Brief inzake uitvoering motie over het beter controleerbaar maken van kabinetsdoelstellingen

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag

Datum 14 september 2009
Betreft BZ09-547 Uitvoering motie Pechtold (Kamerstuk 31 951, nr.11)

Geachte voorzitter,

Op 1 juli stuurde de Commissie voor de Rijksuitgaven namens de Kamer een vervolgbrief over de uitvoering van de motie Pechtold over het beter controleerbaar maken van kabinetsdoelstellingen (kenmerk 09-RU-B-009). Hierin stemt de Kamer in met de voorstellen van het kabinet om de samenhang tussen het zogenaamde “delivery overzicht” en de departementale jaarverslagen te vergroten. In aanvulling op het voorstel om de jaarlijkse tussenstappen van de kabinetsdoelen in de departementale jaarverslagen op te nemen, doet de Kamer een aantal andere voorstellen ter verbetering van het verantwoordings- en begrotingsproces. In deze brief reageer ik namens het kabinet op deze aanvullende voorstellen en daarnaast worden er voorstellen gedaan om te komen tot meer focus in de komende verantwoordingsdebatten.

Voorstellen verbetering begrotingen en jaarverslagen
• De Kamer stelt voor een heldere en systematische aansluiting te presenteren van de 74 kabinetsdoelstellingen en de daarvoor beschikbare budgetten. De experimentdepartementen doen dit al voor zover mogelijk. Het kabinet zal ook in de overige begrotingen een relatie proberen te leggen tussen de kabinetsdoelstellingen en de budgetten. Dit zal al met ingang van het jaarverslag 2009 gebeuren. De administratie is echter ingericht op basis van beleidsartikelen en niet op basis van de kabinetsdoelstellingen. Dit maakt het lastig om exact de budgetten voor de kabinetsdoelstellingen aan te geven. De cijfers zullen daarom indicatief zijn.

• De Kamer stelt voor om de beleidseffecten van de 74 kabinetsdoelen beter inzichtelijk te maken. Zoals aangekondigd in mijn brief van 18 juni jl. (Kamerstuk 31951, nr. 20) zullen de jaarlijkse tussenstappen die ten grondslag liggen aan het delivery-overzicht expliciet in de departementale jaarverslagen worden opgenomen. Het kabinet verwacht dat dit bij zal dragen aan het vergroten van de inzichtelijkheid van de beleidsprestaties. De mate waarin een doelstelling meetbaar is, verschilt naar gelang de aard van de doelstelling. De mate waarin de voortgangsinformatie het gewenste inzicht verleent zal ook per doelstelling verschillen. Dit neemt niet weg dat het kabinet meent de informatiepositie van de Kamer te kunnen verbeteren door achteraf ook inzicht te verschaffen in de mate waarin de door het kabinet gebruikte tussendoelen zijn bereikt.

• In de brief stelt de Kamer voor in begrotingen en jaarverslagen een groeiparagraaf op te nemen waarin wordt aangegeven welke verbeteringen ten opzichte van het voorgaande jaar zijn doorgevoerd. De suggestie wordt gedaan om hier voor de beleidagenda respectievelijk het beleidsverslag te gebruiken. De beleidsagenda c.q. het beleidsverslag is hiervoor echter niet de aangewezen plaats, hierin staan de beleidsprioriteiten centraal. In de leeswijzer zou wel een groeiparagraaf kunnen worden opgenomen. Het kabinet zal hiertoe richtlijnen in de Rijksbegrotingsvoorschriften 2010 opnemen. De groeiparagraaf zal in gaan op gerealiseerde verbeteringen ten opzichte van het voorgaande jaar. Eén en ander kan met ingang van het jaarverslag 2009 voor het eerst gestalte krijgen.

• Daarnaast vraagt de Kamer om in het jaarverslag de inzet van ICT en de realisatie van de taakstellingen in het kader van het Project Vernieuwing Rijksdienst op te nemen. Ik merk op dat deze gegevens al door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan de Kamer worden verschaft. Voor een eventuele uitsplitsing van apparaatsuitgaven in departementale jaarverslagen ontvingen wij van de commissie voor de Rijksuitgaven een aantal wensen waarover u in een aparte brief antwoord krijgt (brief met kenmerk BZ/2009/583 U).

• Tot slot stelt de Kamer voor in de Miljoenennota een overzicht op te nemen van de in de afzonderlijke begrotingen aangekondigde beleidsdoorlichtingen. Het kabinet zal een dergelijk overzicht opnemen in de Miljoenennota 2010.

Scherpere verantwoording
Om te komen tot meer focus in de resterende verantwoordingsdebatten tussen het (huidige) kabinet en de Kamer, zijn in mijn eerdergenoemde brief (Kamerstuk 31951, nr. 20) enkele voorstellen gedaan. Vooruitlopend op de uitwerking van deze voorstellen bevat deze brief alvast de onderwerpen waarvoor het kabinet kiest voor het verantwoordingsdebat 2009 en 2010. Zodra de onderwerpen van de Kamer bekend zijn, overlegt het kabinet graag met de Kamer over de nadere invulling van het proces. Het komt de focus van het debat volgens het kabinet ten goede als we uiteindelijk gezamenlijk uitkomen op een selectie van twee onderwerpen per verantwoordingsdebat.

Voor het verantwoordingsdebat van 2009 stelt het kabinet de onderwerpen duurzaamheid en regeldruk voor. Bij het onderwerp duurzaamheid kiest het kabinet voor doelstelling 21 uit het kabinetsprogramma: “De overheid wil in 2010 duurzaamheid als zwaarwegend criterium meenemen in al haar aankopen”. Het onderwerp regeldruk is uitgewerkt in doelstellingen 16 ‘Minder regels, minder instrumenten, minder loketten’ en 69 ‘Het oplossen van de 10 meest gevoelde knelpunten bij administratieve lasten’.
Uit de brief van 1 juli van de Commissie voor de Rijksuitgaven blijkt dat de Kamer voor Prinsjesdag niet alleen een voorstel voor twee onderwerpen voor het verantwoordingsdebat van 2009 zal doen maar ook een voorstel voor het debat over 2010. Het kabinet denkt voor het verantwoordingsdebat over 2010 aan twee onderwerpen; deze zijn echter onder voorbehoud. Mocht de actualiteit aanleiding geven tot een andere voorkeur, dan zal de Kamer daarvan ruim van te voren op de hoogte worden gesteld. Voorlopig wordt voor het verantwoordingsdebat 2010 gedacht aan de onderwerpen krachtwijken/fysieke verloedering en urgentieprogramma Randstad.

Hoogachtend,

de minister van Financiën,

Wouter Bos