Conferentie Randstad Urgent

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Intro

Hartelijk welkom. Ik was heel graag in uw midden geweest, maar ben in de Kamer voor een vervolgdebat over de Crisis- en herstelwet. Óók van belang voor de Randstad, dus ik hoop dat u daar begrip voor kunt hebben.

Een speciaal welkom aan Rem Koolhaas. Wij werken aan een Randstad met internationale allure. Dan is het goed om iemand met de kennis en ervaring van Rem Koolhaas in ons midden te hebben.

Randstad Urgent loopt nu tweeëneenhalf jaar. We gaan vandaag het laatste lange rechte stuk in, tot aan de verkiezingen in mei 2011. Het komt er nu op aan de ‘drive’ vast te houden.

Een andere wind

Er waait een andere wind door de polder! We hebben samenhang gecreëerd tussen besluiten. Als er nieuwe woningen worden gebouwd, zorgen we voor goede bereikbaarheid. Ook natuurontwikkeling, groene verbindingen en water krijgen de aandacht die ze verdienen. Zij horen allemaal bij een sterke Randstad.

Er is een goed samenspel tussen rijk en regio. En bovenal: druk op de ketel. Mijlpalen zijn geen boterzachte streefdata meer, maar keiharde afspraken. Wij brengen de daadkracht terug in de polder!

En dat komt over. Ik merk het tijdens werkbezoeken, in de gesprekken die ik met mensen voer. Zoals op 23 september, toen de eerste schop de grond in ging bij Leiderdorp, langs de A4. Omwonenden die op je afstappen en zeggen: “meneer Eurlings wat geweldig dat er nu eindelijk eens wat gebeurt!”

Resultaten

We mogen zelfbewust zijn als we de resultaten uit de afgelopen periode zien.

  • We hebben een besluit genomen over het nationale icoon van vertraging: de A4 Midden Delfland. Na bijna een halve eeuw bakkeleien is dit een toonaangevend Randstad Urgent-resultaat!
  • We hebben knopen doorgehakt ten aanzien van de vijf RAAM-projecten in de regio Amsterdam-Almere-Markermeer. Almere kan een drievoudige schaalsprong gaan maken: wonen, natuur en bereikbaarheid.
  • Er ligt een bestuurlijke voorkeursrichting voor Draaischijf Nederland. We kiezen voor een hoogwaardige oplossing die goed is voor het woonklimaat, de bereikbaarheid èn het landschap.
  • Nieuw is dat we een knoop hebben doorgehakt over Rotterdam VooRuit. Rijk, regio, provincie en stad hebben een gezamenlijk masterplan voor de aanpak van de bereikbaarheidsknelpunten, met gezamenlijke prioriteiten. Later vandaag volgt daarover meer.
  • Hetzelfde geldt voor de Integrale Benadering Holland Rijnland. Ook daar is overeenstemming over een bereikbaarheidspakket op het gebied van OV en wegen, zodat er op vliegveld Valkenburg woningen gebouwd kunnen gaan worden.

Totaalplaatje

We hebben onze beloften waargemaakt.
De mijlpalen die op het programma stonden, hebben we – net als vorig jaar - gehaald.
Het was kantje boord. Het blijft elke keer heel spannend.

In dit verband één bijzonder resultaat. Dankzij de inspanningen van Joop Evertse (gedeputeerde Zuid-Holland), Maria van der Hoeven en de lokale partners is afgelopen week het laatste project dat nog ‘hing’ rond gekomen: bedrijventerrein Nieuw Reijerswaard, als alternatief voor de Hoekse Waard. Een uitermate lastige puzzel waaraan 15 jaar is gewerkt, is opgelost. Dat is een felicitatie waard.

We zijn veel verder gekomen dan zonder Randstad Urgent het geval zou zijn geweest. Máár: we moeten er bovenop blijven zitten om te zorgen dat we ook in de komende tijd onze mijlpalen blijven halen.

In de pijplijn

  • Het komende jaar staan er weer de nodige mijlpalen op het programma. Ik noem:
    Besluit over ontwikkeling en financiering van Westflank Haarlemmermeer (woningen, water en groen),
  • Tracébesluiten voor de weguitbreiding Schiphol – Amsterdam - Almere, de A1, A27 en A15 Maasvlakte-Vaanplein,
  • Groene uitweg: maatregelen ter versterking van natuur en recreatie tussen Amsterdam en Almere.

Ons werk zal er - zeg ik eerlijk - niet eenvoudiger op worden. Toen we vorig jaar november bij elkaar kwamen was de storm van de financieel-economische crisis net opgestoken. Inmiddels zien we de ingrijpende gevolgen voor de economie en schatkist.

Dat vraagt van ons allemaal een uiterste inspanning. Om onze ambities te realiseren zullen we het maximale uit elke euro moeten halen en soms ook moeilijke keuzes moeten maken binnen projecten.

Ik begrijp heel goed de passie waarmee ieder van u zich sterk maakt voor uw regio, uw projecten en uw achterban. U gaat er voluit voor. En dat waardeer ik. Tegelijkertijd moeten we samen het geheel in het oog houden. Het gaat om de versterking van de gehele Randstad.

In deze crisis die zijn weerga niet kent, moeten we de lessen van de afgelopen jaren toepassen. Juist nu moeten we elkaar vasthouden en dóórpakken. Anticyclisch investeren. Over onze eigen schaduw heen springen. Zodat de Randstad – en daarmee Nederland – straks sterker uit de crisis komt.

Vliegwieleffect

Daarbij mogen we zelfbewust zijn. Want kijk eens wat er allemaal in gang gezet is.
De Crisis- en herstelwet. Het Deltaprogramma. Het Programma Hoogfrequent Spoor. De Spoedaanpak wegen. De Nieuwe Tracéwet (geïnspireerd door Peter Elverding). De gebiedsagenda’s waaraan hard wordt gewerkt. Het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. Het zijn allemaal instrumenten om zaken in Nederland sneller en beter van de grond te krijgen.

En het werkt.

In dat verband steek ik u graag een hart onder de riem. Uit de laatste (nog niet verschenen) Randstadmonitor van TNO blijkt dat de Randstad vorig jaar haar positie ten opzichte andere Europese regio’s heeft versterkt. Als we kijken naar de groei van het Bruto Regionaal Product, klom de Randstad van de 11de naar de 5de plaats. Met enige voorzichtigheid mogen we toch wel spreken van een positief bericht.

De Randstad is en blijft werk-in-uitvoering. Er is nog ontzettend veel te doen eer we onze internationale ambities hebben gerealiseerd. We moeten daarbij blijven leren van andere stedelijke regio’s, binnen en buiten Europa.

Rem Koolhaas

Het is interessant de visie te horen van iemand die als geen ander weet wat nodig is voor een internationale uitstraling. Ik ben daarom verheugd dat we Rem Koolhaas in ons midden hebben. Met zijn bureau OMA is hij een van de meest invloedrijke architecten ter wereld. Rem Koolhaas zoekt naar nieuwe vormen van stedelijke ontwikkeling. Zijn grensverleggende ideeën vinden weerklank in oost en west. Hij is actief in China, Zuid-Korea, de Golfstaten, Europa en de Verenigde Staten. Drie ontwerpen hebben op mij een bijzondere indruk gemaakt. The China Central Television Headquarters Building in Beijing. Een beeldbepalend gebouw dat in zijn constructie een enorme technologische uitdaging is. Casa da Música in Porto (Portugal). Een prachtig concertgebouw. De New York Times noemde het een gebouw met “intellectual ardor and sensual beauty”. Seattle Central Library. Een fascinerende bibliotheek met een ‘boekenspiraal’ waarbij je zonder trappen langs de collectie kunt lopen. Vandaag toont Rem Koolhaas ons nieuwe vergezichten voor de Randstad. Ik geef hem graag het woord. En u allen wens ik een inspirerende conferentie.