Woningbouwpakket moet woningbouw en energiebesparing stimuleren
Het kabinet werkt samen met andere partijen zoals banken, corporaties en gemeenten aan een pakket maatregelen om de woningbouw op gang te houden, werkgelegenheid te behouden, de duurzaamheid te vergroten en de schade voor eigenaar-bewoners te beperken die door de crisis en buiten hun schuld in betalingsproblemen komen. De ministerraad heeft op voorstel van minister Van der Laan voor Wonen, Wijken en Integratie (WWI) ingestemd met toezending aan de Tweede Kamer van een brief over de vorderingen.
Met een budget van 395 miljoen euro worden in 2009 en 2010 gemeenten, projectontwikkelaars, (sociale) verhuurders en bouwers in staat gesteld om zoveel mogelijk door te blijven bouwen. Het kabinet wil dit crisisbudget gebruiken voor nader aan te wijzen binnenstedelijke projecten en nieuwbouwlocaties. Voor de zomer zal de regeling zijn uitgewerkt en kunnen gemeenten de aanvragen voor de eerste ronde projecten indienen. Projecten komen alleen in aanmerking als ook andere partijen een bijdrage leveren: bijvoorbeeld gemeenten via verlaging van de grondprijs. Daarnaast moet aannemelijk worden gemaakt dat de projecten (dreigen) niet (te) starten als gevolg van de crisis.
Om particulieren te stimuleren dat zij investeren in energiebesparende maatregelen komt er een energiebesparingskrediet. Huiseigenaren kunnen doordat het rijk een garantie geeft, een goedkopere lening afsluiten voor investeringen in hun huis, zoals zonnepanelen, zonnecollectoren, warmtepompen, maar ook woningisolatie en zuinige cv-ketels. Voor zonnepanelen, zonnecollectoren en warmtepompen kan een extra rentevoordeel worden behaald omdat banken daarvoor middelen van groene beleggers kunnen inzetten. Daarnaast zal voor de zomer een subsidieregeling starten waarmee particuliere huiseigenaren op maat advies kunnen krijgen over de beste energiebesparingsmaatregelen die zij voor hun huis kunnen nemen. Daarvoor is 12 miljoen euro uitgetrokken.
De staatssecretaris van Financiën zal in zijn mei-brief over vergroening aandacht besteden aan de mogelijkheden van een tijdelijke of structurele verlaging van het BTW-tarief met betrekking tot isolatie-werkzaamheden in particuliere woningen.
Ook bedrijfsmatige verhuurders worden door het kabinet met de energie-investeringsaftrek gestimuleerd om energiebesparende investeringen te doen. Voor de jaren 2009 en 2010 is 320 miljoen euro uitgetrokken om hen investeringen te laten doen waarmee een huis twee energielabels stijgt of een B- label haalt. Van de investering mag 44 procent worden afgetrokken van de vennootschapsbelasting. Het kabinet gaat ervan uit dat vooral woningcorporaties fors zullen gaan investeren in energiebesparende maatregelen. Daardoor zullen in twee jaar tijd 100.000 woningen per jaar extra, ten opzichte van het convenant Energiebesparing, energiezuinig kunnen worden gemaakt. Dat levert milieuwinst en werkgelegenheid op én zorgt ervoor dat op termijn de woonlasten van huurders dalen.
De minister voor WWI is bovendien met de koepelorganisatie Aedes van woningcorporaties in overleg onder welke condities extra inspanningen op het gebied van nieuwbouw mogelijk zijn. Daarbij wordt de éénmalige indexering van de borgingsgrens van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) betrokken en een onderzoek naar voor- en nadelen van EMTN (het bundelen van leningen op de internationale geldmarkt).
Eerder heeft het kabinet reeds besloten tot tijdelijke verhoging onder voorwaarden van de WSW-borgingsgrens voor de aankoop door corporaties van onverkoopbare nieuwbouw. Verlening van een uitgebreide borgingssteun zal onder strikte voorwaarden gebeuren: per project zal moeten worden aangetoond dat woningen niet verkoopbaar zijn, dat marktpartijen niet bereid zijn in te stappen en dat een corporatie zonder WSW-borging alleen tegen substantieel slechtere voorwaarden financiering kan krijgen om het project van de ontwikkelaar of bouwer over te nemen.
Het kabinet zet zich bovendien in om samen met partners in de sector ervoor te zorgen dat gedupeerde huishoudens door de economische crisis en de stagnatie op de huizenmarkt niet tussen wal en schip geraken. Daarom zijn in gang gezet: verbetering van de woon-lastenfaciliteit van de Nationale Hypotheekgarantie en stimulering en betere benutting van de mogelijkheden van de Leegstandwet.
De woonlastenfaciliteit binnen de Nationale Hypotheekgarantie is bedoeld om de hypotheeklasten voor mensen met betalingsproblemen tijdelijk aan te passen aan het actuele, lagere inkomen. Hierdoor krijgen huiseigenaren meer tijd om de betalingsproblemen op te lossen en kan een (gedwongen) verkoop worden voorkomen. De belangrijkste aanpassing is dat er bij langer lopende achterstanden geen aparte, aanvullende lening hoeft te worden afgesloten, maar dat, onder voorwaarden, van de bestaande regeling gebruik gemaakt kan worden.
Er vindt overleg plaats met de banken om minder terughoudend te zijn in het toestaan van tijdelijke verhuur van woningen. Mensen moeten hun woning kunnen verhuren om dubbele woonlasten te beperken, als zij hun oude huis niet verkocht krijgen. De Leegstandswet voorziet in die mogelijkheid. De VNG gaat gemeenten wijzen op de mogelijkheden van die wet, de Vereniging Eigen Huis doet hetzelfde met de huiseigenaren.
Daarnaast wordt met de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een bredere analyse van gedupeerde huishoudens in gang gezet.
Het kabinet wil zijn ogen verder niet sluiten voor de discussie over de verhoging van de Nationale Hypotheekgarantie. Het heeft echter een aantal vragen over de financiële risico's en mogelijke budgettaire consequenties, en hoe die risico's op een evenwichtige manier kunnen worden verdeeld of opgevangen. Daarom heeft het kabinet de opdracht gegeven deze risico's, consequenties en mogelijke oplossingen te onderzoeken. Daarbij worden de VNG en het Waarborgfonds Eigen Woningen betrokken.