Minister Verburg geeft vernieuwende visserijbedrijven financieel steuntje in de rug

Minister Gerda Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ondersteunt 21 projecten in de visketen die een bijdrage leveren aan vernieuwing, verduurzaming en samenwerking. De projecten krijgen in totaal 5 miljoen euro van Verburg.

Tien projecten komen voort uit de subsidieregeling 'Innovatie in de visketen' die de minister voor de derde keer openstelde. Iedereen die actief is in de visserij of viskweek kon een subsidieverzoek voor een innovatieproject indienen. De projecten moeten gericht zijn op de ontwikkeling of het testen van vernieuwende technieken die de visserij en aquacultuur duurzamer en economisch rendabeler maken. Verburg heeft 2,5 miljoen euro voor deze regeling beschikbaar.

Elf projecten zijn het resultaat van de subsidieregeling 'Collectieve acties in de visketen', die de minister voor de tweede keer openstelde. Deze projecten zijn gericht op het stimuleren van samenwerkingsvormen in de visketen. Voor deze regeling trekt minister Verburg ook 2,5 miljoen euro uit. Bij deze projecten werkt het visserijbedrijfsleven onderling samen of samen met maatschappelijke organisaties, onderzoekers en locale overheden.

Het door de minister van LNV ingestelde Visserij Innovatie Platform (VIP) heeft alle voorstellen getoetst en de beste projecten geselecteerd en aan de minister voorgelegd.

Het bedrag van 5 miljoen euro wordt voor ongeveer de helft mede gefinancierd door de Europese Unie door middel van het Europees Visserij Fonds.

Minister Verburg heeft de volgende tien projecten uitgekozen in het kader van de regeling 'Innovatie in de visketen':

Combinatie van puls en sumwing

De ondernemers combineren de stimuleringsmethode van de pulskor met de sumwing. De pulskor is een vistuig waarbij tong en schol met behulp van elektrische prikkels los komen van de zeebodem. De pulskor leidt tot minder bodemberoering, aanzienlijke besparing van brandstof, selectievere visserij en betere kwaliteit van de vis. De sumwing is een soort vliegtuigvleugel dat het visnet open houdt. Het is een alternatief vistuig voor het vissen met de boomkor en leidt tot een aanzienlijke besparing van brandstof. Door de combinatie van sumwing met pulsmethode besparen de vissers brandstof (en dus kosten), vissen zij selectiever en zorgen zij voor minder bodemberoering.

Geïntegreerde zilte aquacultuur

Deze subsidieaanvragers willen op een handige manier gebruik maken van zeewier. In dit project wordt zeewier gebruikt voor waterzuivering in binnendijkse zeevis- en schelpdierkwekerijen. Het unieke van dit project is een duurzaam zuiveringssysteem dat zeewier reproduceert.

Besparing op energie en minder teruggooi van vis door vernieuwde netten

De inzender van dit onderzoeksproject wil energie besparen en de teruggooi van vis (discards) verminderen door middel van vernieuwd vistuig. De visser vist met een zogeheten quadrig op langoustines. De ondernemer wil een energiebesparing van 20 tot 25% bereiken en een vermindering van de teruggooi van vis met 40 tot 50%. Door vermindering van de hoeveelheid discards wordt de kans groter dat de langoustines in leven blijven en tegen een betere prijs levend worden verkocht en gedistribueerd.

Verbetering en modernisering laad- en weegsysteem

De initiatiefnemers van dit project ontwikkelen een techniek om levende vis met zo weinig mogelijk handelingen te wegen en in de container klaar te zetten voor transport naar de visverwerking. Dit wordt bereikt door de vissen te laden zonder gebruik te maken van een heftruck. De vissen gaan dan vanaf de transportband vanuit de uitzwemkelder meteen in een container gevuld met water. Deze methode voorkomt stress en verwondingen bij de vissen.

Glasaal project

Hierbij gaat het om de ontwikkeling van commerciële productie van glasaal als grondstof voor de palingkweek en als pootvis voor het uitzetten in natuurlijke wateren zoals het IJsselmeer. Het project wil onderzoek naar de reproductie van paling en het kweken van glasaal intensiveren. Er wordt een kweeksysteem opgezet en een informatiecentrum, 'de Palingdrome'. De indieners van het project werken samen met de universiteit van Leiden, Future for Eel en locale overheden.

Afbreken van grondsmaak

In dit project gaan de betrokken partijen onderzoeken of en hoe ze met behulp van kortgolvig licht en een katalysator de chemische stoffen en schimmels kunnen afbreken die een grondsmaak bij kweekvis kunnen veroorzaken. Daarnaast willen ze via metingen en smaaktesten inzicht krijgen in hoe de zogeheten fotokatalysator het beste ingezet kan worden op verschillende locaties.

Zeeakkers: gecombineerde kweek en vangst op volle zee

De inzenders van dit project richten zich op duurzame teelt van mosselen in combinatie met zeewieren. Hierbij is er zo min mogelijk impact op het mariene ecosysteem en misschien zelfs een positieve invloed op de kraamkamerfunctie en het herstel van het bodemleven. Het project moet uiteindelijk leiden tot het ontwerp van een gemengd bedrijf op open zee.

Krabbenvisserij

Dit gaat over multifunctionele visserij: vissers zoeken alternatieven voor de traditionele visserijen. Hoofddoel van het project is een technische aanpassing van een visserijschip waardoor het geschikt wordt voor de krabbenvisserij. Hierbij wordt met behulp van korven op de zeebodem op krabben gevist. Dit gaat zonder bodemberoering en draagt daarom bij aan verduurzaming van de visserij.

Vermindering van bodemberoering bij trawlvisserij

Bij dit project onderzoeken Kanaalvissers hoe zij bodemberoering door de trawlvisserij kunnen verminderen. Bij de trawlvisserij slepen normaal gesproken (een deel van) het net en de borden die het net open houden over de bodem. Om bodemberoering te verminderen gaan de vissers experimenteren met borden die boven de zeebodem zweven.

Duurzame algenkweek voor aquacultuur

De initiatiefnemers gaan mogelijkheden onderzoeken voor algenkweek in de glastuinbouw. Het doel van de algenkweek is om te kijken of dubbel ruimtegebruik mogelijk is. Behalve trostomaten worden er algen gekweekt. Hierbij worden energie en ruimte optimaal benut en dat leidt weer tot een lagere kostprijs. De algen zijn bestemd voor het kweken van mosselen op het land.

Onder de regeling 'Collectieve acties in de visketen' heeft Verburg deze elf projecten geselecteerd:

Samen Duurzaam

Dit is een samenwerkingsverband tussen zes mosselkweekbedrijven bij een coöperatieve vereniging. Financieel draagkrachtige, investeringsbereide en vernieuwende ondernemers brengen kapitaal bijeen om gezamenlijk mosselzaadinvanginstallaties te exploiteren. Mosselzaadinvanginstallaties zijn een alternatief voor de (bodemberoerende) mosselzaadvisserij.

Visserij Besluit Ondersteuning Systeem (ViBOS)

Het doel van dit project is het ontwikkelen van een prototype van een Visserij Besluit Ondersteuning Systeem (ViBOS). Het systeem wordt vervolgens in de praktijk getest op drie schepen. Het informatiesysteem is bedoeld om operationele, nautische, visserijtechnische en biologische gegevens inzichtelijk en bruikbaar te maken. Hierdoor kunnen vissers bijvoorbeeld efficiënter vissen en brandstof besparen.

Samen de markt op met duurzame vis

Dit is een samenwerkingsverband van vissers. Zij willen een handelskanaal realiseren om duurzaam gevangen vis van hoge kwaliteit zoals harder en baars bij klanten te brengen. Het is voor individuele vissers moeilijk om dit zelfstandig te doen omdat er per bedrijf te kleine volumes, te weinig assortiment en onvoldoende continuïteit in aanvoer is. Daarom is een gezamenlijke organisatie nodig.

Praktijkonderzoek duurzame passieve visserij

Dit project gaat over het verzamelen, inventariseren en in de praktijk testen van passieve visserijtechnieken zoals schakels, kieuwnetten, potten en korven voor de vangst van soorten als tarbot, krab, griet en sepia. Voor deze soorten bestaat geen vangstquotum. De verkregen praktijkgegevens over vangsten en opbrengsten helpen visserijbedrijven die in het kader van verduurzaming van de visserijsector overwegen over te schakelen naar de passieve visserij als alternatief voor de sleepnetvisserij.

Alternatief visplan duurzame platvisvisserij

Vijftien boomkorvissers gebruiken naast de traditionele boomkor voor het verduurzamen van de platvisvisserij ook nieuwe vangsttechnieken zoals de outrig en hydrorig. Met behulp van de praktijkgegevens (bedrijfsrendement, brandstofverbruik, discards en bodemberoering) kunnen boomkorvisserijbedrijven hun visplan aanpassen door bijvoorbeeld in bepaalde perioden van het jaar te vissen.

Verse Hollandse Noordzeevis in het supermarktschap

De inzenders van dit project willen de Nederlandse consument voorzien van duurzaam gevangen verse Noordzeevis van hoge kwaliteit voor een betaalbare prijs. Zij doen dit door drie keer per week vis aan te landen in plaats van de voor de Noordzeevisserij gebruikelijke een keer per week. Daarnaast willen de ondernemers de samenwerking tussen alle partners in de visketen verbeteren en de logistiek in de keten stroomlijnen.

Samen verduurzamen voor een vitale oestersector

Deze oesterkwekers bundelen de krachten op het gebied van innovatieve kweek, oogst en het vermarkten van oesters. Door deze samenwerking maken de ondernemers het rendabel om op economisch en ecologisch duurzame wijze oesters te kweken zonder afhankelijk te zijn van andere activiteiten zoals mosselkweek, kreeften- of palingvangst.

Market Pride Scheveningen

Met behulp van dit project willen de initiatiefnemers een betere marktpositie krijgen voor vis van de eigen kust. Het draagt bij aan een verbetering van het imago van vis en de visserij in Nederland. Relatief onbekende vissoorten zoals inktvis, mul, poon maar ook de bekende kabeljauw, schol en tong worden op een aantrekkelijke wijze aan de consument aangeboden. Hierbij werken ketenpartijen samen.

Promotie en uitbreiding van het streekkeurmerk ZuiderZeeZilver

Dit project gaat over het promoten en uitbreiden van het streekkeurmerk ZuiderZeeZilver. Dit wil men bereiken door het streekeigen product te onderscheiden op basis van kwaliteit, versheid, duurzaamheid, ambachtelijkheid en garantie van afkomst ten opzicht van reguliere producten.

Kweek van voedsel voor mosselzaad

De initiatiefnemers willen een stabiele en efficiënte kweek van algen in open vijvers realiseren. Deze algen dienen als voer voor mosselzaad dat gekweekt wordt op landbouwgrond.

Platform Standaardisatie Zilte teelten

De ondernemers die dit project hebben ingediend, willen de zilte teelten in Nederland ontwikkelen en vernieuwen. Dit gaan ze doen door een platform op te richten. Zilte teelten worden steeds belangrijker, maar staan nog in de kinderschoenen. In het platform worden kennis en ervaring gebundeld om te komen tot standaardisering van de kweek van zeekraal en zeeaster, zoals op het gebied van kwaliteit, kweekmethoden en constante productie en aanvoer.