CPB: Nederland in diepe recessie
De economie krimpt naar verwachting met 3,5% in 2009 en met 0,25% in 2010. In 2009 slaat het begrotingsoverschot om naar een tekort van 2,8%. In 2010 loopt het tekort van de overheid verder op naar 5,6% BBP.
Dit staat in het Centraal Economisch Plan (CEP) 2009 van het CPB. De cijfers komen overeen met de voorlopige ramingcijfers, die het CPB op 17 februari 2009 naar buiten bracht.
De belangrijkste oorzaak van de economische teruggang is de inzakkende wereldhandel. Hierdoor krijgt de uitvoer 'rake klappen te verwerken', aldus het CPB. De export daalt in 2009 naar verwachting met 10,75%. De export is normaal gesproken de motor van de Nederlandse economie.
Door de kredietcrisis zit de Nederlandse economie volgens het CPB in een diepe recessie. De crisis kan ook schadelijke gevolgen hebben voor de middellange termijn. Volgens het CPB kan de productie in Nederland blijvend lager blijven.
Arbeidsmarkt
Het CPB verwacht in 2009 een werkloosheid van 5,5% van de beroepsbevolking. In 2010 loopt de werkloosheid waarschijnlijk op naar 8,75%. In 2008 was de werkloosheid nog gemiddeld 4,0%.
Inflatie
Het planbureau verwacht dat de inflatie afneemt van 2,5% in 2008 tot 1% in 2009 en 2010. Dit komt vooral door de flinke daling van de brandstofprijzen. Ook dalen in 2009 de prijzen van gas en elektriciteit.
Het CPB verwacht dat de CAO-lonen beperkt zullen stijgen.
Koopkracht
Gezinnen verloren in 2008 ongeveer 60 miljard euro door koersdalingen van de aandelen. In 2009 wordt een daling verwacht van de gemiddelde huizenprijs en een halvering van het uitgekeerd winstinkomen.
Daar staat tegenover dat de koopkracht in 2009 met bijna 2% zal stijgen. Dit komt vooral door de lage inflatie.
In 2009 zullen burgers naar verwachting 0,25% minder besteden, vooral minder duurzame consumptiegoederen. In 2010 besteden huishoudens naar verwachting 0,5% minder.
Begrotingstekort
In 2008 had de overheid een begrotingsoverschot van 1% BBP. In 2009 slaat dit om naar een tekort van naar verwachting 2,8%. In 2010 verslechtert het saldo verder tot een tekort van 5,6% BBP.
De sterke verslechterde economie is hiervan een belangrijke oorzaak. De opbrengsten uit belastingen en premieheffing vallen tegen en de uitgaven aan WW-uitkeringen stijgen fors. Ook vallen de gasbaten terug.
De schuld van de overheid loopt, mede door de interventies in de financiële sector, op naar 62,1% BBP in 2010.
Toekomst
Volgens het CPB heeft de kredietcrisis de wereldeconomie in de diepste recessie sinds de Tweede Wereldoorlog gestort.
Het CPB vindt dat het monetaire beleid zich meer moet gaan richten op macro-financiële stabiliteit. Ook moeten overheden meer aandacht besteden aan de gevaren van grote structurele kapitaalstromen tussen landen.
Het CPB vindt verder dat overheden de regelgeving voor hun banken moeten verbeteren. Dit moet vergelijkbare dramatische gevolgen in de toekomst voorkomen.