Jong en serieus over duurzaamheid en economie
Toespraak minister Cramer bij de Sociaal-Economische Raad (SER) en de Nationale Jeugdraad tijdens de bijeenkomst Jong & SERieus. Deze ging over duurzaamheid en economie. De bijeenkomst vond plaats op 30 september 2009.
Een duurzame toekomst en jongeren zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Daarom waardeer ik het initiatief van de Nationale Jeugdraad voor het organiseren van deze bijeenkomst. Een bijeenkomst met als doel jongeren een stem te geven in het debat over de duurzame economie en hoe die te bereiken. Ik heb net gehoord hoe het debat is verlopen en het is leuk om te horen hoe veel van de antwoorden sporen met hoe ik erover denk.
De opwarming van de aarde is bij uitstek een probleem dat we mondiaal moeten oplossen. De komende tijd zal in het teken staan van de internationale klimaattop van Kopenhagen in December, waar we internationaal willen komen tot een aanpak van het klimaatprobleem. En daarbij willen we tot afspraken met elkaar kunnen komen. Zoals u vorige week in de krant hebt kunnen lezen, hebben we vorige week in New York al kleine maar belangrijke stappen vooruit gezet.
Er is bijvoorbeeld internationaal overeenstemming bereikt over de noodzaak om geld op tafel te leggen voor ondersteuning van ontwikkelingslanden in hun strijd tegen de gevolgen van klimaatverandering. Het is geen punt van discussie meer dat er geld moet komen voor een snelle start van de klimaataanpak. Het gaat hierbij om het beheersen van en het aanpassen aan het klimaatprobleem; wat we noemen mitigatie en adaptatie.
Het is onomstreden dat er geld voor de lange termijn financiering moet komen, én dat er startgeld moet komen, al in 2010. En dat geld is bestemd is voor de armste, meest kwetsbare landen, die het minst oorzaak zijn van klimaatproblemen maar wel vaak de gevolgen ondervinden, denk aan droogte in Afrika en overstromingen in Azië. Zelf ben ik zeer actief in de internationale onderhandelingen op weg naar Kopenhagen. Keer op keer benadruk ik in deze circuits dat wij het verplicht zijn aan de generaties na ons om echte stappen te zetten. We moeten voorkomen dat we in Kopenhagen mikado gaan spelen: wie beweegt, die verliest. Ik hoop dat we domino gaan spelen in Kopenhagen: wie beweegt, zal anderen in beweging brengen! Aan mijn inzet zal het in ieder geval niet liggen.
Ik vind het ontzettend belangrijk om jongeren een kritische en constructieve stem te geven aan de onderhandelingstafel in Kopenhagen.
Jongeren hebben vaak een frisse blik, zijn ook kritisch en constructief. Omdat zij meer denken vanuit: hoe gaan we het praktisch doen? Gewoon handen uit de mouwen steken en laten zien dat we dingen anders doen dan vroeger. Net als Obama zijn verkiezing deels te danken heeft aan zijn grassroots beweging is het belangrijk dat jongeren ook een beweging vormen die regeringen en bedrijven dwingen tot grote veranderingen. Daarom heb ik het financieel mogelijk gemaakt om 50 jongeren vertegenwoordigers uit ontwikkelingslanden aan Kopenhagen te laten deelnemen. De PVV heeft er al chagrijnige vragen over gesteld. Maar ik ga door. Deze jongeren ondervinden de meeste hinder van de klimaatcrisis. Juist daarom moet de stem van deze jongeren te horen zijn in Kopenhagen.
Dames en heren,
Uiteraard werk ik niet alleen op internationaal niveau, maar ook nationaal aan een duurzaam Nederland. En dat doe ik op verschillende manieren. Ik vind het belangrijk dat we energie besparen. Dat er meer wind-, bodem en zonne-energie moet komen. Dat we de doorbraak van de elektrische auto versnellen. Net zo belangrijk is het dat wij als consumenten groene producten kunnen kopen. Juist door te zorgen dat die producten in prijs concurrerend worden. We moeten namelijk ons huidige patroon van produceren en consumeren doorbreken. De kunst is te zorgen dat de push in de richting van duurzame producten wordt versterkt.
Niet zozeer door consumeren af te straffen, maar door ervoor te zorgen dat onze producten zo groen mogelijk ontworpen worden. Dus niet zozeer door te consuminderen, maar door te consumanderen: een ándere consumptie te laten onstaan.
Ik geef u een voorbeeld. We geven de duurzame markt nu een flinke impuls door als overheid vanaf 1 januari aanstaande onze eigen inkopen ter waarde van ruim 50 miljard euro per jaar duurzaam te gaan doen. We brengen hiermee een beweging op gang. Want als deze beweging op gang is, gaan de bedrijven dat natuurlijk niet alleen voor de overheden doen. Nee, dan worden het duurzame bedrijfsprocessen, die ertoe leiden dat wij, consumenten, in de Hema's, de Bijenkorf-en, de BCC's en de Albert Heijns van Nederland allemaal groene producten kunnen kopen.
Mijn missie is het om de beweging die in Nederland en elders gaande is rond duurzame innovaties te ondersteunen. En te laten zien dat het anders - duurzamer - moet en kán. Dus niet alleen consumanderen maar ook producanderen!
Nu onze economie in de touwen hangt, bestaat de neiging om te zeggen: "klimaat, nu even niet"! Díe houding zou een historische fout zijn. Juist nu moeten we blijven investeren.
Daarom heeft het kabinet in haar crisisaanpak duurzaamheid centraal gezet en is er 2 miljard in het pakket aan duurzame maatregelen besteed. Om de weg naar een duurzame economie verder te versnellen is het belangrijk dat we denken in kansen. Met duurzaamheid spaar je geld door minder gebruik van energie of grondstoffen, sterker nog, je verdient er geld mee.
Duurzame bedrijven gaan een gouden toekomst tegemoet.
En dat zie je ook terug in de beursnoteringen van duurzame bedrijven of multinationals die duurzaamheid voorrang geven.
We realiseren ons steeds meer dat we op één planeet leven, met een eindige voorraad fossiele grondstoffen. En als mensheid gaan we dit alleen overleven door nieuwe duurzame bronnen te ontwikkelen. Als we alleen al kijken naar de voorziene groei van de mensheid, de groei in welvaart en de groei aan energiebehoefte, dan hebben we nog een veel grotere opdracht, een gigantische uitdaging. Daarom is het noodzakelijk om in te zetten op duurzaamheid, door innovatie en ook door verinnerlijkte gedragsverandering.
Mijn Nederland van de toekomst is een land dat niet langer afhankelijk is van fossiele brandstoffen. Ik wil een land dat minder CO2 uitstoot en duurzame energie centraal stelt. Een land van zon, wind en slimme innovaties. Ik laat mij niet in slaap sussen door bedrijven die duurzaamheid prediken, terwijl ze geen cent steken in wind- en zonparken.
Ik ga voor bedrijven die investeren in een duurzame toekomst.
Daarom applaudisseer ik ook als partijen investeren in groene projecten. De overheid zal zelf uiteraard het goede voorbeeld geven door de verduurzaming van de eigen bedrijfsvoering, waarvan 100 procent duurzaam inkopen het duidelijkste voorbeeld is.
Schaarste is de moeder van creativiteit en innovatie. Vindingrijkheid, waarmee Nederland groot is geworden, moet worden aangewend om nieuwe oplossingen te vinden.
Dát is het Nederland waar ik aan werk. Niet alleen vandaag, maar elke dag weer. En ik hoop dat ik niet alleen sta; dat jullie daar ook in thuis voelen. En dat jongeren mij kritisch blijven volgen en steunen in mijn strijd voor een duurzame toekomst.