Persconferentie na ministerraad van 17 april 2009

Minister-president Balkenende:

Goedenavond. We hebben vandaag een lange ministerraad gehad. Een ministerraad die vooral in het teken stond van de financieel-economische besluitvorming. U weet dat we de afgelopen tijd druk bezig zijn geweest met het aanvullend beleidskader. En een woord als kader zegt ook waar het om gaat. Het is een kader, maar het moet nader worden ingevuld.

En vandaag stonden we stil bij de vraag: hoe staan we ervoor in 2009? Maar tegelijkertijd was ook de vraag: hoe we omgaan met het verderreikend perspectief? Wat gebeurt er in het jaar 2011? U weet dat er afspraken over zijn gemaakt in dat aanvullend beleidskader en vandaag hebben we ons beziggehouden met de uitwerking en concretisering. Het is een dag geweest waarin we op hoofdlijnen de besluiten hebben genomen. En ik kan me goed voorstellen dat u nu zou zeggen: kunt u eens precies aangeven waaruit dat allemaal bestaat. En dat zullen we niet doen. Eigenlijk om twee redenen.

Op de eerste plaats omdat op een aantal punten nog een verdere uitwerking zal plaatsvinden. Op de tweede plaats omdat datgene wat vandaag aan de orde is geweest zijn beslag zal krijgen in de Voorjaarsnota. Die Voorjaarsnota willen we dit jaar wat vervroegen. U weet dat er een tijdstip voor staat. Dat is rondom 1 juni. Wij zullen na het mei-reces, de week erna, ons er in de ministerraad over buigen. En dan zullen we zo snel mogelijk ook de Tweede Kamer informeren.

Op dit punt gekomen wil ik ook graag waardering uitspreken voor medeoverheden, de gemeenten en de provincies. U weet dat daar contact mee is geweest. En ook zij dragen hun steentje bij aan de financieel-economische problematiek die Nederland treft.

We zitten in een tijd dat wij de recessie te lijf willen gaan. We zitten in een tijd dat wij de economie willen stimuleren. Vandaar ook dat we genoegen nemen met hoge tekorten dit en volgend jaar. Maar tegelijkertijd willen we ook de overheidsfinanciën weer op orde krijgen met het oog op de wat langere termijn. We hebben afspraken gemaakt wat betreft het jaar 2011. Wat dat betreft zal de Voorjaarsnota ook bijzonder zijn, omdat we dan ook al een doorkijkje zullen geven naar het jaar 2011. Tot zover een korte terugblik op deze dag. Belangrijke besluiten genomen op hoofdlijnen. Die gaan we uitwerken en we zullen de Kamer zo snel mogelijk informeren. Maar dat zal wel zijn na het mei-reces.

Minister Bos (Financiën):

Voor u staat een tevreden minister van Financiën. We hebben om drie fronten een flinke klus te klaren in financieel opzicht. Ten eerste eigenlijk doorlopend keuren we projecten en voorstellen goed die behoren tot het stimuleringspakket voor de economie in 2009. Daarnaast zijn we uiteraard ook bezig met de lopende begroting van 2009 en de voornemens voor de begroting 2010. Dat gebeurt altijd in het voorjaar. In april, mei worden daar de grote besluiten genomen, zodat er in augustus eigenlijk slechts afronding nog plaats hoeft te vinden. Die klus is vandaag in hoofdlijnen afgerond, inclusief ook wat dat betekent voor de uitgaven in het kader van het stimuleringpakket 2010.

En wat niet normaal is voor de voorjaarsbesluitvorming, maar wat vandaag ook in hoofdlijnen is afgerond, is dat we ons ook hadden voorgenomen om in 2011 sowieso een start te maken met het herstel van de overheidsfinanciën door voor een bedrag van 1,8 miljard structureel te bezuinigen. Ook op dat gebied zijn vandaag in hoofdlijnen de grote beslissingen genomen. Het is belangrijk ook dat dat gebeurd is. We hebben gezegd dat als de economie in 2011 nog steeds kwetsbaar is, als er niet of nauwelijks groei is, dat we dan de mogelijkheid onder ogen zullen zien om verder te gaan met stimuleren. Misschien ook de opbrengsten van bezuinigingen weer terug te ploegen in de economie. Maar dat we hoe dan ook in 2011 een begin zullen maken met het weer gezond maken van de overheidsfinanciën.

We denken dat het goed is dat we de daarvoor benodigde beslissingen zo vroeg mogelijk nemen, zodat iedereen weet waaraan hij toe is. En daarom zijn we ook zeer tevreden dat dat vandaag gelukt is. En het is ook belangrijk richting Europa om te laten zien dat we straks niet alleen in Europa begrip komen vragen voor het feit dat ons tekort over de -3,0% heen is geschoten en dat we tijd nodig zullen hebben om het weer op orde te brengen, maar dat we ook gewoon al concreet beslissingen hebben genomen die ons in staat stellen om dat tekort weer op orde te brengen.

We realiseren ons dat ook als het gaat om bezuinigingen die pas in 2011 aan de orde hoeven te zijn, we niet van u en niet van de Tweede Kamer kunnen vragen om daar pas in september 2010 bij Prinsjesdag over te gaan praten. Daarom hebben we gekeken naar wat het beste moment is om daarover met elkaar van gedachten te wisselen. De Voorjaarsnota gaat normaliter slechts over de lopende begroting en voorzichtig contouren van de begroting van het jaar erop. We zullen nu de Voorjaarsnota gebruiken om ook helderheid te bieden rondom de invulling van dit deel van het aanvullend beleidskader. En zoals de minister-president net zei: we zullen ook proberen de Voorjaarsnota te vervroegen, zodat we al in de loop van mei daarmee naar buiten kunnen komen.

En dan hebben we daarmee de grootste financiële klussen die nog voor ons lagen de komende jaren in een grote klap bij de hoorns gepakt, opgelost. We weten allemaal waar we aan toe zijn en we kunnen weer verder. En daar was het vandaag om te doen, en daarom zijn we blij dat die klus geklaard is.