Kabinet laat onderzoek doen naar alternatieven voor vlees

Met onderzoek en samenwerking wil het kabinet de voedselketen duurzamer maken. Om te beginnen in Nederland, maar ook daarbuiten. Dat staat in de beleidsagenda Duurzame Voedselketens die vandaag naar de Tweede Kamer wordt gestuurd door de ministers Gerda Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), Jacqueline Cramer van Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM) en Bert Koenders van Ontwikkelingssamenwerking. Hiermee geven de drie ministers invulling aan de voedselpoot van de Kabinetsbrede Agenda Duurzame Ontwikkeling (KADO).

De agenda beschrijft de belangrijkste trends en ontwikkelingen rond het mondiaal veranderende voedselsysteem. Door een combinatie van verstedelijking, bevolkingsgroei en welvaartsgroei wordt er steeds meer vlees en zuivel geconsumeerd in de wereld. Productie van zuivel en vlees legt een grote druk op het milieu, ongebreidelde groei zou grote gevolgen hebben voor het mondiale ecologische systeem. Het kabinet vindt het zo'n urgent probleem, dat het is benoemd tot kabinetsprioriteit onder het thema Biodiversiteit, Voedsel en Vlees.
Het kabinet wil dat productie en consumptie van zuivel en vlees op zo'n manier bijdragen aan mondiale welvaart en voedselzekerheid, dat de draagkracht van het ecosysteem niet wordt aangetast. Deze ambitie vereist een duurzamere productie van vlees en zuivel, maar ook een toename van de consumptie van vleesvervangers.

Consumenten

Voorop staat dat het kabinet consumenten niet wil dwingen tot eten van minder vlees. Maar er wordt wel een actief beleid gevoerd om de kennis en het bewustzijn van consumenten te vergroten om hen zo te verleiden voor duurzamer voedsel te kiezen.

Daarbij wordt aangehaakt op de lopende initiatieven op dit vlak. Zo wordt de campagne 'Kies bewust' van het Voedingscentrum voortgezet, met daarin bijzondere aandacht voor de duurzaamheidaspecten van de productie en consumptie van vlees. Verder wordt dit najaar de Waardepas geïntroduceerd, waarbij consumenten een eigen profiel kunnen aanmaken om hun koopgedrag op duurzaamheid te testen. Ook wordt er een voedseldatabank geïntroduceerd.

Stakeholders

Om consumenten over te halen duurzamer te gaan eten, moet het aanbod van duurzaam voedsel wel toenemen. In samenwerking met stakeholders wordt gewerkt aan het stimuleren van duurzamere vleesproducten, zoals de Volwaard-kip. Verder komt er onderzoek naar welke grondstoffen, technologieën en bedrijfstakken de meeste kansen bieden voor alternatieven voor vlees, zoals algen, insecten of kweekvlees. Ook wordt onderzocht welke consumenten en marktfactoren bepalend zijn voor een succesvolle introductie van vleesvervangers. Voor dit onderzoek is 6 miljoen euro beschikbaar uit het Programma Innovaties Eiwit Ketens.

Internationaal

De innovatie die Nederland wil bereiken op het gebied van duurzaam voedsel moet internationaal zo de aandacht trekken, dat de internationale agenda op het gebied van duurzame voeding er positief door wordt beïnvloed.

Zo zal op Europees niveau het Gemeenschappelijk landbouwbeleid een middel kunnen zijn om verduurzaming van de voedselketen te bereiken. Onder andere door verdere uitwerking van het EU Actieplan Duurzame Consumptie en Productie en Duurzaam Industriebeleid op het gebied van voedsel, waarbij bijvoorbeeld criteria worden opgesteld voor duurzaam voedsel.

Op mondiaal niveau wordt Nederlandse kennis van water, landbouw en voedselproductie beschikbaar gesteld voor verduurzaming en efficiëntieverbetering van productie in die delen van de wereld waar de vraag naar voedsel toeneemt. Nederland wil ook samen met de FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de VN, de mogelijkheden verkennen om duurzamer voedsel sterker in te bedden in internationaal beleid. Daartoe wordt onder andere de follow up van het rapport Livestock´s Long Shadow benut. Met de Round Table for Responsible Soy (RTRS) wordt bekeken hoe de deelname en betrokkenheid van partijen uit Azië en Zuid Amerika vergroot kan worden. Het kabinet ondersteunt via geld en kennis de RTRS.

De beleidsagenda wordt samen uitgebracht met de Nota Duurzaam Voedsel van minister Verburg van LNV.