Mantelzorg doe je samen
Netwerken rondom mantelzorgers zijn erg belangrijk. Gemeenten en de rijksoverheid moeten dat stimuleren. Maar ook werkgevers spelen hierin een belangrijke rol. Zij moeten zorgen voor een mantelzorgvriendelijk arbeidsklimaat. Dat zei staatssecretaris tijdens het uitreiken van de Nationale Mantelzorgprijs.
Dames en heren,
Het was me een genoegen om de nationale mantelzorgprijs 2009 uit te reiken en kennis te maken met de initiatieven van de genomineerden.
Graag wil ik het logeerhuis Twente nogmaals feliciteren en tegelijkertijd wil ik de jury een compliment maken voor haar keuze. Als ik kijk naar de ingediende nominaties, dan kan ik mij goed voorstellen dat het voor de jury een buitengewoon lastige klus is geweest om de uiteindelijke winnaar te kiezen.
De prijs staat dit jaar in het teken van het realiseren van goede netwerken rondom mantelzorgers. Dat is een belangrijk thema omdat het duidelijk maakt dat mantelzorgers het vaak niet allemaal alleen kunnen doen.
Om die reden stimuleer ik ook gemeenten zich in te zetten voor mantelzorgers. Zoals u weet staat in de Wmo dat gemeenten daartoe verplicht zijn. Hoe ze dat precies doen, mogen ze zelf weten, maar er zijn wel 5 basisfuncties waaraan ze moeten voldoen. Movisie ondersteunt gemeenten hierbij.Inmiddels is al met 226 gesproken en zijn er nul metingen uitgevoerd. Zodat we kunnen zien of er vooruitgang wordt geboekt. De overige gemeenten volgen nog voor het eind van het jaar.
96 gemeenten zijn inmiddels daadwerkelijk begonnen met het invulling geven aan de basisfuncties. Uiteindelijk moet minimaal 75% van alle gemeenten in Nederland basisfuncties hebben. Ik heb er ruim 3 miljoen euro beschikbaar voor gesteld.
Ook in mijn beleidsbrief Naast en met elkaar, die ik twee weken geleden naar de Kamer heb verstuurd, besteed ik aandacht aan het belang van een goed netwerk. Anders gezegd: Mantelzorg? Doe het samen!
Ik vind dat je van een goed netwerk kunt spreken als dat wordt gekenmerkt door een goede samenwerking tussen mantelzorgers, vrijwilligers en professionals.
Mantelzorgers, vrijwilligers en professionals kunnen ieder afzonderlijk veel bereiken, maar door samen te werken kan meer worden bereikt. 1+1+1 is meer dan 3.
Samenwerking is helaas nog geen vanzelfsprekendheid. Zo zie ik dat professionals nogal eens moeite hebben met het juist inschatten van de kennis en ervaring van mantelzorgers.
En ik zie helaas ook dat veel mantelzorgers soms moeite hebben met het benutten van het netwerk om hen heen. Daardoor roepen ze soms zelfs te laat hulp in.
In de brief worden activiteiten genoemd om deze situaties te verbeteren.
Bijvoorbeeld: Met ActiZ en het Expertisecentrum Mantelzorg ga ik volgend jaar de uitkomsten van het project Samenspel verder verspreiden. Dit project is gericht op het realiseren van een goed mantelzorgbeleid in instellingen als verpleeg- en verzorgingshuizen.
Ook ga ik de onduidelijkheden die bestaan ten aanzien van respijtzorg oplossen en ga ik samen met het Expertisecentrum en Mezzo meer bekendheid geven aan de mogelijkheden van respijtzorg.
Eén derde activiteit wil ik iets meer toelichten.
Netwerken hoeven niet beperkt te blijven tot het gezin of familie, vrijwilligers en professionals. Ook de werkomgeving kan als een soort netwerk worden opgevat.
Mantelzorgers hebben het vaak moeilijk met het combineren van arbeid en zorg. Bedrijven zijn vaak niet goed bekend met het verschijnsel mantelzorg en met de werknemers die deze zorg bieden.
Dat kan beter. Werkgevers moeten een mantelzorgvriendelijk arbeidsklimaat creëren. Dat is positief voor de werkgever zelf – voorkomen dat de werknemer overbelast raakt – en voor de werknemer – bijvoorbeeld door zelf zijn tijd in te delen.
Gelukkig zijn er al bedrijven die dat goed hebben opgepakt.
Eerder dit jaar mocht ik drie bedrijven vanwege hun voortrekkersfunctie op dit gebied onderscheiden. Eén van de drie was het vloerenbedrijf Unipro uit Haaksbergen. Dit bedrijf wil mantelzorg onderdeel maken van het personeelsbeleid. Dat betekent dat er in de functioneringsgesprekken aandacht aan wordt besteed en dat er een mantelzorgspreekuur is.
Ook Achmea en de Zorggroep Noordwest Veluwe onderscheidden zich als mantelzorgvriendelijk bedrijf.
De rijksoverheid kan daarbij natuurlijk niet achterblijven en daarom starten wij in 2010 met een campagne om leidinggevenden en mantelzorgers met elkaar in gesprek te laten komen.
Ook worden de mogelijkheden van concrete ondersteuning op de werkvloer –bijvoorbeeld door samenwerking met een steunpunt mantelzorg- nader onderzocht. Op deze wijze wil ook de overheid een bijdrage leveren aan een beter netwerk rond mantelzorgers.
Want nogmaals: mantelzorg doe je samen!