Opening Stad van de Zon

Toespraak | 24-09-2009

Dames en heren,

1989. Velen van u zullen dan denken aan de val van de muur, de zon gaat schijnen voor miljoenen Oost Europeanen. Maar in dit publiek van zonne-energie supporters is 1989 nog om een andere reden een bijzonder jaar. Dit jaar, twintig jaar geleden, opende Prins Claus - het zonnehuis in Castricum. Een huis dat voor 100 procent van stroom wordt voorzien door zonne-energie.

Nu 20 jaar verder, opent de zoon van Prins Claus, Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander het grootste zonnepanelenproject in de woningbouw ter wereld hier in Heerhugowaard.

Kortom, de cirkel is rond.

Heerhugowaard is met het project Stad van de Zon de grootste partner van het Europese SunCitiesproject. Met de Stad van de Zon bewijst u mij een goede dienst. Het helpt het kabinet namelijk verder in het halen van haar ambities om van Nederland een Europese duurzame koploper te maken. Sterker, u bewijst met dit project dat duurzaam bouwen en wonen, niet alleen moet maar vooral KÁN.

Nederland verandert langzaam van een land van kolen en gas in een land van wind en zon. Ja, langzaam, té langzaam vind ik. In deze kabinetsperiode gaan we onze klimaat en energiedoelen weliswaar halen. Maar voor 2020 staat dat nog te bezien. Kortom, we moeten versnellen. Ik heb al eerder aangekondigd dat ik maatregelen in voorbereiding heb als we te langzaam gaan. Nu zijn we bijvoorbeeld al aan het regelen dat groene stroom voorrang krijgt op het elektriciteitsnet.

En de kredietcrisis dan? Die mag als het aan het kabinet ligt geen remmende factor zijn. Daarom heeft het kabinet ook miljoenen extra beschikbaar gesteld voor windenergie, helpen we de zwaargetroffen bouwsector bijvoorbeeld door isolatie van woningen financieel aantrekkelijker te maken, stimuleren we energiebesparing in scholen en in de zorg. Én is met de nieuwe Subsidieregeling Duurzame Energie (SDE) de overheid ruimhartiger en bieden we meer lange termijn zekerheid voor duurzame investeerders. En zeker het bieden van die noodzakelijke continuïteit is een belangrijk punt. Want daar ontbrak het in het nationale beleid nog wel eens aan!
Aan de consistentie van het subisidiebeleid wordt binnen VROM keihard gewerkt. In de komende jaren mag u daarom van ons beleid verwachten dat meerdere kabinetsperioden overstijgt. Dat hebben we nodig om veel meer van dit soort langdurige projecten van de grond te krijgen.

Dames en heren, dit project laat zien dat met veel durf, daadkracht en doorzettingsvermogen duurzaam bouwen en wonen mogelijk is. Dit is binnenkort de grootste emissieneutrale woonwijk ter wereld. Sterker nog, in de nabije toekomst is deze wijk in feite een netto energieleverende woonwijk.

Uw woonwijk wordt energieleverancier in plaats energieverbruiker. Maar er is meer. De wijk heeft bijvoorbeeld ook een uniek watersysteem door natuurlijke waterfiltering. De Stad van Zon is eigenlijk dé Stad van de Duurzaamheid door de combinatie van zon, wind, water en groen. Kortom, dit is in meerdere opzichten een pioniersproject. De gemeente Heerhugowaard wil in 2030 helemaal CO2-neutraal zijn. Ik juich die ambitie uiteraard van harte toe.

Ook dit project heeft allerlei hobbels gekend en last van de wet op de remmende voorsprong ondervonden. Daarom wil ik Heerhugowaard graag complimenteren, met een speciale pluim voor het daadkrachtige gemeentebestuur.

Daar komt nog bij dat de Stad van Zon veel kennis heeft opgeleverd voor andere zonprojecten. Waar gaat het goed, waar kan het beter? Ook heeft dit project een forse bijdrage geleverd aan de standaardisering van zonnepanelen.

Gelukkig is door de ontwikkeling van een nieuwe generatie zonnepanelen het project ook financieel rondgekomen. Natuurlijk... zonne-energie en andere duurzame energiebronnen zijn nog duurder dan conventionele energie. Maar de inhaalrace is aan de gang. Voor zonne-energie is de verwachting dat deze binnen tien jaar concurrerend zal zijn met fossiel. Verdere toepassing van zonne-energie en kennisontwikkelingen zullen die trend versterken.

Wat te denken van het mega-zonneproject Desertec van twaalf Europese ondernemingen die voor 400 miljard euro investeren in zonnekrachtcentrales in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Of het project van het Amerikaanse bedrijf First Solar die in de Gobi woestijn de grootste zonne-energie centrale ter wereld gaan bouwen. Die centrale gaat straks 3 miljoen huishoudens van stroom voorzien.

Ik koester ook bedrijven als het Nederlands-Duitse bedrijf Solland Solar; een duurzaam bedrijf en rijzende ster met innovatieve zonnecellen.

Kortom, zonne-energie is samen met andere energiebronnen zoals wind ons vervoersbewijs op weg naar een duurzame toekomst.

Tot slot. Een project als de Stad van Zon kan niet van de grond komen zonder de tomeloze inzet van mensen die hun nek uitsteken, mensen die het woord opgeven niet in hun woordenboek hebben staan, mensen met een groen DNA... In dat verband wil ik natuurlijk Kees Daey Ouwens noemen. De man die vijftig jaar geleden de eerste Nederlandse zonnecel fabriceerde en twee jaar geleden is overleden. De man die zijn laatste werk de optimistisch titel 'Energievraagstuk Oplosbaar' meegaf. Zijn motto voor het oplossen van het energievraagstuk was: 'het is een kwestie van willen!' En zo is het! Dit motto hanteerde Kees ook toen hij met zijn toenmalige collega Ed Sjoerdsma het initiatief startte voor een energieneutrale woning. Resultaat was het Zonnehuis in Castricum.

Dames en heren, ik ga afronden. Ik wil de gemeente, geestelijk vader Ashok Balotra en alle andere partners nogmaals complimenteren met de totstandkoming van de Stad van de Zon of beter dé stad van de duurzaamheid. En uiteraard wens ik alle bewoners van Het Carré heel veel woonplezier in hun zonnewijk. U mag met recht trots zijn bewoner te zijn van deze wijk.

Dank u wel.