Kamervragen over kredietverzekeringen

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA 'S GRAVENHAGE

Datum: 26 januari 2009
Betreft: Kamervragen over kredietlimieten Atradius

Geachte voorzitter,

Hieronder treft u de antwoorden aan op de vragen van de kamerleden Blanksma- van den Heuvel (CDA) en Van der Ham (D66) aan de ministers van Economische Zaken, van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Financiën over beperking kredietlimieten door de kredietverzekeraar Atradius, die mij werden toegezonden bij brief van 20 november 2008, onder nummer 2080905810.

Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het artikel "Verzekeraar waarschuwt klanten voor 'wanbetalers'"? (Trouw, 15 november 2008)

Antwoord
Ja.

Vraag 2
Is het een kredietverzekeraar toegestaan om een zwarte lijst van bedrijven te maken? Zo ja, aan welke zorgvuldigheidseisen moet dan worden voldaan? Moeten bedrijven op de hoogte gesteld worden van hun opname in de lijst en zo ja, hebben zij recht op inzage in hun gegevens in de lijst?

Antwoord
Het is de taak van een kredietverzekeraar om kredietverzekeringen af te sluiten. Bedrijven die kredietverzekeringen afsluiten verzekeren zich onder bepaalde voorwaarden tegen het risico van niet-betaling door hun afnemers. Daartoe stelt de verzekeraar op elk van de afnemers een zogenaamde 'kredietlimiet' vast, die aangeeft tot welk bedrag een verzekerd bedrijf onder dekking van de polis kan leveren aan zijn afnemers. De kredietlimiet wordt door een kredietverzekeraar vastgesteld op grond van informatie die zij zelf heeft over het betalingsgedrag van ondernemingen, op basis van (financiële) informatie die ondernemingen zelf aan de kredietverzekeraar verstrekken, en op basis van andere (publiek beschikbare) informatie, zoals bijvoorbeeld gepubliceerde jaarcijfers. Indien een kredietlimiet op nul wordt vastgesteld betekent dit dat het risico van niet-betaling onverzekerbaar is. Kredietverzekeraars zullen in het algemeen zorgvuldig zijn bij het vaststellen van kredietlimieten. Zij hebben immers zelf ook een reputatie hoog te houden. Maar het is dus niet zo dat Atradius een zwarte lijst hanteert, en evenmin dat van 'inzage' daarin sprake kan zijn.

Vraag 3
Deelt u de conclusie van RTL Z dat deze 20.000 bedrijven ten dode zijn opgeschreven? (Zie: www.rtl.nl, 3 november 2008)

Antwoord
Nee. Het is natuurlijk wel denkbaar dat de leveranciers van de betreffende bedrijven als gevolg van het feit dat het risico op niet betaling niet verzekerbaar is, hun leverancierskrediet beperken of verkorten, of uitsluitend nog op contante betaling willen leveren. Het is dus niet zo dat bedrijven ten dode opgeschreven zouden zijn. Overigens is de kredietlimiet van een aantal bedrijven weer verhoogd nadat zij Atradius aanvullende informatie hebben gegeven. En een groot deel van de ondernemingen maakt helemaal geen gebruik van kredietverzekeringen.

Vraag 4
Voor hoeveel andere bedrijven heeft deze stap van Atradius gevolgen?

Antwoord
Ik verwacht niet dat de brief van Atradius gevolgen heeft voor andere dan betrokken bedrijven, waaronder uiteraard leveranciers, die gebruik maken van kredietverzekering op de bedoelde bedrijven.
Wel kan de stap voor andere bedrijven in de keten mogelijk gevolgen hebben. Niettegenstaande het antwoord op vraag 3 valt niet uit te sluiten dat de leverancier die zijn leveranties niet kan verzekeren zelf ook minder zal inkopen, wat voor zijn toeleveranciers en voor de zakenpartners van het bedrijf waaraan de leveranties niet meer plaatsvinden nadelig uit kan pakken.

Vraag 5
Van welke instrumenten van de rijksoverheid, zoals de borgstellingsregeling voor het MKB, kunnen de afnemers en de leveranciers gebruikmaken om hun problemen te verkleinen?

Vraag 6
Verwacht u dat de bedrijven aan de voorwaarden van de desbetreffende regelingen voldoen en vindt u het wenselijk dat de overheid de afnemers of leveranciers helpt?

Antwoord vraag 5 en 6
Bedrijven, natuurlijk ook die bedrijven die momenteel problemen hebben, kunnen gebruik maken van het instrumentarium. En met dat instrumentarium willen we bedrijven faciliteren bij het zaken doen. Juist om daar nog meer mogelijkheden te bieden hebben we de voorwaarden waaronder gebruik gemaakt kan worden van de BBMKB verruimd en bij de FOM hebben we het plafond tot waaraan garanties kunnen worden verstrekt, verdubbeld.
De kortlopende kredietverzekering is echter een terrein waar de Staat in het algemeen niet actief is en dat zeer specifiek is. De markt voorziet hier normaliter in. Bedrijven kunnen aankloppen bij concurrenten van Atradius om daar kredietverzekering te verkrijgen.
Verder heb ik aangekondigd dat de overheid extra maatregelen zal nemen om de gevolgen van de kredietcrisis voor ondernemingen die van kredietverzekering gebruik maken te beperken. Zo komt er een tijdelijke rol voor de Staat in segmenten van de exportkredietverzekeringsmarkt die tot voor kort door de markt bediend konden worden. Bovendien wordt de EKV-faciliteit uitgebreid met een overheidsgarantie voor uitbetaling, waardoor marktfunding eerder mogelijk wordt.

Mede namens de Minister en Staatssecretaris van Economische Zaken en de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

De minister van Financiën,

Wouter Bos