Arbeidsinspectie: bestratingswerk gebeurt steeds vaker machinaal
Bestratingswerk gebeurt steeds vaker met machines in plaats van met de hand. Toch is dat nog lang niet altijd het geval, onder andere door gebrek aan kennis of slechte organisatie van het werk. Ook doet ruim de helft van de gecontroleerde gemeenten te weinig om te stimuleren dat stratenmakers hun werk veilig en gezond kunnen doen.
Dit constateert de Arbeidsinspectie na 585 controles op een kleine vierhonderd locaties waar stratenmakers aan het werk waren, bij 100 gemeenten en 50 aannemers. Het gebruik van machines is sterk gegroeid. Dat is goed nieuws voor stratenmakers, want handmatig straten is lichamelijk zwaar en leidt voor ongeveer een derde van de werknemers tot klachten aan rug, schouders en knieën.
Ondanks de positieve ontwikkeling was bij ruim de helft van de inspecties iets mis. Vooral lichamelijke overbelasting blijft een probleem. Voor een deel moeten stratenmakers zelf meer doen om het werk gezond te houden. Zo blijkt dat zij lang niet altijd gebruik maken van beschikbare hulpmiddelen om zware tegels of stoepranden te tillen. Ook de bescherming tegen inademing van het kankerverwekkende kwartsstof laten ze regelmatig achterwege. Gemakzucht is hier de boosdoener. Toch signaleerden de inspecteurs een verbetering als het gaat om blootstelling aan kwartsstof.
De regel is dat oppervlaktes groter dan 1.500 vierkante meter met een machine bestraat moeten worden. In 166 situaties gebeurde dit niet. Hiervoor golden verschillende redenen, bijvoorbeeld dat het ontwerp of de materiaalkeuze machinale bestrating in de weg stonden, dat het bestek het niet voorschreef of er geen machine beschikbaar was. Regelmatig ontstond discussie tussen de inspecteurs en de aannemer of het bestratingsbedrijf, waarbij de uitvoerders niet op de hoogte bleken van de technische mogelijkheden. Verspreiding van kennis en betere instructies zijn dus nodig.
De inspecteurs troffen geen voorschriften meer aan waarin stond dat het werk met de hand moest gebeuren. Dat is winst ten opzichte van een paar jaar geleden. Aan de andere kant zijn veel gemeenten nog te passief, vindt de Arbeidsinspectie. Gemeenten moeten zorgen dat in de voorbereiding al rekening wordt gehouden met de arbeidsomstandigheden in de uitvoering. Dat gebeurt vaak niet. Het ontwerp en de keuze van stenen of tegels is bijvoorbeeld niet afgestemd op machinale bestrating, de verkeerde pakketten stenen worden besteld of het schort aan de organisatie van het werk.
De Arbeidsinspectie blijft de komende jaren verbeteringen in de branche stimuleren. Door bedrijven te ondersteunen en voorlichting te geven, maar ook door te blijven inspecteren op naleving van de regels.