Eigen kracht voor jongeren in de jeugdzorg
De publicatie ‘Achttien is de deadline’ geeft handige tips voor jongeren uit de jeugdzorg ter voorbereiding op een zelfstandige toekomst. Dat zei minister Rouvoet toen hij het boekje in ontvangst nam tijdens de landelijke cliëntendag Jeugdzorg op 16 mei 2009, te Utrecht. Daarbij spoorde de minister professionals aan jongeren meer toekomstgericht te ondersteunen. En riep hij de jongeren op zelf ook actief naar de eigen toekomst te kijken.
Goedemorgen jongens en meisjes, dames en heren,
Je zou bijna bang voor je achttiende verjaardag worden. Volgens de kaft van dit boekje ‘Achttien is de deadline’ krijg je al een schop onder je achterste voordat je verjaardagstaart is aangesneden. En dat is nou net wat ik als minister voor Jeugd en Gezin wil voorkomen.
Kinderen en jongeren moeten goed en met plezier kunnen opgroeien en de kans krijgen zich goed voor te bereiden op een zelfstandige toekomst.
Dat dat helaas niet voor alle kinderen en jongeren zo makkelijk is, daar weten jullie hier alles van. Maar het kan niet zo zijn dat jongeren in de jeugdzorg met 18 op straat staan, zoals de kaft van dit boekje laat zien. Ik kom daar zo nog even op terug.
Eerst wil ik het Landelijk cliëntenforum Jeugdzorg bedanken voor dit initiatief.
Want daarmee stellen jullie iets aan de orde dat bij veel jongeren speelt, namelijk de zorg om de eigen toekomst. En jullie brengen handige tips bij elkaar die bijdragen aan het versterken van de eigen kracht van jongeren. Kracht waar de jeugdzorg met hen aan werkt. En kracht die jongvolwassenen helpt een eigen zelfstandige toekomst op te bouwen.
Jongens en meisjes, ik weet nog dat ik een aantal jaren geleden een boekje onder ogen kreeg met de interessante titel: ‘184 manieren om een bakfiets vol te laden en andere tips voor kamerbewoners’.
Eigenlijk was het een opsomming van tips hoe jongeren handig om kunnen gaan met hun nieuw verworven zelfstandigheid als ze uit huis gaan. Daar moest ik aan denken toen ik over deze publicatie hoorde.
Elke jongere krijgt, al voor zijn of haar 18e verjaardag, te maken met belangrijke vragen. Waar ga ik straks wonen? Ga ik studeren, of werken? Verzekeren, moet dat?
Als niemand je daar op wijst, dan kan het behoorlijk ingewikkeld worden als je je zaakjes niet op tijd hebt geregeld. Soms ook voor jongeren uit de jeugdzorg. Want zij kunnen die bakfiets nou net niet altijd volladen met tips en ondersteuning van ouders. Dat zie ik ook terug in dit boekje.
Ik zei het al professionals in de jeugdzorg werken, samen met jongeren, aan het versterken van je eigen kracht. Zodat je jezelf kunt redden als je geen jeugdzorg meer nodig hebt. Of als je volwassen wordt. Dat is volgens de wet als je 18 wordt.
Mij wordt wel gevraagd: Moet die leeftijdsgrens voor jeugdzorg niet omhoog? 18 is nog zo jong.
Ik zeg dan: ‘nee’, want je kunt tot je 23ste jeugdzorg krijgen als dat nodig is. Dat wordt nog wel eens vergeten. En daarom wil ik dat hier nog eens onderstrepen. Want je hebt er recht op volgens de wet op de Jeugdzorg. Bovendien moeten we ergens een grens trekken.
Feit is wel dat het voor jongeren die niet op steun van ouders terug kunnen vallen, moeilijker is om een goede start te maken. Daar kunnen we wat aan doen. Ik zeg we, want ik kan dat niet alleen. Ik heb daarvoor hulp nodig, van professionals in de jeugdzorg, én van jullie jongeren.
Ik heb eind vorig jaar opdracht gegeven een onderzoek te doen naar de hulpverlening aan jongeren rond en na de 18. Ik hoor namelijk geregeld signalen dat die hulp vaker tekort schiet. Die signalen gaan over de overgang naar een zelfstandig leven of naar andere vormen van volwassenenhulpverlening. Maar ook over praktische zaken als wonen en onderwijs. Ik verwacht de resultaten van dit onderzoek nog voor de zomer en zal daar een reactie op geven. Dit boekje wordt daar zeker bij betrokken.
Maar ik kan nu al zeggen: eigenlijk zouden alle jeugdzorgwerkers de Voorzorglijst, achter in het boekje, met alle cliënten die 18 worden, moeten invullen. Liever nog eerder. Daarmee wil ik niet dat professionals in de jeugdzorg er taken bij krijgen. Maar ze kunnen hulpverlening wel meer toekomstgericht aanbieden.
MKB-Nederland en de MO-groep Jeugdzorg deden vorig jaar een voorzet voor een pilot waarin zij jongeren uit de jeugdzorg willen ondersteunen. Met voorlichting over beroepen en heel praktisch bij het vinden van een baan. De regio Amsterdam was meteen enthousiast. Daar gaan ze binnenkort beginnen.
Maar je moet zelf ook aan de slag. Actief kijken wat er moet gebeuren. Bijvoorbeeld, door dit boekje goed te lezen. Of door vragen te stellen. Zodat je zelf je koers kunt bepalen, samen met de professionals. Zoals de 17-jarige Maria-Yasemin die in ‘Achttien is de deadline’ alles op een rij zette en haar verzekeringen en studiebeurs alvast regelde.
Laat je niet verrassen. Zoals Michael uit Nijmegen, die aangeeft dat je uit jezelf niet kunt weten wat je op je achttiende moet regelen.
Dit boekje is een mooie handleiding om jongeren in de jeugdzorg op weg te helpen. Om je bakfiets vol te laden met eigen kracht. Zodat je je 18e verjaardag kunt vieren, zonder dat je op de schopstoel zit.
Hartelijk dank voor de aandacht.