Rapport Commissie grensarbeiders II aangeboden
Op 4 juni 2008 heeft prof. dr. A.C. Rijkers van de Universiteit van Tilburg het rapport van de Commissie grensarbeiders II aangeboden aan mw. mr. J. Thunnissen, Directeur-Generaal Belastingdienst. Zij nam het in ontvangst namens staatssecretaris De Jager.
Zorgverzekeringswet
In het rapport zijn circa 50 onderwerpen behandeld. Hiervan hebben er 13 tot een aanbeveling geleid. Op hoofdlijnen gaat het om het volgende. In Nederland wonende gepensioneerden met een Nederlands en een Belgisch of Duits pensioen die niet voldeden aan de voorwaarden van de Ziekenfondswet, waren tot 1 januari 2006 in België of Duitsland verzekerd en betaalden daar premie over hun inkomen. Zowel in België als in Duitsland is de verschuldigde premie voor ziektekostenverzekeringen in verband met de positie van gepensioneerden beperkt (tot maximaal ongeveer € 2.000 per jaar op gezinsniveau). Met ingang van 1 januari 2006 zijn deze dubbelgepensioneerden door de invoering van de Zorgverzekeringswet volledig onder het Nederlandse wettelijke stelsel gekomen en daardoor in Nederland de wettelijke premies verschuldigd. De omvang van de groep wordt geschat op ongeveer 2.000 dubbelgepensioneerden. Uit verschillende brieven die de commissie over dit onderwerp heeft ontvangen, blijkt dat er betrokkenen zijn die er tot € 4.000 à € 5.000 per jaar in besteedbaar inkomen op achteruit zijn gegaan doordat zij in Nederland premie zijn verschuldigd. De Commissie grensarbeiders II heeft aanbevolen om aan deze dubbelgepensioneerden via een afbouwregeling gedurende 10 jaar compensatie te verlenen voor de inkomensachteruitgang die zij hebben ondervonden door de invoering van de Zorgverzekeringswet.
WIA-gat
Bij arbeidsongeschiktheid van een in Nederland wonende werknemer die werkzaam is in Duitsland bestaat voor de eerste 18 maanden recht op Duits ziektegeld. Daarna bestaat recht op een Duitse arbeidsongeschiktheidsverzekering. Deze laatste verzekering is een opbouwverzekering waarbij de hoogte van de uitkering afhankelijk is van het arbeidsverleden in Duitsland. Voor het arbeidsverleden in Nederland bestaat recht op een gedeeltelijke Nederlandse arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA-uitkering). De WIA-uitkering gaat echter pas na verloop van 2 jaar (termijn van WULBZ) in. Gedurende de periode van 18 tot 24 maanden na het begin van de arbeidsongeschiktheid ontstaat er een leemte, het zogenoemde WIA-gat. De Commissie grensarbeiders II heeft aanbevolen nader te onderzoeken of het mogelijk is om compensatie te verlenen aan in Nederland wonende volledig arbeidsongeschikten die als laatst Duits verzekerden in de 6 maanden voorafgaand aan het recht op een WIA-uitkering worden getroffen met een WIA-gat.
Fiscaliteit
Met betrekking tot de fiscaliteit heeft de Commissie grensarbeiders II diverse aanbevelingen gedaan. Zo heeft zij aanbevolen nader te bezien of het keuzerecht van artikel 2.5 van de Wet inkomstenbelasting 2001 kan worden uitgebreid tot fictief binnenlandse belastingplichtigen in de zin van artikel 2.2 van de Wet inkomstenbelasting 2001. Ook heeft zij aanbevolen om al dan niet met toepassing van de hardheidsclausule de waarde van de aanspraken die Nederlandse grensarbeiders aan een wettelijke Belgische ziektekostenverzekering ontlenen te maximeren en daarbij het maximum voor een bepaald jaar te stellen op het gezamenlijke bedrag van de voor dat jaar geldende standaardpremie volgens de Wet op de Zorgtoeslag (welke standaardpremie tweemaal in aanmerking wordt genomen als sprake is van een meeverzekerd gezinslid) en het voor dat jaar geldende maximale bedrag van de inkomensafhankelijke bijdrage volgens de Zorgverzekeringswet.
Met betrekking tot de bijzondere compensatieregeling in het Nederlands-Belgische belastingverdrag 2001 heeft de Commissie grensarbeiders II aanbevolen om deze te blijven toepassen in het jaar dat volgt op het jaar waarin de uitkomst van de schaduwberekening op nihil is uitgekomen als gevolg van het deelnemen aan de Belgische loopbaanonderbreking en het vergelden van een incidentele hoge aftrekpost.
De Commissie grensarbeiders II, onder voorzitterschap van prof. dr. A.C. Rijkers, is ingesteld in mei vorig jaar. In de commissie waren naast de ministeries van Financiën, Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de Sociale Verzekeringsbank, de Uitvoeringsinstantie Werknemersverzekeringen, het College voor Zorgverzekeringen, de werknemersorganisatie FNV, de werkgeversorganisatie VNO/NCW, de Vereniging Europese Grenslandbewoners en de Stichting Grensarbeid vertegenwoordigd.
De taak van de Commissie grensarbeiders II was te adviseren over oplossingsrichtingen voor knelpunten waarmee grensarbeiders in de relatie met België en Duitsland kunnen worden geconfronteerd.