Antwoorden op de vragen van het Kamerlid Smilde (CDA) aan de minister van VWS over miljoenenfraude in de zorg

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

DZ-K-U-2926106

9 juni 2009

Geachte voorzitter,

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Smilde (CDA) over miljoenenfraude in de zorg (ingezonden 9 april 2009).

Hoogachtend,
de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

dr. A. Klink


Vraag 1

Kent u het bericht dat er voor honderden miljoenen euro’s verkeerd gedeclareerd is over het jaar 2008?

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Kunt u uiteenzetten in hoeveel gevallen er verkeerd gedeclareerd is en wat daarvan de oorzaak is?

Antwoord 2

In 2008 is er voor ongeveer euro 93 miljoen aan onterechte declaraties opgespoord. Hiervan is niet bekend om hoeveel gevallen het gaat en dus ook niet wat de oorzaak er van is. Daarnaast zijn er 392 fraudegevallen geweest, met een totaal bedrag van ongeveer euro 7 miljoen. ZN geeft in haar persbericht van 10 april jl. een aantal voorbeelden van fraude door zorgaanbieders, waaronder het declareren van laboratoriumonderzoeken zonder aanvraag vooraf van een huisarts en het alleen maar declareren van consulten van meer dan 20 minuten.

Vraag 3

Deelt u de mening dat voorkomen moet worden dat er voor het jaar 2009 opnieuw op zo’n grote schaal verkeerd gedeclareerd wordt? Zo ja, hoe gaat u dat bereiken?

Antwoord 3

Iedere verkeerde declaratie is er in principe een te veel. Toch wil ik de cijfers enigszins nuanceren. Zoals ook ZN in de media heeft aangegeven, is het totale bedrag aan verkeerde declaraties in 2008 (euro 100 miljoen) krap 0,5% van het totaalbedrag aan declaraties (euro 22 miljard). Ik verwacht niet dat dit bedrag in de toekomst substantieel naar beneden gaat. Doordat het sterk verbeterde controle- en fraudebeleid van zorgverzekeraars ga ik er zelfs vanuit dat het opgespoorde bedrag aan verkeerde declaraties nog kan stijgen. Dit vind ik niet slecht. Bij deze declaraties wordt er niets uitgekeerd of wordt het uitgekeerde bedrag teruggevorderd. Hoe meer verkeerde declaraties door zorgverzekeraars worden ontdekt, hoe meer er dus wordt bespaard. Dit moet echter wel, ondersteund door voorlichting, leiden tot een gedragseffect bij zorgaanbieders, derden en verzekerden en dus op de middellange termijn tot minder onterechte declaraties.

Vraag 4

Kunt u melden in hoeveel gevallen er sprake was van regelrechte fraude door zorgaanbieders en hoe dit getal zich verhoudt tot voorgaande jaren?

Antwoord 4

Zoals ik ook in het antwoord van vraag 2 heb vermeld, hebben zorgverzekeraars in 2008 in totaal 392 gevallen van fraude vastgesteld. Het grootste deel hiervan (ongeveer 66%) is gepleegd door zorgaanbieders en derden, zoals bemiddelingsbureaus, intermediairs, volmachten en leveranciers. Het overige door verzekerden.
Ook in 2007 was ongeveer tweederde van de fraudegevallen toe te rekenen aan zorgaanbieders en derden. In dat jaar zijn er echter in totaal 1187 gevallen van fraude vastgesteld. Het aantal vastgestelde fraudegevallen is in 2008 dus fors gedaald. Aangezien het totale bedrag aan fraude minder hard is gedaald, is het gemiddelde fraudebedrag in 2008 wel ten opzichte van 2007 verdubbeld.

Vraag 5

Welke maatregelen neemt u tegen deze frauderende zorgaanbieders en welke maatregelen worden genomen om fraude te voorkomen?

Antwoord 5

In mijn beantwoording van vragen van de leden Van Gerven en De Wit van 22 mei 2008 heb ik uw Kamer laten weten welke maatregelen zorgverzekeraars en de NZa kunnen nemen tegen frauderende zorgaanbieders en verzekerden (Aanhangsel Handelingen nr. 2641, vergaderjaar 2007-2008). Daarnaast kan tegen bepaalde overtredingen ook strafrechtelijk worden opgetreden door het Openbaar Ministerie in samenwerking met de FIOD-ECD.

Om fraude te voorkomen steken zorgverzekeraars veel tijd in voorlichting aan zorgaanbieders en verzekerden, maar ook aan de eigen medewerkers. De zorgverzekeraars zullen de komende jaren ook de samenwerking met andere partijen in de keten gaan versterken. De NZa zal binnenkort haar visie op het bevorderen van integriteit en het bestrijden van fraude publiceren.

Naar aanleiding van de motie van de leden Agema en Schippers (Kamerstukken II, 2008-2009, 29 689, nr. 238) heb ik mijn eigen rol bij het voorkomen en bestrijden van fraude nader uitgewerkt in een brief over fraudebestrijding in de zorg die ik uw Kamer deze week heb gestuurd.