Nationaal Congres Mobiliteitsmanagement
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Beste mensen,
Alweer een jaar voorbij sinds de Taskforce Mobiliteitsmanagement zijn advies afleverde...
Het jaar van Lodewijk de Waal. De man die dit voorjaar met voorzichtig optimisme constateerde dat de files langzaam maar zeker afnemen. De man die níet gelooft dat de economische crisis de enige oorzaak daarvan is. En de man die ieder die het horen wil overtuigt dat mobiliteitsmanagement helpt om de files binnen de perken te houden.
Kees van Kooten kenschetste ooit zijn eigen mobiliteitsgeschiedenis als volgt:
,,Step, fiets, Mobylette, Puch, Eend.’’
Ik zou in zijn navolging de evolutie van Lodewijk de Waals mobiliteit willen omschrijven als: ,,Auto, Taskforce Mobiliteitsmanagement, trein, metro, fiets.’’
Lodewijk de Waal heeft met zijn taskforce het denken over mobiliteit in den brede aangejaagd. Hij heeft duidelijk gemaakt dat oplossingen niet alleen te vinden zijn in uitbreiding van wegen en openbaar vervoer. Dat ook arbeidsvoorwaarden en bedrijfscultuur zwaar wegen. Dat het gaat om ruim denken over zaken als werktijden, thuiswerken en reiskostenvergoedingen.
Beste mensen, vandaag is het tijd voor een tussenstand. We hebben nog een jaar te gaan en in dat jaar staat ons nog veel te doen. Mobiliteitsmanagement werkt voor de bedrijven die meedoen, voor hun werknemers en voor de mobiliteit in dit land. De voorbeelden, bijvoorbeeld e-working en deelauto’s, staan op de website van de Taskforce. Maar het is nog niet genoeg. We moeten de druk opvoeren, om de bedrijven in het hele land mee te krijgen. Want zonder mobiliteitsmanagement geen doorstroming.
Ik geef u het scorebord van de convenantpartners in de regio Haaglanden als inspirerend voorbeeld: 70 procent van de bedrijven die meedoen, heeft inmiddels flexibele werktijden. 40 Procent biedt combinaties van treinreizen en een auto van de zaak aan. Een vijfde laat de werknemers kiezen tussen een auto van de zaak en een mobiliteitsbudget, wat het aantrekkelijk maakt de auto te laten staan. Een kwart van de bedrijven stimuleert carpoolen. En alle bedrijven hebben de ‘dienstfiets’ in ere hersteld voor de korte ritten in de loop van de werkdag.
Dat zijn mooie resultaten dankzij goede afspraken tussen bedrijfsleven en overheid. We hebben er nog veel meer nodig. En niet alleen handtekeningen en papier; het is tijd voor échte verandering. Er zit nog meer in het vat. Ik wil volgend jaar pas echt van een succes spreken als mobiliteitsmanagement zich als een olievlek over het land heeft verspreid.
Ondertussen zijn er in dit eerste jaar al goede dingen van de grond gekomen.
Neem nou het kenniscentrum arbeidsvoorwaarden en mobiliteit. Dit centrum helpt slimme verhuis- en reiskostenvergoedingen op te nemen in CAO’s, met veel keuzevrijheid voor de werknemers.
Ik ben ook blij met het eerste voorbeeld uit de hoek van het Midden- en Kleinbedrijf. Ik snap dat het lastig is voor kleine bedrijven om heel flexibel mee te bewegen. Dankzij de pilot Digitale Mobiliteit zijn er toch werknemers van MKB’ers in staat gesteld om van huis uit te werken. Zo’n voorbeeld kan andere kleine bedrijven ook over de streep trekken. Ik hoop dat het MKB verder gaat om de kansen van mobiliteitsmanagement te benutten.
Natuurlijk mag ik ook de mobiliteitsmakelaars niet onvermeld laten, die werkgevers in bijna alle regio’s helpen om hun mobiliteitsbeleid slim en aantrekkelijk te organiseren. We weten dat de personeelsmanagers vaak op zich zijn geïnteresseerd in de mogelijkheden, maar behoefte hebben aan meer informatie en steun.
We zijn het afgelopen jaar begonnen met vier proeven met het zogenoemde spitsmijden. Hieruit is gebleken dat een financiële prikkel werkt. Van de vrijwilligers die meededen kiest een vijfde voor het openbaar vervoer of de fiets. Veertig procent gaat vroeger van huis of werkt juist eerst een paar uur thuis en stapt pas na de spits in de auto.
Het enthousiasme om mee te doen neemt enorm toe. Zo heb ik een nieuw getal voor u van het spitsmijden op de snelweg voor de Waalbrug bij Nijmegen. Die gaat in het najaar op de schop. Het spitsmijden kan helpen verkeersellende te voorkomen. Er hebben zich al bijna 5000 mensen gemeld!
Het aardige is dat proefpersonen desgevraagd zeggen dat ze in de eerste plaats meedoen omdat ze graag willen helpen de files terug te dringen. Ik denk dat we met het financiële voordeeltje en het lonkende perspectief van afnemende files een gouden combinatie in handen hebben.
De wil is er dus. En mensen kúnnen de spits ook werkelijk mijden als de werkgevers flexibele werktijden invoeren. Het is hoopgevend met het oog op de invoering van de kilometerprijs, dat de werknemers en de werkgevers elkaar op dat punt steeds vaker weten te vinden.
Binnenkort gaat het wetsvoorstel Kilometerprijs naar de Tweede Kamer. Mobiliteitsprojecten spelen een belangrijke rol bij de voorbereiding van de kilometerprijs. Om te beginnen halen ze op knelpunten wat druk van de ketel. Verder bieden ze marktpartijen de mogelijkheid zich warm te lopen als mogelijke service provider. Ten slotte maken de mobiliteitsprojecten onder de vaste klanten van verstopte trajecten de geesten rijp voor alternatieve mogelijkheden.
We gaan verder met mobiliteitsprojecten, als opmaat naar de kilometerprijs, op dezelfde trajecten waarover Lodewijk de Waal zich heeft ontfermd. De financiële prikkel en mobiliteitsmanagement versterken elkaar daar. Komend najaar beginnen we in Rotterdam, Utrecht-West, en Arnhem-Nijmegen. Later volgen Amsterdam, Brabant, Utrecht-Oost en Haaglanden.
Als gezegd staat ons nog veel te doen. De Tweede Kamer heeft aangegeven dat de druk op het bedrijfsleven om aan te haken omhoog mag. Ik kan me weliswaar voorstellen dat bedrijven door de economische crisis de neiging hebben de prioriteiten elders te leggen. Maar ik zeg erbij: dat is geen verstandige keuze.
Dat vermindering van de filedruk rechtstreeks in het belang is van het bedrijfsleven, behoeft denk ik geen uitleg. Maar ik wijs er ook op dat mobiliteitsmanagement leidt tot lagere kosten. Dat is dus juist ook in tijden van crisis een interessante optie.
Ga maar na, een mobiliteitsbudget per werknemer is goedkoper dan een grote leasewagen. Adviesbureau MuConsult [spreek gewoon uit als ‘muu-consult’] heeft berekend dat de besparingen op de autokilometers al snel oplopen van drie tot vijf procent.
Een ander voorbeeld is telewerken. Daardoor kan een bedrijf op den duur toe met minder kantoorruimte. En maakt u zich geen zorgen dat uw werknemers thuis niets uitvoeren. Mensen doen tussen het werk door heus wel eens een boodschap of zo, maar uit onderzoek weten we dat ze dat ruimschoots compenseren. Hun productiviteit neemt per saldo zelfs tóe.
En vergeet niet, de economie trekt straks ook weer aan. Dan hebt u er belang bij om te boek te staan als een prettige en flexibele werkgever.
Beste mensen,
Er is werk aan de winkel.
Mobiliteitsmanagement is geen luxe.
Het is ook geen hobby.
Mobiliteitsmanagement is een noodzakelijke investering in een gezonde economische toekomst van ons land.
Ik doe een oproep aan de bedrijven die nog aan de kant staan om de goede voorbeelden te volgen. Er zijn er genoeg. En Lodewijk de Waal kan u hoogstpersoonlijk vertellen hoe mooi het leven kan zijn als u de files mijdt.
Dank u wel.