Uitreiking Eco-economy Award Metaalunie

Toespraak | 23-04-2009

Dank u wel voor beide boekjes.

Ik heb al het voorrecht gehad de publicaties vantevoren te mogen doorbladeren en ik las een paar interessante conclusies. Het MKB-Metaal is er bijvoorbeeld van overtuigd dat de aandacht voor duurzaamheid blijft en geen hype is.

Driekwart van de bedrijven denkt ook dat de huidige crisis geen effect heeft voor duurzaam ondernemen. Dat vind ik echt een enorme opsteker.

Een andere conclusie is dat nieuwe ontwikkelingen - zoals Cradle-to-Cradle nog niet scherp op het vizier van veel bedrijven staat.
De bedrijven die het concept wel kennen, geloven overigens sterk in de economische kansen die C2C kan bieden. Ik vind deze conclusies bijzonder hoopgevend en ze sterken mij in de overtuiging dat wij - bedrijfsleven en Rijk- die schone en sterke economie in een leefbare wereld samen kunnen realiseren!

Ik wil u drie voorbeelden noemen van duurzame initiatieven van bedrijven in de metaalsector.

Niet alleen om aan te geven dat binnen uw sector duurzaamheid de aandacht heeft, maar dat dat ook leidt tot innovatieve producten. Kijk naar het bedrijf Eco Ceramics dat producten van keramiek maakt. Na de levensduur is het product geheel te recylen. Of het bedrijf ACE Re-use technology dat is overgestapt van een milieuonvriendelijk oplosmiddel naar een natuurlijke milieuvriendelijke ontvetter. In het EIM-rapport staat ook een mooi voorbeeld van C2C.

De student Industrieel Ontwerpen Eveline Bijleveld won de duurzaamheidsprijs met haar straatbank, de 'Bend Bench'.
Een bank die geheel volgens de principes van Cradle to Cradle is ontworpen. Kortom, dames en heren, duurzaamheid leeft, en duurzaamheid leeft binnen uw sector! Het is dus ook begrijpelijk dat ik vandaag de eerste Eco Economy Award 2009 mag uitreiken aan een metaalbedrijf dat investeert in duurzaam ondernemen. De Metaalunie wil hiermee metaalbedrijven onder de aandacht brengen die actief investeren in duurzaam ondernemen.

Het gekozen thema - 'Winst door investeren in duurzaamheid' - spreekt mij als minister van Milieu uiteraard zeer aan.
Veel bedrijven in uw branche hebben feilloos door dat duurzame innovatie loont! Voor mens, milieu én de markt.
De uitkomsten van het EIM onderzoek bevestigen dat beeld.

Beste mensen, wat betreft duurzaamheid is het belangrijk in kansen te denken, niet in bedreigingen. Zeker in deze tijd. Je kunt namelijk met duurzaamheid enerzijds de kosten verder terugbrengen, maar anderzijds ook nieuwe markten creëren.
Ondernemen gaat inderdaad over lef, over ambitie, over je nek uit durven steken. Het MKB is een belangrijke motor van vernieuwing en vormt een groot innovatiepotentieel. Niet alleen voor toepassing van nieuwe schone technologieën voor het verminderen van de milieubelasting, maar ook voor het ontwikkelen en aanreiken van nieuwe technologische oplossingen voor milieuproblemen. Om verdere stappen richting duurzaamheid te zetten is het van belang dat je naar je gehele keten kijkt.

En dat je dit niet alléén doet maar met al je partners: toeleveranciers, transporteurs, afnemers, gebruikers, inkopers etcetra. Op deze manier kom je echt tot vernieuwende ideeën. Zoek je ketenpartners dus op, dan vind je echt maatwerk oplossingen en kan hier echt "out of the box" naar gekeken worden. Dit biedt de mogelijkheid om écht integraal meer aandacht geven aan het gebruik van energie, materialen, grondstoffen in producten en processen. Behalve lef, ambitie en je nek durven uitsteken, heb je als ondernemer soms ook een helpende hand nodig.

Deze rol probeert de overheid te spelen op verschillende manieren. Ten eerste de overheid als postiljon d'amour om ketenpartners bij elkaar brengen. In eerdere ketenpilots bleek deze rol van de overheid effectief te zijn. Of denk aan ondersteuning via stimuleringsregelingen, zoals innovatievouchers om met kennisinstellingen om de tafel te gaan zitten over materialengebruik en ondersteuning via fiscale en subsidieregelingen voor onderzoek en demonstratie-projecten enzovoorts. Ten derde kennisoverdracht.

Zoals van het Energiecentrum. Via hun site kunnen bedrijven energiebesparingsmaatwerkadvies krijgen over rendabele maatregelen, kosten en terugverdientijd. Dat is heel belangrijk in het kader van het aanpakken van het broeikasprobleem. Even terzijde: wist u dat via de Wet Milieubeheer bedrijven verplicht zijn alle energiebesparingsmaatregelen te nemen die zich binnen 5 jaar terugverdienen? Dat is op zich natuurlijk een logische stap: goed voro het milieu, goed voor uw economische positie. En tot slot hulp en advies via intermediairs zoals Syntens.

Morgen is in Baarn de officiële start van het Syntens project "Duurzaam innoveren, MKB Doe Mee!" Dit project is een pilot met 150 koplopers in het MKB.
De Koninklijke Metaalunie is uiteraard nauw bij dit project betrokken.
Vanzelfsprekend zal de overheid zelf ook het goede voorbeeld moeten geven, practice what you preach! Als overheid zijn wij bijvoorbeeld bezig om steeds meer duurzaam in te kopen. U weet, dat is het voornemen van alle overheden om met onze gezamenlijke marktmacht het vliegwiel voor duurzaam produceren blijvend in gang te zetten.

Daarom is het doel van het Rijk om in 2010 100 procent duurzaam in te kopen, gemeenten 75 procent en provincies en waterschappen 50 procent. Het doet mij genoegen te kunnen constateren dat een aantal van de genomineerde bedrijven ook affiniteit heeft met Duurzaam Inkopen. Dat legt bedrijven geen windeieren, want de gezamenlijke overheden hebben jaarlijks voor ruim 40 miljard euro aan inkopen te besteden.
Nog beter is het als bedrijven ook besluiten om zélf óók duurzaam in te gaan inkopen. De duurzaamheidwinst voor Nederland is dan - ik heb dat onlangs laten onderzoeken - indrukwekkend.

Met duurzaam inkopen is een bijdrage van circa 5 procent aan de nationale CO2 reductiedoelstelling [30%] van 2020 haalbaar. Kortom, met duurzaam inkopen maken we een enorme klapper! Over de voorbereiding en uitvoering van Duurzaam Inkopen hebben we regelmatig contact met VNO-NCW en MKB. Dat vidn ik belangrijk. Zowel om hun kritiek te horen - en die is er zo af en toe - maar ook om zo snel mogelijk de kinderziekten uit de aanpak te halen en door te groeien naar een breed gedragen en op innovatie gerichte aanpak van duurzaam inkopen.

Dames en heren,
Ik ga afronden. Ik wil de genomineerden verder niet te lang in spanning laten. Ik hoop dat deze eerste ECO-Economy Award de start is van een mooie traditie om duurzame vernieuwing binnen uw sector blijvend in het zonnetje te zetten. Ik dank u voor uw aandacht!