Beoordeling asielverzoeken uit Somalië op individuele gronden
Staatssecretaris Albayrak van Justitie gaat asielverzoeken uit Somalië alleen nog op individuele gronden beoordelen. De staatssecretaris stelt vast dat het huidige beleid door misbruik en fraude zeer moeilijk uitvoerbaar is gebleken.
Daarnaast blijkt dat bij Somalische asielzoekers vaker sprake is van oneigenlijke pleegkinderen. Omdat uit het ambtsbericht van het ministerie van Buitenlandse Zaken blijkt dat de situatie in Centraal- en Zuid-Somalië nog steeds zorgwekkend is, verzekert de staatssecretaris dat die asielzoekers uit Somalië die op individuele gronden bescherming nodig hebben, die ook zullen krijgen. Uit een brief van de Minister van Buitenlandse Zaken blijkt dat behoudens België, ook andere Europese landen geen groepsgewijze bescherming bieden aan Somalische asielzoekers.
Vingerafdrukken
Bij ongeveer twintig procent van de asielzoekers uit Somalië is het niet mogelijk om goede vingerafdrukken te nemen omdat vingers worden gemutileerd of medicijnen worden genomen die leiden tot overmatig zweten. Hierdoor kunnen geen vingerafdrukken worden gebruikt om te controleren of een asielzoeker eerder in een ander veilig land asiel heeft aangevraagd. Tot nu toe werden om deze fraude tegen te gaan ondermeer op onverwachte momenten vingerafdrukken genomen. Vaak bleek dan dat er sprake was van eerder verblijf in een land dat verantwoordelijk is voor de behandeling van het asielverzoek.
Om de fraude met vingerafdrukken verder tegen te gaan, kondigt Staatssecretaris Albayrak aanvullende maatregelen aan. In de toekomst wordt de asielaanvraag afgewezen indien er geen vingerafdrukken kunnen worden genomen en de vreemdeling hiervoor geen goede verklaring kan geven, nadat gedurende een vastgestelde periode alsnog is geprobeerd goede vingerafdrukken af te nemen. In deze periode wordt de asielzoeker niet in de asielprocedure opgenomen. Na het uitbrengen van het voornemen tot afwijzing van de aanvraag, wordt de vreemdeling in bewaring gesteld. Indien mogelijk volgt dan aangifte en strafrechtelijke vervolging.
Pleegkinderen
Opvallend is dat Somaliërs sinds het invoeren van het DNA-onderzoek voor biolgische kinderen meer pleegkinderen opgeven. Om de problematiek rondom oneigenlijke pleegkinderen tegen te gaan, kondigt Staatssecretaris Albayrak aanvullende maatregelen aan. Nu al worden extra vragen gesteld over de pleegkinderen tijdens het eerste gehoor. Op de ambassade worden vervolgens identificerende vragen gesteld aan de gezinsleden die voor nareis in aanmerking willen komen. Vooralsnog hebben deze maatregelen niet tot een vermindering van het aantal opgegeven pleegkinderen geleid. In de toekomst komen daarom alleen nog gezinsleden voor nareis in aanmerking die al tijdens de asielprocedure bekend waren. Verder wordt aan de asielzoeker aanvullend bewijs gevraagd waaruit blijkt dat de pleegkinderen in het land van herkomst feitelijk tot het gezin behoorden. Indien een pleegkind in de tussentijd in een ander gezin is opgenomen, komt het niet meer voor nareis in aanmerking. Bekeken wordt verder of het mogelijk is het pleegkind in Somalie en de asielzoeker in Nederland gelijktijdig te horen. Hiermee wordt voorkomen dat verklaringen vooraf met elkaar worden afgestemd.
Individuele beoordeling
Op grond van de constateringen van misbruik en fraude en om het beleid in overeenstemming te brengen met dat van andere Europese landen, heeft de staatssecretaris besloten om het categoriale beschermingsbeleid voor asielzoekers uit Somalië te beëindigen. Aanvragen van Somalische asielzoekers zullen in het vervolg op individuele gronden worden beoordeeld. Natuurlijk wordt gegarandeerd dat Somalische asielzoekers die op individuele gronden bescherming behoeven, deze bescherming ook krijgen op grond van de nationale vreemdelingenwet, waarmee invulling wordt gegeven aan de internationale verplichtingen die voortvloeien uit het Vluchtelingenverdrag en het EVRM.
Vorig jaar vroegen bijna 4000 Somaliërs asiel aan in Nederland. Dit betrof ongeveer dertig procent van de totale instroom. In hetzelfde jaar werden bijna 3.600 mvv-aanvragen voor gezinshervorming, gezinshereniging en voor adoptie- en pleegkinderen ingediend. Dit is een stijging van 75 procent ten opzicht van 2007. Bijna 1.400 van de door Somaliërs op deze gronden ingediende mvv-aanvragen, werd ingewilligd in 2008.