Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Voordewind over een meer sluitende controle op leeftijdsgrenzen bij alcoholverstrekking

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

VGP/ADT-2927564

10 juni 2009

Geachte Voorzitter,

Hierbij zend ik u, mede namens de minister voor Jeugd en Gezin, de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Voordewind (ChristenUnie) over een meer sluitende controle op leeftijdsgrenzen bij alcoholverstrekking (2009Z07251).

Hoogachtend,
de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

dr. A. Klink

Vraag 1

Kent u het nalevingsonderzoek van de Universiteit Twente naar de effectiviteit van leeftijdscontrole op afstand? 1)

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van de conclusie dat naleving bij gebruik van leeftijdscontrole op afstand 96% is?

Antwoord 2

Een nalevingspercentage van 96% bij leeftijdscontrole is hoog te noemen. Dat cijfer betreft echter het nalevingspercentage van leeftijdscontrole op afstand bij de aankoop van sigaretten uit automaten. Of het nalevingspercentage van leeftijdscontrole op afstand bij kassaverkoop van alcoholhoudende dranken vergelijkbaar hoog is, is ons niet bekend.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u de aanzienlijke verschillen tussen naleving bij leeftijdscontrole op afstand en naleving bij traditionele leeftijdscontrole bij verkoop, waarbij de indicatie is dat de naleving na het invoeren van de campagne om legitimatie tot 20 jaar te vragen, ongeveer 30% bedraagt? 2)

Antwoord 3

Het onderzoek van de Universiteit Twente laat hoge nalevingspercentages zien bij leeftijdscontrole op afstand bij sigarettenautomaten. De nalevingspercentages uit onderzoeken naar traditionele leeftijdscontrole zijn over het algemeen lager. Er zijn echter nog geen onderzoeksresultaten bekend van leeftijdscontrole op afstand bij kassaverkoop van alcoholhoudende dranken. Het gaat daarom te ver om hier conclusies aan te verbinden.

Vraag 4

Deelt u de conclusie van de onderzoekers van Universiteit Twente dat het aanbevelenswaardig is dat het zwaartepunt van de controle op leeftijd bij de caissière wordt weggenomen door de leeftijdscontrole op afstand te doen plaatsvinden?

Antwoord 4

Wij vinden dat die conclusie op dit moment nog niet getrokken kan worden. Er is ons geen onderzoek bekend waarbij leeftijdscontrole bij de verkoop van alcoholhoudende dranken door caissières vergeleken is met leeftijdscontrole op afstand.

Vraag 5

Welk nalevingspercentage bij alcoholverstrekking aan jongeren horen verkopers volgens u na te streven? Bent u het eens met de constatering dat statistisch gezien naleving richting 90% nagestreefd moet worden, om de praktische manier waarop jongeren met slagingskansen omgaan bij de aankoop van alcohol tegen te gaan?

Antwoord 5

Het kabinet heeft in de Hoofdlijnenbrief alcoholbeleid van 20 november 2007 geen nalevingspercentages voor leeftijdscontrole geformuleerd. Wel is het duidelijk dat het huidige nalevingspercentage significante verbetering behoeft.

Vraag 6

Bent u bereid er bij het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) op aan te dringen om een dergelijk sluitend systeem van leeftijdscontrole op afstand actief te promoten bij zijn leden, ook gezien de positieve ervaringen van ondernemers die al gebruik maken van het systeem?

Antwoord 6

In het AO Hokken en keten van 16 april jl. heb ik toegezegd het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel te vragen bij hun leden effectieve systemen van leeftijdscontrole te promoten.

Vraag 7

Bent u bereid innovatieve systemen van leeftijdscontrole op afstand aan te bevelen bij de branche, net zoals de minister van VWS nu het initiatief van de branche ondersteunt om tot 20 jaar om legitimatie te vragen?

Antwoord 7

Zoals reeds bij vraag 6 beantwoord willen wij dat winkeliers effectieve systemen van leeftijdscontrole inzetten. De overheid stimuleert ook innovatie op dit gebied. Daarom heeft HEM, de maatschappij die het bekendste systeem van leeftijdscontrole op afstand op de markt brengt, een innovatie-subsidie van enkele tienduizenden euro’s gekregen van het Ministerie van EZ. Wij vinden het echter geen taak van de overheid een specifiek systeem of enkele specifieke systemen aan te bevelen.
De steun die VWS heeft gegeven aan de CBL-campagne om tot 20 jaar legitimatie te vragen betrof personele inzet in de vorm van communicatieadvies door de alcoholvoorlichtingsdeskundigen van het Trimbos-instituut.

1) Gosselt, Jordy et al. (2009), Effectiviteit HEM-controlesystematiek ter verbetering van de naleving van leeftijdsgrenzen; Deelonderzoek 1: HEM-controlesystematiek versus traditionele leeftijdscontrole bij verkoop, Universiteit Twente
2) Hoof, van J. (2009), Universiteit Twente, 9 april 2009, lopend onderzoek
3) Trouw, 11 april 2009: “Supermarkten willen geen sluitende alcoholcontrole”