Verburg verleent eerste ontheffing voor tijdelijke natuur in haven Amsterdam

Nieuwsbericht | 15-07-2009 | 12:25

Op een braakliggend terrein van Haven Amsterdam krijgt de natuur de komende jaren ruim baan. Minister Gerda Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) geeft vandaag het startsein voor de eerste proef met tijdelijke natuur. De natuur op dit terrein moet op termijn plaatsmaken voor bedrijfsontwikkeling. De ontheffing van de Flora- en faunawet voor die werkzaamheden heeft de Amsterdamse wethouder Hans Gerson vandaag ontvangen van de minister.

In Nederland liggen veel stukken grond braak die tijdelijk kunnen veranderen in mooie natuurgebiedjes. In totaal gaat het om ruim 35.000 hectare grond (2 keer Texel) die door overheden en projectontwikkelaars is aangekocht voor woningbouw, infrastructuur, bedrijventerreinen of ontgrondingen. De toekomstige bestemming van deze gebieden is al vastgelegd, maar vaak duurt het jaren voordat daadwerkelijk met de werkzaamheden wordt begonnen. Al die tijd weren grondeigenaren de vestiging van planten- en diersoorten, door hun terrein bijvoorbeeld regelmatig om te ploegen, met gif te spuiten of met plastic af te dekken. De reden om alle natuur buiten de deur te houden, is de vrees dat zich op het terrein ook soorten vestigen die op basis van de Flora- en faunawet beschermd zijn.

Over het haventerrein

In Amsterdam gaat het om een terrein van 8 hectare (ongeveer zestien voetbalvelden) dat de bestemming havengebonden bedrijfsactiviteiten heeft. Het is nog niet bekend welk bedrijf zich hier gaat vestigen en wanneer het terrein in gebruik wordt genomen. De verwachting is dat behalve broedvogels (veldleeuwerik, kievit, oeverzwaluw) ook bijvoorbeeld rugstreeppadden, kikkers en de rietorchis zich tijdelijk vestigen op het terrein. Binnen een innovatieve haven als Amsterdam past dit concept goed. Haven Amsterdam ziet het als een win-win situatie voor zowel de natuur, de burgers als de haven. De pilot in de Amsterdamse haven loopt voorlopig voor 10 jaar of zoveel korter als de datum waarop het gebied definitief ingericht wordt.

Haven Amsterdam wil uiteindelijk ook extra inrichtingsmaatregelen nemen om recreanten naar het gebied te trekken. Zo wordt er reliëf aangebracht waardoor enkele waterpartijen ontstaan en komt er een informatiebord. De pilot in Amsterdam is de eerste van minstens drie proeven waarmee LNV bekijkt hoe het beleid in de praktijk uitpakt.

Tijdelijke natuur, permanente winst

Tijdelijke natuur kan permanente winst opleveren. De terreinen zijn vaak vooral ideaal voor pionierssoorten en vroege soorten. Deze soorten zijn juist afhankelijk zijn van dynamiek in het landschap. Ze kunnen zich in het tijdelijke gebied versterken en van daar uit nieuwe terreinen aandoen. Te denken valt aan niet-beschermde soorten als smal vlieszaad, keizerskaars of de grote pimpernel en beschermde soorten zoals visdieven, rugstreeppadden of orchideeën. Het concept Tijdelijke Natuur is ontwikkeld door het InnovatieNetwerk (een initiatief van het ministerie van LNV).

De ontheffing biedt de mogelijkheid om tijdelijke natuur de kans te geven zich te ontwikkelen én om de ontstane natuur ook weer weg te halen. Het concept biedt grondeigenaren zekerheid bij het uitvoeren van hun plannen. De verwachting is dat veel terreineigenaren de ruimte geven aan tijdelijke natuur als ze door een ontheffing de zekerheid hebben dat ze niet tegen problemen met natuurwetgeving aanlopen als ze willen beginnen met de definitieve inrichting van hun perceel. Tijdelijke natuur heeft ook voordelen voor recreanten, omdat de gebieden voor het publiek toegankelijk zullen zijn. Braakliggende percelen bevinden zich vaak aan de rand van de steden, waar ook grote behoefte is aan groen voor de recreërende stedeling.

Documenten