Goederenvervoer per spoor tussen Rotterdam en Genua

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Vice-president Tajani, collega’s, dames en heren,

Ik wil allereerst de burgemeester van Genua, mevrouw Marta Vincenzi, bedanken voor de gastvrijheid. Als Nederlander voel ik me bijzonder thuis in deze prachtige stad die zo nauw verbonden is met de zee. Een stad die leeft van open verbindingen. Een stad die over grenzen heen kijkt.

Vice-president Tajani, ook ú kijkt over grenzen heen. Langzaam maar zeker ontstaat een Europees netwerk van goederencorridors. Dat is mede te danken aan u! Dank u wel voor uw grote inzet.

En ook mijn Italiaanse collega Altero Matteoli wil ik bedanken voor de goede samenwerking in Europees verband.

Dames en heren,

Volgende week vinden de verkiezingen plaats voor het Europees Parlement. ‘Europa’ staat in deze verkiezingstijd volop in de belangstelling. Deze conferentie komt dan ook op een goed moment. De reden waarom we hier bij elkaar zijn, heeft alles te maken met het fundament van de Europese Unie.
Een vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal. Dát is het ideaal wat de founding fathers voor ogen stond. Een ideaal waar we sinds de jaren vijftig aan werken en dat voor Europese burgers en ondernemers steeds meer een dagelijkse realiteit is geworden.

‘Een vrij verkeer van goederen’ klinkt eenvoudig. Maar we weten hoeveel erbij komt kijken.

Infrastructuur. Materieel. Douane-procedures. Veiligheidssystemen. Alles moet naadloos op elkaar aansluiten. Zonder die afstemming zou de Interne Markt nooit van de grond zijn gekomen.

Juist in deze tijd van economische crisis is het van belang dat we voluit blijven werken aan verdere versterking van de Interne Markt. Die vergroot onze kansen op een spoedig herstel.

Hoe vrijer goederen kunnen stromen, hoe beter dat is voor de economie.

Voor alle Europese landen - en zeker voor Nederland - is dit van vitaal belang.
We zijn ’s werelds zesde exporteur en zevende importeur. We hebben met Rotterdam de grootste haven van Europa binnen onze grenzen. Van de goederen die in Nederland per spoor worden vervoerd, gaat 80 procent de grens over naar andere Europese landen. Dat alles toont onze internationale oriëntatie aan.

Spoorvervoer speelt een belangrijke rol in onze visie op de toekomst.
Niet alleen uit efficiency-overwegingen. Maar ook omdat het spoor goed scoort op duurzaamheid. Op dit moment werken we aan een aanzienlijke uitbreiding van de haven van Rotterdam. We leggen in zee een nieuw havengebied aan, ter grootte van 3000 voetbalvelden. Met de bedrijven die zich daar vestigen, zijn harde afspraken gemaakt over de ‘modal split’.
In 2033 moet twee derde van de goederen die in het nieuwe havengebied worden overgeslagen, per trein of binnenvaartschip worden aan- en afgevoerd. Nu is dat nog iets meer dan één derde.

Het noordelijkste stuk van de goederencorridor Genua-Rotterdam – de Betuweroute – wordt tot aan de nieuwe havens doorgetrokken. Die goederencorridor bewijst zijn nut nu al. Vorig jaar groeide het aantal vrachttreinen dat bij Emmerich de grens tussen Nederland en Duitsland passeerde met dertig procent.

Ik ben blij dat we vandaag samen een nieuwe stap zetten om het verkeer van goederen per spoor in Europa echt ‘vrij’ te maken. ‘Vrij’ in de zin dat goederen vlot en veilig, in één vloeiende beweging, van A naar B kunnen komen.
Voor het eerst zal een internationale spoorcorridor geheel worden uitgerust met één enkel ‘state of the art’ veiligheidssysteem: ERTMS. Het is een belangrijke beslissing dit systeem over de gehele route aan te leggen.
Van Rotterdam in het Noorden tot Genua in het Zuiden.
1500 kilometer lang.

Over zes jaar moet het systeem ingevoerd zijn. Het worden jaren van hard werken. Jaren van hechte samenwerking tussen infrastructuurmanagers, ministeries, industrie, vervoerders en anderen. Laten we daarbij leren van ervaringen die reeds zijn opgedaan, in Zwitserland en Nederland, zoals de HSL-Zuid tussen Amsterdam en Brussel en de Betuweroute. Samen moeten we de specificaties van het systeem uitwerken. Samen moeten we zorgen voor een gedegen planning, goede testen en een goede certificering. Dat alles luistert nauw.

In veel opzichten is de corridor Genua-Rotterdam een voorbeeldproject.
Stap voor stap ruimen we barrières uit de weg. Stap voor stap maken we het goederenvervoer per spoor tussen Noordzee en Middellandse Zee concurrerender en betrouwbaarder. Belangrijk is dat we nu ook normen hebben vastgesteld voor onder meer de punctualiteit en de gemiddelde snelheid van de treinen.

Ik ben er trots op – samen met mijn collega’s in Italië, Zwitserland en Duitsland, deze klus onder handen te hebben. En ik wil graag mijn grote waardering uitspreken voor Vice-president Tajani van de Europese Commissie.

Het voorstel van de Commissie over een Europees spoorwegnet voor het goederenvervoer is een grote steun in de rug. Dit voorstel versterkt ons initiatief. Het is een keuze voor een Europese aanpak gericht op kwaliteit en betrouwbaarheid. Die aanpak hebben we nodig.

Want onze ambities reiken verder.

Europa heeft nog tal van mogelijkheden het grensoverschrijdende spoorvervoer te verbeteren. Niet alleen in de richting Noord-Zuid. Maar ook Oost-West.

Wat zou het mooi zijn als we de corridor Warschau – Berlijn – Duisburg door kunnen trekken naar Antwerpen en Rotterdam… En waarom stoppen in Warschau? De handel tussen de Europese Unie en Rusland groeide de afgelopen jaren gestaag. Een corridor tussen de havens van Antwerpen en Rotterdam en de Russische hoofdstad Moskou is een aantrekkelijke optie.
Vorig jaar heb ik tijdens een bezoek aan mijn Russische collega de mogelijkheden daartoe verkend.

Ook de corridor tussen Rotterdam en Lyon verdient het versterkt te worden.
Ik wil samen met België, Luxemburg en Frankrijk nagaan of deze corridor ingepast kan worden in de Europese Verordening voor spoorcorridors, inclusief de toepassing van ERTMS over de hele route.Zo kan een hoogwaardig en veilig netwerk van spoorcorridors ontstaan, met ERTMS als backbone.

Idealen komen niet vanzelf tot stand. Ze vereisen energie, denkkracht en bovenal de wil tot samenwerking. Dit is een proces van lange adem. Vandaag vieren we een belangrijke mijlpaal. Maar onze reis gaat verder.

Volgend jaar ontmoeten we elkaar opnieuw. Dat zal in Nederland zijn.
Het is mijn ambitie om dan afspraken te maken over hoe we de corridors in Europees verband organiseren en hoe we gaan zorgen dat de corridors ook goed op elkaar aansluiten.

Ik wil Karel Vinck van harte bedanken voor zijn werk om deze conferentie tot een succes te maken. Het vrije verkeer van goederen in Europa heeft een belangrijke nieuwe impuls gekregen.

Vlot en veilig per spoor van de Lage Landen dwars door de Alpen naar de bloemenrivièra van Ligurië komt binnen bereik. Deze afspraak smaakt naar meer. Daarom zeg ik: van harte welkom volgend jaar in Nederland.

Arrivederci nei Paesi Bassi.
Grazie.