Antwoorden op kamervragen van Leijten en Lempens over het bericht dat mensen met een beperking aan de slag gaan in de thuiszorg
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
10 juli 2009
MEVA-K-2936131
Antwoorden van staatssecretaris Bussemaker, mede namens de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, op de vragen van de Kamerleden Leijten en Lempens (SP) over het bericht dat mensen met een beperking aan de slag gaan in de thuiszorg (2009Z10484).
Vraag 1
Kent u de berichten ‘Zorgsector leidt jonge werklozen op’ en ‘Mensen met beper-king aan de slag in thuiszorg’ ?
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Hoeveel medewerkers zijn er in de zorg de laatste jaren ontslagen?
Antwoord 2
Jaarlijks rapporteert VWS de kerncijfers over de arbeidsmarkt voor het VWS-veld aan de Kamer. Daarin staan cijfers over de arbeidsmarkt die door Prismant en Regiomarge zijn verzameld. Cijfers over ontslagen (via een bij het UWV aange-vraagde ontslagvergunning of via ontbinding bij de kantonrechter) staan daar niet in. Het gegeven dat er het dichtste bij komt, is het verloopcijfer. Het nettoverloop tendeert over de jaren heen rond de 10%. Dat wil zeggen dat er jaarlijks rond de 15.000 mensen als vervanging van het verloop nieuw moeten instromen in de thuiszorg.
Tegenover deze vervangingsbehoefte van 15.000 mensen per jaar staan onder-meer nieuwe instroombronnen die volgens deze artikelen worden aangboord. In de gemeente Ubbergen gaat het om een al gerealiseerde nieuwe instroom van 15 mensen die nu al via het sw-bedrijf in de thuiszorg werkzaam zijn en 30 mensen die nog in opleiding zijn. Verder gaat het om het geschikt voor de thuiszorg ma-ken van 3000 mensen per jaar gedurende twee jaar (waardoor in die twee jaar het beoogde aantal van in totaal 6000 wordt gerealiseerd). Het is natuurlijk de hoop van de opleiders, de begeleiders én de branche-organisatie Actiz dat zoveel mogelijk van die opgeleide en begeleide mensen ook daadwerkelijk instromen. De succesfactor van beide initiatieven kan echter pas achteraf worden vastgesteld.
Vraag 3
Vindt u het vervangen van ontslagen ervaren thuiszorgers door gesubsidieerde werknemers en goedkope jongeren moreel aanvaardbaar? Zo ja, waarom?
Antwoord 3
Ik spreek de suggestie die uit de vraag zou zijn af te leiden, tegen. In de thuiszorg is altijd wel vraag naar arbeidskrachten. Ook lokaal in Ubbergen blijkt er spanning op de arbeidsmarkt voor de thuiszorg te zijn.
Vraag 4
Krijgen nieuwe medewerkers en SW-ers hetzelfde salaris als andere medewer-kers? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 4
In de thuiszorg gelden CAO’s. Al naar gelang de voor de specifieke werkgever van kracht zijnde CAO zal hij die voor zijn medewerkers moeten toepassen.
De medewerkers van het sw-bedrijf die in de thuiszorg werkzaam zijn, werken op basis van detachering. Dit houdt in dat zij een arbeidsovereenkomst met het sw-bedrijf hebben. Daar is de CAO Wsw op van toepassing. Hun beloning is via func-tiewaardering afgestemd op de zwaarte van de functie die ze uitoefenen. Het artikel in Binnenlands Bestuur meldt dan ook dat zij het normale loon voor hun werk krijgen.
Vraag 5
Kunnen deze medewerkers een zelfstandig bestaan opbouwen van hun salaris? Zo ja, waarop baseert u dat?
Antwoord 5
Ja, zie ook het antwoord op vraag 4.
Vraag 6
Is de inzet vervangend of extra? Kortom wordt er op personeelskosten bezuinigd?
Antwoord 6
Bij de 6000 mensen uit het Volkskrantartikel, die Actiz-leden willen laten instro-men, is sprake van opleiding en begeleiding. Het gaat dus niet om de invulling van formatieplaatsen.
De 15 mensen waarvan in het artikel van Binnenlands Bestuur sprake is, zijn als zorghulp bij Verian aan het werk. Dan gaat het dus om reguliere formatieplaatsen.
Zie ook het antwoord op vraag 3.
Vraag 7
Hoe wordt de kwaliteit van de geleverde thuiszorg gecontroleerd?
Antwoord 7
Op de thuiszorg is de Kwaliteitswet Zorginstellingen van toepassing; de IGZ houdt dus toezicht.
Vraag 8
In hoeverre neemt de gemeenteraad haar verantwoordelijkheid volgens de Wet voor de Wsw-ers die in haar gemeente woonachtig zijn?
Antwoord 8
Gemeenten voeren de Wsw in medebewind uit. Zij zijn verantwoordelijk voor het realiseren van arbeidsplaatsen voor Wsw-ers die aansluiten bij hun mogelijkheden en capaciteiten, in een zo regulier mogelijke omgeving. Van belang daarbij is dat mensen die de capaciteiten hebben om bij een reguliere werkgever te functione-ren, die kans ook moeten krijgen.
Wat de verantwoordelijkheid van de gemeenteraad voor de uitvoering van de Wsw aangaat, neemt de gemeente Ubbergen deel aan de Gemeenschappelijke Regeling WNO-bedrijven 2000 (WNO = werkvoorzieningschap Nijmegen en Omgeving). Daarbij zijn alle taken en bevoegdheden uit hoofde van de Wsw overgedragen aan het werkvoorzieningschap.
Vraag 9
Hoe definieert u ‘vrijwillig’ en hoe wordt dat gecontroleerd?
Antwoord 9
Het is mij niet duidelijk waar u hier op doelt.
Als het om de cliënten gaat die een Wsw-er als zorghulp krijgen toegewezen dan meldt het artikel uit Binnenlands Bestuur dat die cliënten zélf kunnen beslissen of ze die invulling voor hun behoefte aan zorghulp accepteren.
Als het gaat om de Wsw-ers dan wel de jonge werklozen dan gelden de regels van de passende arbeid die zij moeten aanvaarden, willen zijn in aanmerking blijven komen voor hun Wsw-indicatie, respectievelijk hun uitkering.
Vraag 10
Is de gemeenteraad geïnformeerd, heeft deze een besluit genomen en vergewist hij zich van de kwaliteit van de begeleiding het werk wordt aangepast aan de mogelijkheden en beperkingen van de Wsw-ers? Zo nee, gaat u hem hierop wij-zen?
Antwoord 10
Ik lees in uw vraag dat u denkt dat het sw-bedrijf met het permanent maken van de samenwerkingsovereenkomst met Verian iets gedaan zou hebben dat niet kan en/of niet mag, waardoor er reden zou zijn voor de gemeenteraad om corrigerend op te treden. Zoals in het antwoord op vraag 8 is gemeld, werkt de gemeente Ubbergen voor de uitvoering van de Wsw met andere gemeenten samen in een werkvoorzieningschap. Daarbij zijn alle taken en bevoegdheden uit hoofde van de Wsw overgedragen aan de gemeenschappelijke regeling. En zoals in dat antwoord ook is gemeld, wordt met deze samenwerking verdere invulling gegeven aan de wettelijke taak. Ik zie geen reden de gemeenteraad op iets te moeten wijzen.
Vraag 11
Worden de Wsw-ers in dienst genomen door de thuiszorgorganisatie? Zo ja, in welke schaal worden zij ingedeeld, of worden zij gedetacheerd volgens de cao sociale werkvoorziening?
Antwoord 11
Zie het antwoord op vraag 4.
Vraag 12
Welke waarborg hebben nieuwe thuishulpen dat zij niet bij de eerstvolgende reorganisatie weer op straat staan?
Antwoord 12
Allereerst geldt dat de vooruitzichten om de komende jaren in de sector thuiszorg werk te vinden is, goed zijn. Prognoses laten zien dat er een tekort aan arbeidsplaatsen in de zorg zal ontstaan.
Voorzover mensen in dienst zijn van een thuiszorginstelling, gelden de normale regels van de ontslagbescherming.
Voorzover het gaat om gedetacheerde Wsw-ers, geldt dat het sw-bedrijf andere passende arbeid moet zoeken op het moment dat er ergens werk voor hun medewerkers wegvalt.
1 De Volkskrant, 21 mei 2009
http://www.volkskrant.nl/binnenland/article1202563.ece/Zorgsector_leidt_jonge_werklozen_op
2 Binnenlands Bestuur, 20 mei 2009
http://www.binnenlandsbestuur.nl/default.lynkx?tag=tcm:25-1004730