij. Een goed samenwerkingsverband, zou ik zeggen!
Dames en heren,
Het is vandaag een prachtige dag voor de Zuidwestelijke Delta. We zetten belangrijke stappen waarbij we de grenzen van ons menselijk ingrijpen onderkennen. We laten onderzoeken of de getijdenwerking het werk kan doen, dat wij als mensen lang niet zo goed kunnen. Zo werken mens en natuur gelijk op.
Ik wil u allen hartelijk bedanken voor uw inzet en uw enthousiasme. Op naar een prachtige toekomst voor een prachtig gebied!