Persconferentie na ministerraad van 29 mei 2009

Minister-president Balkenende:

Goedemiddag. We zijn zoals u weet vandaag wat later begonnen. Dat hing samen met het feit dat we een mooie ceremonie, een belangrijke ceremonie, hebben gehad op het Binnenhof. De uitreiking van de Militaire Willems-Orde, voor het eerst sinds vijftig jaar. Ik wil daar graag ook eerst bij stilstaan. Het was vanochtend een belangrijke gebeurtenis toen kapitein Marco Kroon de Militaire Willems-Orde ontving uit handen van de Koningin. Voor het eerst sinds 50 jaar heeft iemand deze hoogste dapperheidsonderscheiding die ons land kent uitgereikt gekregen. Ik ben trots op helden zoals kapitein Kroon. Mensen die door hun persoonlijke moed, hun loyaliteit en hun verantwoordelijkheidsgevoel in moeilijke gevechtsomstandigheden tot grootse daden in staat zijn.

Het zijn helden als kapitein Kroon die ervoor zorgen dat in gebieden waar veel ellende en leed is de bevolking een betere toekomst wordt geboden. De toekenning van de Militaire Willems-Orde onderstreept de maatschappelijke erkenning en respect voor landgenoten die onder moeilijke omstandigheden hun werk doen. Sommigen stijgen boven zichzelf uit en zijn tot uitzonderlijk dappere daden in staat. Daden waarbij zij hun persoonlijke belangen ondergeschikt maken aan die van anderen. Ik ben daar zeer van onder de indruk. Deze belangrijke Ridderorde is meer dan verdiend. Ik heb vanochtend zelf kapitein Kroon van harte geluk gewenst. Ik doe dat op deze plaats ook namens de ministerraad. We zijn trots op mensen zoals kapitein Kroon. Ik heb ook gemerkt dat hij dit alles wil delen met de mensen van zijn peloton. Ik heb ook een aantal van zijn mensen gesproken. Het was indrukwekkend om hen te ontmoeten in de Ridderzaal vanochtend.

Dan hebben we vandaag gesproken over de Voorjaarsnota. Aansluitend op deze persconferentie zal minister Bos een persconferentie geven. We hebben de Voorjaarsnota afgerond. De hoofdlijnen hadden wij natuurlijk ook al eerder vastgesteld. Zoals u weet bevat de nota dit jaar niet alleen een overzicht van de aanpassingen in de lopende begroting, maar ook een meer concrete invulling van het stimuleringspakket 2009-2010. In 2009 en 2010 trekken wij - zoals bekend - in totaal bijna 8 miljard euro extra uit. Het gaat in principe om eenmalige bedragen, maar wij kunnen besluiten om deze stimuleringsmaatregelen te verlengen als de economie nog onvoldoende is verbeterd. Hiertegenover staat dat wij structurele aanvullende bezuinigingen voor 2011 hebben vastgesteld. Het gaat om een bedrag van 1,8 miljard euro. Deze bezuinigingen hebben we nu nader ingevuld en zullen onafhankelijk van de economische situatie worden doorgevoerd.

Wat betreft uitvoeringstegenvallers in de lopende begroting 2009 geldt de regel dat elke minister daarvoor in de eigen begroting een dekking moet vinden. Het begrotingsbeleid van het kabinet blijft ongewijzigd: het totale uitgavenkader wordt niet overschreden. Het begrotingstekort in 2009 verslechtert tot -3,8 procent. Dit komt grotendeels door dalende belastingsinkomsten en lagere gasopbrengsten. Zoals gezegd zal minister Bos straks hier nader op ingaan.

Dan een ander punt wat betreft het aanvullend beleidsakkoord. U weet dat wij in het akkoord afgesproken hebben een extra financiële impuls te geven om te voorkomen dat mensen aan de kant komen te staan als gevolg van de economische crisis.

De aandacht gaat daarbij in het bijzonder uit naar jongeren. Het hele thema jeugdwerkloosheid houdt ons zeer bezig. Vandaag hebben wij diverse maatregelen nader uitgewerkt. Ter bestrijding van de jeugdwerkloosheid wordt 250 miljoen euro ingezet. Dit geld wordt onder andere besteed om jongeren intensiever te begeleiden naar bestaande vacatures en het wordt besteed aan de uitbreiding van het aantal leerwerkplaatsen en stageplaatsen voor jongeren. Verder is 250 miljoen euro beschikbaar voor het MBO. Bij gebrek aan werkgelegenheid willen wij jongeren stimuleren langer in het onderwijs te blijven om hun kansen op een baan te vergroten.

Met dit pakket - van Voorjaarsnota en uitwerking van het aanvullend beleidsakkoord - zet het kabinet de nodige stappen om de gevolgen van de crisis te bestrijden. Dat kunnen wij echter niet alleen. Het is ook aan andere partijen - we hebben het vaker gezegd - zoals gemeenten, provincies en schoolbesturen, maar vooral ook sociale partners om hun steentje bij te dragen. In dat verband stel ik vast dat de loonstijging - conform de afspraken in het sociaal akkoord - duidelijk afneemt. Dat is een belangrijke ondersteuning voor de internationale concurrentiepositie. Wat betreft deze elementen zullen straks de staatssecretaris van Sociale Zaken en OCW ook een persconferentie geven.

Tot slot een enkel woord over de verkiezingen op 4 juni in Nederland voor het Europees Parlement. Een belangrijke dag. Ik heb daar de afgelopen dagen ook meerdere keren de aandacht op gevestigd. Een goed functionerende Europese Unie is van groot belang. Voor de Unie zelf, maar zeker ook voor Nederland en Nederlanders. Voor onze welvaart, voor onze veiligheid, voor het milieu. Daarom hebben we ook intensieve samenwerking met de Europese landen nodig. Het is dan ook van belang om daaraan actief mee te sturen. Want de EU is niet iets wat ons overkomt. We beslissen zelf mee. Via de regering, maar ook rechtstreeks. Daarom is die stem op het Europese Parlement van groot belang.

Ik wil me dan ook graag even rechtstreeks tot alle burgers richten. Het is een voorrecht om te mogen stemmen. Het is van belang dat hoe je ook over Europa denkt - zie je positieve kanten, ben je kritisch - om in ieder geval die stem niet verloren te laten gaan. Om na te denken over de toekomst van Europa. Ook omdat we weten dat de toekomst van Nederland in Europa ligt. Om in ieder geval gebruik te maken van je democratisch recht. Dus alle reden om op 4 juni je stem uit te brengen. Elke stem telt!