Reactie op Rapport Algemene Rekenkamer
De Algemene Rekenkamer (ARK) heeft vandaag voor de vierde keer haar jaarlijkse rapport 'Monitoring verwerving Joint Strike Fighter' gepubliceerd. Het monitorrapport van de rekenkamer richt zich op ontwikkelingen binnen het JSF programma. Net als voorgaande jaren meldt de rekenkamer dat er op sommige punten verbeteringen mogelijk zijn. Dat betreft bijvoorbeeld het feit dat kosten van investering en exploitatie gescheiden trajecten zijn.
Defensie hecht aan het belang van transparantie en goede informatievoorziening. Met genoegen neemt defensie kennis van de constatering van de Algemene Rekenkamer dat er geen verschil van inzicht is over de juistheid van de informatie die defensie verstrekt aan de Tweede Kamer. Wel vindt de ARK dat de wijze van presentatie van de kosteninformatie vollediger en actueler kan.
De rekenkamer berekent in haar rapport ook de kosten van uitstappen uit de ontwikkeling (SDD fase) van de JSF. De daadwerkelijke kosten van uitstappen zijn echter hoger dan alleen de kosten van de ontwikkelingsfase, die de rekenkamer hanteert. Er zijn ook al financiële verplichtingen aangegaan voor productie, onderhoud en doorontwikkeling van de JSF en voor de initiële operationele test- en evaluatiefase. Nederland participeert bovendien sinds 2002 in de ontwikkeling van de Joint Strike Fighter. Sindsdien heeft het bedrijfsleven voor meer dan 750 miljoen dollar aan orders binnengehaald en heeft Nederland invloed kunnen uitoefenen op het ontwerp. Er is enorm veel kennis en ervaring opgedaan, wat relevant is voor de kennisontwikkeling op het gebied van luchtvaart in Nederland. Defensie vindt dat de uitstapkosten voor de Kamer vooral van belang kunnen zijn bij de behandeling van het kabinetsbesluit over de vervanging van de F-16 in 2010. Pas dan kan een meer realistische berekening worden gemaakt op basis van de laatste inzichten en kosteninformatie.
Het rapport stelt ook dat defensie bij de voorbereiding van de F-16 geen rekening lijkt te houden met een eventuele keuze voor een ander toestel dan de JSF. Daarbij gaat men voorbij aan alle inspanningen van de actualisering van de kandidatenevaluatie die op 18 december 2008 is afgerond. Daarnaast is van belang dat Nederland al sinds 2002 deelneemt aan het JSF programma en hierbij de afspraken uit het coalitieakkoord volgt.