FietsVAK-bijeenkomst 2009
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Ik wil de RAI vereniging en de Bovag hartelijk danken voor hun duurzaamheidsagenda. Uw initiatief sluit mooi aan op mijn inspanningen om ruim baan te geven aan de fiets. Wij zijn het erover eens dat de fiets een eersteklas vervoermiddel is. Fietsen spaart het milieu en het is ook nog goed voor de gezondheid.
In Nederland is fietsen heel vanzelfsprekend, elk moment van de dag, van en naar elke gelegenheid. We zijn niet de enigen in de wereld die ons al trappend op twee wielen voortbewegen. In veel landen is fietsen in de eerste plaats een sport, die je beoefent in passende sportkleding.
Ik las op internet een vermakelijk verslag van een Amerikaan uit San Francisco die zich verwondert over de Nederlandse fietsers. Hij raakt helemaal in de war van de onnadrukkelijke manier waarop Nederland fietst. Losjes bij elkaar achterop zittend, zonder speciale kleding, maar juist in een vrolijke jurk of een keurig pak met de attachékoffer hangend aan het stuur.
Het gemak waarmee wij op de fiets stappen is een uitstekend uitgangspunt om het animo voor de tweewieler verder te verhogen. Met name voor het woonwerkverkeer is er nog veel groei mogelijk. Zeker als we bedenken dat ongeveer de helft van de mensen minder dan 7,5 kilometer en bijna 70 procent binnen 15 kilometer van het werk woont. Dat zijn toch ideale fietstrajecten...
Nu al leggen we in Nederland een kwart van alle afstanden op de fiets af. In de steden is het soms zelfs bijna de helft! Het zal u niet licht vallen, maar stelt u zich Nederland eens voor zonder de fiets. Hoe zou dat er uitzien? Ik vrees dat ons land volledig zou verstoppen, op de weg en in het openbaar vervoer. Nederland zonder fietsen: dat levert geen fraai beeld op. Mijn beleid is er juist op gericht om mensen over te halen nog vaker de fiets te pakken. Het doet me goed ook vandaag weer te merken dat mijn voortdurend pleidooi voor de fiets veel bijval krijgt uit de samenleving.
Er is ook veel politieke steun voor. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de initiatiefnota Fietsen in Nederland van Joop Atsma. De Tweede Kamer behandelt die nota binnenkort en u kunt ervan uitgaan dat ik uw Duurzaamheidsagenda daarbij zal betrekken.
De fiets is een onmisbare schakel in de MobiliteitsAanpak van Verkeer en Waterstaat. De fiets is in trek voor de kortere, verbindende stukjes van en naar het bus- of treinstation. Twee van de vijf treinreizigers komen fietsend naar het station. Eenmaal op plaats van bestemming, pakt menig reiziger een OV-fiets. De vraag groeit zelfs zo hard dat de NS het aantal OV-fietsen uitbreidt van 3500 tot 6000. De NS schat dat de OV-fietsen volgend jaar al 750.000 keer de stalling verlaten.
De echte sportievelingen doen het hele stuk naar het werk op de fiets. En dat wil ik graag stimuleren. Zo begint Verkeer en Waterstaat dit jaar met tien grote werkgevers in de Haagse regio met een proef met een zogenaamd mobiliteitsbudget. De werknemers van die bedrijven krijgen een vast bedrag voor hun woonwerkverkeer. Ze kiezen zelf hoe ze er komen, dus als ze de fiets pakken, houden ze geld over. Zo’n financiële prikkel werkt; dat weten we ook van andere proeven.
Werkgevers zijn net zo goed geïnteresseerd in wat het kost én wat het oplevert als zich ze zich in een fietsavontuur storten. Voor hen is er goed nieuws. TNO brengt vandaag de opmerkelijke resultaten naar buiten van een onderzoek naar het rendement van fietsen op het werk.
Wat blijkt? Mensen die regelmatig naar het werk fietsen, melden zich minder vaak ziek en zijn dus goedkoper. TNO heeft gemerkt dat zulke informatie over rendement een gevoelige snaar raakt bij de personeelsmanagers. Ze willen ook graag weten wat fietsen betekent voor de reistijd van hun mensen en hoe ze een fietsbeleid kunnen opzetten. En dat is een goed aanknopingspunt als we nog meer mensen en nog meer bedrijven aan de fiets willen helpen.
U en ik doen al veel om het fietsen zo comfortabel mogelijk te maken. U werkt daar als leden van de Rai-vereniging aan mee door zorg te dragen voor goed materiaal, zoals de Fiets van het Jaar die ik straks onthul. Ik werk op mijn beurt met decentrale overheden aan goede regionale fietsverbindingen, waardoor we de reistijd kunnen bekorten. Mijn uitgangspunt luidt: vlot, veilig en zonder omwegen.
Ik stimuleer goede regionale fietsroutes en andere maatregelen die de fiets aantrekkelijk maken. Dit kabinet trekt een groot bedrag uit voor de fiets: 50 miljoen euro extra als onderdeel van de MobiliteitsAanpak. Dat geld is voor de aanpak van stationsstallingen en voor regionale fietsroutes. Na de begrotingsbehandeling is daar nog 20 miljoen bovenop gekomen.
In goede samenwerking met de Fietsersbond en de betrokken overheden ben ik in 2007 onder de vlag van het Fileproofprogramma aan de slag gegaan om vijf regionale woonwerkroutes in gebieden met veel files te verbeteren. De eerste route Utrecht-Breukelen is in november officieel geopend. We gaan samen met de Fietsersbond verder, om met de ervaringen van Fileproof te zorgen dat er meer vlotte en veilige fietsroutes zonder omwegen komen. De Fietsersbond gaat op zoek naar nieuwe trajecten die de potentiële fietsers over de streep kunnen trekken.
En dan de stallingen. Die zijn ook belangrijk, want je wilt je trouwe stalen ros toch veilig achter kunnen laten? Daarom werkt VenW samen met ProRail en de NS aan stallingen bij stations. De afgelopen jaren zijn al 126.000 nieuwe stallingsplaatsen en bijna 11.000 fietskluizen neergezet.
Van de weesfietsen, zoals we achtergelaten fietsen noemen, nemen we afscheid. Onder meer in Amsterdam, Haarlem en Groningen wordt al hard gewerkt om de achterblijvertjes op te ruimen. VenW komt dit voorjaar samen met de NS met een soort draaiboek, hoe gemeenten dit terugkerende probleem te lijf kunnen gaan. We zetten er bovendien een ‘weesfietsteam’ op, dat gemeenten een handje helpt bij een goede aanpak.
Dames en heren,
Fietsen ontlast het milieu, het is gezond en het draagt bij aan een betere bereikbaarheid. Werkgevers hebben er baat bij en het kan ook heel comfortabel zijn. U zet zich in voor het beste materiaal. Hier op deze FietsVAK toont u de laatste snufjes. Ik zet me in voor goede fietsroutes en vernieuwde, opgeruimde stallingen. En samen werken we aan de groei van het fietsverkeer. Wij houden de fiets hoog als eersteklas vervoermiddel. Zodat nog meer mensen gaan zeggen: ,,ik ga vandaag weer lekker met de fiets.’’
Dank u wel.